«Διαφωνία» Γιέλεν με Moody's για το χρέος των ΗΠΑ

Η είδηση προκάλεσε αίσθηση στην Ουάσιγκτον και όχι μόνο: Ο οίκος αξιολόγησης Moody's, τελευταίος από τους τρεις μεγάλους οίκους (S&P, Fitch, Moody's) που διατηρεί το αξιόχρεο των ΗΠΑ στο κορυφαίο επίπεδο ΑΑΑ, υποβαθμίζει πλέον την προοπτική για την αξιολόγησή του από «σταθερή» σε «αρνητική». Με απλά λόγια: Εάν δεν αλλάξει κάτι στην Ουάσιγκτον, η Moody's σύντομα θα υποβαθμίσει το αξιόχρεο της αμερικανικής οικονομίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ικανότητα των ΗΠΑ να αναχρηματοδοτούν το χρέος τους.

Οι εκτιμήσεις της Moody's προκαλούν την αντίδραση της Αμερικανίδας υπουργού Οικονομικών (και πρώην επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ) Τζάνετ Γιέλεν. «Διαφωνώ με αυτή την απόφαση» τονίζει η Γιέλεν. «Η αμερικανική οικονομία είναι ισχυρή, τα ομόλογα της αμερικανικής κυβέρνησης παραμένουν η καλύτερη τοποθέτηση για όσους επιζητούν ασφάλεια και ρευστότητα. Τα τελευταία χρόνια έχουμε επιτύχει ρεκόρ οικονομικής ανάπτυξης, ανακάμπτοντας από μία βαθιά ύφεση. Η ανεργία καταγράφει σχεδόν ιστορικά χαμηλά. Ο πληθωρισμός μειώνεται σημαντικά και ο δείκτης ανάπτυξης πλησιάζει το 5% για το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους».

«Ένδειξη ισχύος τα υψηλά επιτόκια»

Οι δηλώσεις Γιέλεν έγιναν στο περιθώριο της συνόδου του Φόρουμ Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (APEC), που διεξάγεται αυτή την εβδομάδα στο Σαν Φρανσίσκο. Ασφαλώς, ουδείς αμφισβητεί την εγκυρότητα των μακροοικονομικών στοιχείων στις ΗΠΑ. Ωστόσο η Moody's είχε επισημάνει, μεταξύ άλλων, ότι υποβαθμίζει την προοπτική για το αξιόχρεο της αμερικανικής οικονομίας «στο πλαίσιο των υψηλότερων επιτοκίων ενώ δεν διαφαίνονται αποτελεσματικά μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής για την περικοπή των κρατικών δαπανών ή την αύξηση των εσόδων». Είναι προφανές ότι ένα περιβάλλον υψηλών επιτοκίων δυσχεραίνει την αναχρηματοδότηση χρέους και προκαλεί μία επιπλέον οικονομική επιβάρυνση δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων στο αμερικανικό Δημόσιο.

Διαφορετική φαίνεται να είναι ωστόσο η ανάγνωση της Τζάνετ Γιέλεν για την άνοδο των επιτοκίων. «Είναι αλήθεια», λέει η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών, «ότι οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας συμπαρασύρουν προς τα πάνω τα επιτόκια. Αυτό αντανακλά την ισχύ της αμερικανικής οικονομίας, όχι την αδυναμία της...»

Ανησυχία για την «πολιτική πόλωση»

Υπάρχει όμως και ένας πιο σημαντικός λόγος για νουθεσίες από τη Moody's και άλλους οίκους αξιολόγησης: Οι συνεχείς αντιπαραθέσεις Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών στο Κογκρέσο καθυστερούν τη νομοθετική διαδικασία και προκαλούν κάθε τόσο τον κίνδυνο του αποκαλούμενου shutdown, της στάσης πληρωμών για το αμερικανικό Δημόσιο. Το φαινόμενο έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια, αν και στο «παρά πέντε» συνήθως προκύπτει ένας συμβιβασμός στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Το ίδιο εκτιμάται ότι θα συμβεί και αυτή την εβδομάδα, αλλά μέχρι στιγμής οι ενδείξεις δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές.

Την τελευταία συμβιβαστική πρόταση χρηματοδότησης που είχε καταθέσει το Σαββατοκύριακο ο Ρεπουμπλικανός επικεφαλής της Βουλής των Αντιπροσώπων, Μάικ Τζόνσον, απέρριψαν τόσο οι Δημοκρατικοί, όσο και οι υπερσυντηρητικοί Ρεπουμπλικανοί (αν και για διαφορετικούς λόγους). Η προθεσμία για την επίτευξη συμφωνίας λήγει την Παρασκευή. Το σημερινό αδιέξοδο εμποδίζει, μεταξύ άλλων, την εκταμίευση περαιτέρω αμερικανικής βοήθειας προς την Ουκρανία και το Ισραήλ.

Πηγές: AP, dpa, Reuters