1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Antisemitismus-Studie

13. novembar 2011

Posebna komisija njemačke vlade ustanovila je u jednom istraživanju da u Njemačkoj postoji "uvriježena klišeizirana slika" o Jevrejima. Svaki peti Nijemac je latentni antisemita, tvrdi ta komisija.

https://p.dw.com/p/139AL
Kritika antisemitizma "na način" karnevalista iz Kelna
Kritika antisemitizma "na način" karnevalista iz KelnaFoto: DW

Mladi u Njemačkoj riječ "Jevrej" danas koriste kao normalnu psovku, iako onaj kome je ta psovka upućena obično nema veze ni sa Jevrejima ni sa njihovom vjerom. "Tebe bi trebalo u Aušvic", također je jedna od često korištenih uvreda. Ovo se navodi u izvještaju posebne komisije eksperata koju je ovlastila vlada u Berlinu. Prema želji njemačkog parlamenta, naučnici će ubuduće redovno podnositi izvještaj o stanju antisemitizma.

Jevrejska zvijezda. Riječ "Jude" se ponegdje u Njemačkoj upotrebljava i kao psovka.
Riječ "Jude" se ponegdje u Njemačkoj upotrebljava i kao psovka.Foto: DHM

Jedan od zaključaka naučnika glasi: u krugu prijatelja, na stadionu, u restoranu ili na internetu - uvrede spadaju u nešto što doživljava svaki Jevrej u Njemačkoj. Iako je zvanično protjeran iz društva i politike, antisemitizam je svuda prisutan. Dvadeset procenata stanovnika Njemačke je latentno antisemitski nastrojeno.

Arapi (ipak) nisu krivi

Komisija, čiji članovi su bili i istoričar iz Londona Peter Longerich, te rektor Visoke hajdelberške škole za jevrejske studije Johannes Heil, u svojim zaključcima se koristi i nalazima do kojih se došlo putem više demoskopskih istraživanja tokom proteklih godina.

Najveći izvor antisemitizma su desnoektremni krugovi, kojima se pripisuje čak 90 odsto krivičnih djela u vezi sa antisemitizmom. U takva djela se ubrajaju izazivanje mržnje, skrnavljenja grobalja i poricanje holokausta. I ovo posljednje navedeno je u Njemačkoj krivično djelo. Zabilježeno je nekoliko fizičkih napada na Jevreje. Eksperti uzgred napominju kako je potpuno pogrešan utisak koji se stvara u medijima kako su za antisemitizam uglavnom krivi useljenici iz arapskih država. 

S obzirom na konflikt na Bliskom istoku "postavlja se pitanje izloženosti te grupe useljenika antisemitskoj propagandi", ali nema pouzdanih podataka da je to odista tako, glasi zaključak naučnika.

Kukasti krst na kapiji jednog jevrejskog obdaništa u Berlinu (februar, 2007.)
Kukasti krst na kapiji jednog jevrejskog obdaništa u Berlinu (februar, 2007.)Foto: picture alliance/dpa

Udžbenici "kaskaju" za vremenom

Eksperti kritikuju i obrazovnu politiku jer se tokom nastave u školama ne tretira dovoljno izučavanje progona Jevreja za vrijeme nacizma i isticanje da Njemačka zbog toga snosi posebnu odgovornost prema Izraelu.

Pažnja bi se morala pokloniti i aktualnim formama antisemitizma koje nastaju kao posljedica krize na Bliskom istoku i koje imaju veze sa islamizmom ili finansijskom krizom.

To na neki način objašnjava i zašto antisemitizam u Njemačkoj ne opada kontinuirano kao što se to dešavalo sve do sedamdesetih godina prošlog vijeka. Vlada je posebno zabrinuta zbog poplave antisemitskih sadržaja na internetu.

Nema ozbiljne strategije

Izvještaj naglašava opasnost da se sa kritikom međunarodnog finansijskog sistema ponovo prošire stari klišei o "nezasitim Jevrejima koji žele da  se obogate" ili o "jevrejskoj zavjeri". Tako je 2009. jedna studija Univerziteta u Bilefeldu pokazala kako svaki peti ispitanik smatra da "Jevreji imaju preveliki uticaj na tržišta finansija". Čak 40 odsto ispitanika je izjavilo kako "Jevreji i danas pokušavaju da izvuku korist iz prošlosti, odnosno od zbivanja tokom vremena nacizma".

Oštećeno jevrejsko groblje
Oštećeno jevrejsko grobljeFoto: picture-alliance/ dpa

Eksperti su registrovali da se u brojnim segmentima društva vodi aktivna borba protiv antisemitizma, ali zaključuju da ne postoji sveobuhvatna strategija za tu borbu. Što se tiče antisemitizma, Njemačka se inače nalazi u sredini ljestvice evropskih država. To se, ipak, dešava zbog toga što zemlje poput Poljske, Mađarske ili Portugala imaju ekstremno primijetnu pojavu antisemitizma.

Autor: Bernd Gräßler / Azer Slanjankić

Odgovorni urednik: Senad Tanović