Βηθλεέμ: Η γαστριμαργική μαγεία των Χριστουγέννων

Κάθε θρησκεία έχει και τις παραδόσεις της στο φαγητό. Αλλά και από χώρα σε χώρα, και από οικογένεια σε οικογένεια το γιορταστικό τραπέζι είναι διαφορετικό. Το ίδιο συμβαίνει και τα Χριστούγεννα στη Βηθλεέμ, τον τόπο που ξεκίνησε παραδοσιακά η ιστορία των Χριστουγέννων. Ο Φάντι Κατάν έχει αναλάβει την προετοιμασία του φαγητού και κρατά δύο πιατέλες στο χέρι. Η μία με αλάτι και η άλλη με αποξηραμένα κολοκύθια. Το αλάτι είναι από παλαιστίνιο παραγωγό στη Νεκρά Θάλασσα.

Ψημένα σε ξυλόφουρνους

Ο Φάντι είναι υπερήφανος που ετοιμάζει παραδοσιακά πιάτα με τοπικά προϊόντα της πατρίδας του. Θα τα σερβίρει στο δικό του εστιατόριο, που βρίσκεται στην παλιά πόλη της Βηθλεέμ. Να μαγειρεύει έμαθε στη Γαλλία, από όπου επέστρεψε στην πόλη του.Τα κολοκύθια άφησε να αποξηρανθούν 11 ημέρες, τώρα θα τα βουρτσίσει για να βγάλει το πολύ αλάτι και θα τα μαγειρέψει. «Θα τα γεμίσω πρώτα με ρύζι και λαχανικά ή κρέας» λέει. Γεμιστά κολοκύθια ή ντολμαδάκια είναι κλασσικά παλαιστινιακά πιάτα, που μπορεί κανείς να γευτεί την εποχή των Χριστουγέννων και σε οικογένειες Χριστιανών της Βηθλεέμ.

«Ρύζι με κρέας από αρνί, με μπαχαρικά και λίγο σάφραν, και ολόκληρα ρεβίθια. Το μαγείρεμα γίνεται σε ξυλόφουρνους» περιγράφει τη διαδικασία ο Φάντι. «Πολλές οικογένειες πηγαίνουν το φαγητό τους την προηγούμενη των Χριστουγέννων  στο φούρνο. Ο φούρναρης το βάζει μέσα, και όταν ετοιμαστεί, το φέρνουν οι νεώτεροι σε ηλικία άνδρες στο σπίτι λίγο πριν αρχίσει το φαγητό». Ο Φάντι βγάζει από το ψυγείο μιαν άλλη πιατέλα, όπου βρίσκεται ένα καφετί μείγμα. Είναι το επιδόρπιο στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Προσφέρεται ιδιαίτερα στη γιορτή της Αγίας Βαρβάρας, στις 4 Δεκεμβρίου.

Προς τιμή της Αγίας Βαρβάρας

«Αυτό το πιάτο έχει μεγάλη συμβολική σημασία» λέει ο Παλαιστίνιος μάγειρας. Αποτελείται από βρασμένα δημητριακά με λίγο μάραθο και σπόρους από γλυκάνισο, και για το σιρόπι μέλι ή ζάχαρη. Ονομάστηκε μπάρμπαρα για την Αγία Βαρβάρα, κόρη βασίλισσας, που έγινε χριστιανή. Για να γλυτώσει από τα χέρια των στρατιωτών του πατέρα της κρύφτηκε σε χωράφια με δημητριακά». Ο Φάντι βάζει στο μείγμα καρύδια, αμύγδαλα, φιστίκια και ροδόνερο. Είναι ένα κλασσικό επιδόρπιο στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, στο οποίο μπορεί κανείς να βάλει και σπόρους από ρόδι. «Σε κάθε παλαιστινιακή οικογένεια υπάρχουν τα Χριστούγεννα ρόδιές, σε κάθε σαλάτα ή γλυκό χρησιμοποιούνται σπόρους ροδιάς» λέει ο Φάντι.

Πολλά από αυτά τα χριστουγεννιάτικα φαγητά μαγειρεύονται στο μεταξύ και από μουσουλμανικές οικογένειες σε μουσουλμανικές γιορτές, στο Ραμαζάνι ή το Πάσχα.«Αυτό είναι που βρίσκω καταπληκτικό στις γαστριμαργικές παραδόσεις. Συνδέουν δύο διαφορετικές θρησκείες την ίδια ημέρα γιορτής. Αυτή είναι η μαγεία του παραδοσιακού φαγητού». Και όλα τα προϊόντα από τοπική παραγωγή.

Τιμ Άσμαν/ARD

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου