Srbija u spoljnopolitičkom fokusu Berlina

Već u uvodnoj napomeni autori kažu da je ruska invazija u Ukrajini vratila zapadnobalkanski region u fokus njemačke spoljne politike te da je pre svega diplomatska žiža na Srbiji koja „sa njenom bliskošću sa Moskvom ima ključnu ulogu“

Autori podsjećaju da se Bosna i Hercegovina, Kosovo i Srbija ne mogu požaliti na manjak visoko rangiranih posjetilaca, jer je u martu u te tri zemlje dolazila njemačka šefica diplomatije Anelena Berbok, sa iste rute se upravo vratila ministarka odbrane Kristine Lambreht, dok se kancelar Olaf Šolc najavio, za sada bez datuma. 

„U Berlinu se kaže da je najkasnije od ruskog zaposjedanja Krima i istočne Ukrajine godine 2014. zapadnobalkanski region pozornica sve tvrđeg odmjeravanja snaga sa Moskvom. Kremlju se navodno na početku stalo samo do toga da suzbije NATO, ali je odavno upotrebio sva raspoloživa sredstva za uticaj, od korupcije preko partija i crkve sve do učešća u kritičnoj infrastrukturi i energetske zavisnosti, kako bi potkopao približavanje Evropskoj uniji. Ali Moskva sada aktivno povećava napetost. Tome se njemačka Vlada želi energičnije suprotstaviti i aktivno pogurati evropske integracije“. 

Autori teksta podsjećaju da je prilikom nedavne posjete srpskog predsjednika Aleksandra Vučića Berlinu, njemački kancelar Šolc izričito naglasio evropsku perspektivu zapadnobalkanskih zemalja. 

„Srbija u tome dobija ključnu ulogu, ne samo jer je sa osam miliona stanovnika najveća i ekonomski najjača zemlja. Već i zato jer upravo ponovo izabrani Vučić nije samo slijedio cilj pristupanja svoje zemlje Evropskoj uniji, već je uvijek njegovao i sopstveni odnos sa ruskim šefom države Vladimirom Putinom”.

Autori potom objašnjavaju da je suštinski problem za Beograd Kosovo, a da njegovu nezavisnost ne priznaje ni Moskva. 

„Osim toga Vučić ima značajan uticaj u bosanskohercegovačkoj federalnoj jedinici Republici Srpskoj, u kojoj Moskva podržava secesionističke tendencije srpskog lidera Milorada Dodika. Bilo je riječi o tome da Njemačka pošalje dodatne vojnike u okviru misije Evropske unije Alea, ali Lambreht nije davala obećanja”.

Autori podsjećaju da je njemački kancelar Šolc ugostio Vučića i Kurtija, te da dialog Beograda i Prištine stagnira već deset godina. U Njemačkoj je dogovoreno makar to da se pregovarački timovi sretnu 13. maja.

Autori primjećuju da se nova njemačka iniciativa pomno prati u regionu. „Da je proces približavanja zastao kriva je svakako i EU. Prošlog oktobra je francuski predsjednik Emanuel Makron, vjerovatno iz unutrašnjepolitičke računice, iznenađujuće stavio veto na početak pristupnih pregovora sa Albanijom i Sjevernom Makedonijom – time je između ostalog poljuljao političku karijeru premijera Sjeverne Makedonije Zorana Zaeva, koji je protiv velikih otpora kod kuće slijedio reformski kurs u pravcu Evrope. Razočarenje i osjećanje da ih EU ne želi zadržali su se sve do danas u tim zemljama i naposljetku je to dodatno osnažilo legendarnu srpsku  „politiku ljuljaške“ između Istoka i Zapada“.

Autori teksta u listu Zidojče cajtung konstatuju da je procenat zagovornika pristupanja Evropskoj uniji u Srbiji na istorijskom minimumu, ali da se bulevarski listovi u zemlji okreću donekle kritičkom odnosu prema Moskvi. U tekstu se daje ocjena da je malo vjerovatno da će Beograd uvesti sankcije Moskvi kao što to traži Berlin, ali i da se Srbija pridružila rezoluciji u Ujedinjenim nacijama koja je osudila rusku invaziju na Ukrajinu. 

„Za Srbiju je to osjetljivo balansiranje; zemlja je suštinski zavisna od ruskog gasa, a u kosovskom pitanju ima najvažnijeg međunarodnog pokrovitelja“, zaključuju autori teksta u minhenskom dnevnom listu. 

Subotnje izadnje BildPlusa donijelo je takst koji je potpisao Žan Blagojević pod naslovom „Otvara li Putin stare rane na Balkanu?". 

Autor podsjeća na to da rane iz devedesetih još nisu zacijelile i da ih rat u Ukrajini otvara. Poslije nabrajanja opštepoznatih činjenica analiza se okreće Srbiji. „Principijelno su Srbi i Rusi bili saveznici, i kao narodi i kao države. Važni političari i danas govore o „bratskom narodu". Ta povezanost ima dugu istoriju (koja seže u 19. vijek) i prožeta je slovenskom i pravoslavnom tradicijom“. 

Autor potom konstatuje: „Politički su Srbija i Rusija danas makar djelimično jedna cjelina. Jasan signal je „Humanitarni centar u Nišu“.

Autor potom objašnjava da zapadni analitičari u tom centru vide vojnu bazu, preko koje Rusija može da širi svoj uticaj u regionu. U tekstu se predočavaju sve poznate činjenice – da srpska vojska vježba sa jedinicama Sjevernoatlanskog saveza, da su tabloidi, koji su bili nekritički prema Rusiji donekle promijenili kurs, zbog Putinove izjave o Kosovu: „Time tiranin iz Kremlja vidi Kosovo kao nezavisno", zaključuje autor. 

U drugom dijelu teksta autor se bavi Bosnom i Hercegovinom: „Uticaj Kremlja u regionu je veliki. „Živela Rusija!“ vikao je u mikrofon u aprilu Milorad Dodik, bivši predsjednik Republike Srpske na jednom skupu u Bijeljini – prisutni su aplaudirali".

Potom autor nabraja i ostale grehe Milorada Dodika – njegovo poređenje njemačkog socijaldemokratskog poslanika Adisa Ahmetovića sa članom „Hitlerove omladine" jer je zahtijevao još njemačkih vojnika u Bosni. Potom citira Florijana Bibera sa Univerziteta u Gracu koji kaže da je pasivnost Zapada dovela do nestabilnosti u zemlji. U članku se navodi i uslovljavanje pristanka na članstvo Švedske i Finske u Sjevernoatlanskom paktu koje je naveo hrvatski predsjednik Zoran Milanović – uslov je prema njemu promena izbornog zakona u BiH u korist Hrvata. 

Potom autor konstatuje da su dugo Sjedinjene Američke Države vodile zapadnu balkansku politiku, a da sada to pokušava Berlin. On navodi izjavu njemačkog kancelara Šolca da je svim zapadnobalkanskim zemljama mjesto u EU, ali da su za to i potrebne reforme u sferi slobode medija, suzbijanja korupcije i pravosuđa. „Ekonomski su odnosi dobri – na primjer, u Srbiji Njemačka sa preko 400 preduzeća zapošljava preko 75 000 radnika“, završava autor svoj tekst. 

Pratite nas i na Facebooku, na Twitteru, na YouTube, kao i na našem nalogu na Instagramu