Βρέθηκε η συναγωγή του Μονάχου που κατέστρεψαν οι ναζί

Θεωρούνταν αναπόσπαστο κομμάτι του Μονάχου μέχρι που ο Αδόλφος Χίτλερ διέταξε την καταστροφή της. Πρόκειται για τη μεγάλη συναγωγή που εγκαινιάστηκε το 1887 στο κέντρο της πόλης. «Ήταν σύμβολο της μακράς και σκληρά κερδισμένης εβραϊκής ισότητας», όπως αναφέρει το Εβραϊκό Μουσείο του Μονάχου στην ιστοσελίδα του. Ίσως γι' αυτό το λόγο αποτέλεσε αγκάθι για τους Εθνικοσοσιαλιστές. Με εντολή του Χίτλερ η συναγωγή κατεδαφίστηκε στις 9 Ιουνίου του 1938.

85 χρόνια αργότερα ανακαλύφθηκαν τμήματα του κτιρίου. Πέτρινα λουλούδια, περίτεχνα διαζώματα, μια πινακίδα που αναφερόταν σε έναν νόμο. Όλα αυτά ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών κατασκευής του φράγματος στον ποταμό Ίζαρ κοντά στη γέφυρα Γκροσχεσελόερ.

Μεγάλη έκπληξη στο μουσείο

«Ένα συγκλονιστικό εύρημα», λέει ο Μπέρνχαρντ Πουρίν, διευθυντής του Εβραϊκού Μουσείου του Μονάχου. Το πρώτο πράγμα που εντόπισε ήταν η πινακίδα με τις δέκα εντολές γραμμένη στα εβραϊκά.

Ένας λόγος για την έκπληξη ήταν ότι όλα αυτά τα χρόνια δεν υπήρχε καμία ένδειξη για το που βρίσκονται τα ερείπια της συναγωγής. Αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι το Μόναχο απέκρυψε τη ναζιστική του ιστορία περισσότερο από άλλες πόλεις, όπως εκτιμά ο διευθυντής του μουσείου. Μετά το τέλος του πολέμου το 1945, η πόλη έγινε κυρίως γνωστή για το «Oktoberfest», τη γιορτή της μπύρας.

Το 1969 κατασκευάστηκε ένα μνημείο για την κατεστραμμένη κεντρική συναγωγή και από το 2006 η νέα κύρια συναγωγή βρίσκεται στο κέντρο της παλιάς πόλης του Μονάχου. Το 2007 χτίστηκε το Εβραϊκό Μουσείο και το 2015 το Κέντρο Τεκμηρίωσης του Ναζισμού του Μονάχου. Σήμερα το ναζιστικό παρελθόν έχει γίνει πλέον αποδεκτό στο Μόναχο.

Αυτοί που επωφελήθηκαν …

Η παραγγελία για την κατεδάφιση ανατέθηκε στην κατασκευαστική εταιρεία LeonhardMoll του Μονάχου. Μια εταιρεία που όπως και άλλες γερμανικές κατασκευαστικές εταιρείες, επωφελήθηκε από παραγγελίες του εθνικοσοσιαλιστικού καθεστώτος, όπως για παράδειγμα για την κατασκευή του Μουσείου Γερμανικής Τέχνης στο Μόναχο ή για την κατασκευή του δυτικού αναχώματος. Μετά την κατεδάφιση, η εταιρεία αποθήκευσε αρχικά τις τεράστιες ποσότητες πέτρας από την κεντρική συναγωγή,στις αποθήκες της μέχρι το 1956, όταν της ανατέθηκε η επισκευή του φράγματος του Ίζαρ. Τα υλικά κατεδάφισης πετάχθηκαν στον ποταμό.

Τι θα γίνει τώρα με τα νέα εντυπωσιακά ευρήματα; Η κρατική υπηρεσία συντήρησης Ιστορικών Μνημείων έχει αρχίσει να μεταφέρει τμήματα γης, στα οποία βρίσκονται τα ευρήματα και τα οποία ζυγίζουν αρκετούς τόνους, σε άλλο χώρο αποθήκευσης. Θα χρειαστούν ένα έως δύο χρόνια για να εξεταστεί το υλικό, εκτιμά ο διευθυντής του μουσείου. Στην επεξεργασία και ταξινόμηση βοηθά και το Εβραϊκό Μουσείο, το οποίο έχει ήδη στη συλλογή του τμήματα από τις πέτρες και θραύσματα γυαλιού από τα παράθυρα της πρώην κεντρικής συναγωγής.

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου