Evropa je politički san
25. maj 2014Lako je napisati komentar protiv Evrope, protiv Evropske unije, protiv evrokrata, protiv "onih u Briselu". Relativno je lako predvidjeti kako će proći evropski izbori. Evroposkeptičari, partije koje kritikuju Evropu i evro, imaće priliv sa lijeva i prije svega s desna - u Francuskoj, Engleskoj, Italiji, Danskoj, Grčkoj, Mađarskoj, Slovačkoj, Finskoj i drugim zemljama EU.
Takozvani birači iz protesta će se osjećati pobjednicima. Postoji velika vjerovatnoća da će odziv birača biti mali, svakako dosta ispod 50%.
Evropljani više nisu zainteresovani za Evropu, za EU, za evropsku demokratiju. I gdje god da pogledate, čak i u političkom centru, formira se potpuno novi hor koji pjeva prilično nepoznatu melodiju: Evropa nam je potrebna za velike stvari, ali za male, za manje (u svakodnevnom životu često zapravo za zaista velike stvari) odgovorna je dobra stara nacionalna država. Depresivna spoznaja: čak u vrijeme krize u Ukrajini, o „više Evrope“ praktično niko ne govori - osim nekoliko idealista.
Pritom je Evropa, Evropska unija – s one strane ludila propisa, s one strane spoljnopolitičke nespretnosti pa i bespomoćnosti - politički san. Evropa ima dušu, ima kulturni, društveni i istorijski identitet. Evropa - to je kontinent Šekspira, Dantea, El Greka, Platona, Getea, Rubensa i da Vinčija.
Evropa - to je kontinent Njutna, Galileja, Kopernika, Rusoa i Kanta. Evropa - to je kontinent Betovena, Mocarta, Verdija. Evropa ima zajedničku kulturnu dušu, koja obuhvata i odrđuje cio kontinent.
Stogodišnje ratovanje
Evropa ima zajedničko istorijsko iskustvo. Vijekovima su se na ovom kontinentu vodili ratovi. Ove godine, s jezom se sjećamo klanice Prvog svjetskog rata od prije 100 godina, Drugog svjetskog rata, koji je izbio prije 75 godina.
Evropa - to je kontinent gdje su Englezi i Francuzi 100 godina vodili rat jedni protiv drugih, Nijemci pretrpjeli traumu Tridesetogodišnjeg rata i njegova materijalna i emocionalna razaranja. Zemlje Baltika i Poljska su bile okupirane i podijeljene.
A sada?
Već više od 60 godina skoro svuda je mir: Evropska unija kao mirotvorna zajednica. Ne baš uvijek uspješna - to je istina. Ali, da se svuda u svijetu sporovi rešavaju kao između 28 članica EU - svijet bi bio bliže snu o vječnom miru.
Evropa - to je takođe i način života. Evropa živi bezgraničnu slobodu, oslanja se na ekonomski uspjeh, ali uprkos krizi evra uživa i socijalnu sigurnost. Evropa je kontinent u kome su pale carine i druge prepreke i barijere. Kontinent koji se okuplja oko ekoloških i socijalnih standarda. Kontinent koji brine o svojoj prošlosti. Kontinent kojem je veoma stalo do vladavine zakona. Kontinent koji je svjestan razlike - u stilu politike, u mentalitetu društva. U Evropi možete živjeti kao Englez ili Holanđanin i tako se i osjećati i ipak i dalje biti opušteni Evropljanin.
U Evropi možete slobodno, mirno i bezbjedno živjeti. I zato se isplati izaći na birališta, glasati za Evropu. Ovdje je pravo glasa skoro emotivna obaveza. A onda možete, onda možemo opet da gunđamo protiv "onih u Briselu" - ali onda s pravom.