Ενότητα, αλλά και ασάφειες από Μπάιντεν και Σολτς

Δύο ώρες κράτησε η συνάντηση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς στον Λευκό Οίκο. Στη συνέχεια οι δύο ηγέτες ξεκαθάρισαν ότι συμπλέουν απολύτως στο ζήτημα της Ουκρανίας. «Η Γερμανία έχει την απόλυτη εμπιστοσύνη των ΗΠΑ» και «παραμένει ένας από τους πιο σημαντικούς συμμάχους σε όλον τον κόσμο» δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος. «Είναι σημαντικό να λέμε τα ίδια και να πράττουμε τα ίδια», τόνισε ο Γερμανός καγκελάριος. Αναφερόμενος στην στρατηγική που σκοπεύει να ακολουθήσει απέναντι στη Ρωσία, ο Τζο Μπάιντεν δήλωσε: «Έχουμε ξεκαθαρίσει ότι συνεχίζουμε τις συνομιλίες με τη Ρωσία, με καλή πίστη. Η Γερμανία ηγείται στην προσπάθεια για διάλογο και αποκλιμάκωση μέσα από το ‘σχήμα της Νορμανδίας'. Αλλά αν η Ρωσία εισβάλει και πάλι στην Ουκρανία, τότε θα είμαστε έτοιμοι από κοινού και το ΝΑΤΟ, στο σύνολό του, θα είναι έτοιμο».

Τις τελευταίες ημέρες αμερικανικά ΜΜΕ εξέφραζαν ενδοιασμούς για την στάση του Βερολίνου, καθώς η γερμανική κυβέρνηση αρνείται να προμηθεύσει «όπλα επιθετικού χαρακτήρα» στην Ουκρανία και επιπλέον δεν διασαφηνίζει τη στάση της για τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2, που έχει κατασκευαστεί προκειμένου να μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Ρωσία στην βόρεια Γερμανία, παρακάμπτοντας την Ουκρανία. Στην κοινή συνέντευξη Τύπου Μπάιντεν-Σολτς ακούστηκε για πρώτη φορά ευθέως η απειλή, ότι μία ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα σημάνει το τέλος του Nord Stream 2, μόνο που την απειλή αυτή δεν εκστόμισε ο καθ' ύλην αρμόδιος Όλαφ Σολτς, αλλά ο Τζο Μπάιντεν. «Εάν εισβάλει η Ρωσία στην Ουκρανία, είτε με στρατό, είτε με τεθωρακισμένα, δεν θα υπάρχει πλέον Nord Stream 2, θα το τερματίσουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο αμερικανός πρόεδρος. «Μα πώς θα γίνει αυτό, αφού το project είναι υπό γερμανικό έλεγχο…» απορεί μία δημοσιογράφος. Η απάντηση του Μπάιντεν είναι ξεκάθαρη: «Θα το κάνουμε. Σας υπόσχομαι ότι μπορούμε να το κάνουμε».

Παραμένει η «αμφισημία Σολτς»

Για το ίδιο θέμα ρωτήθηκε και ο Όλαφ Σολτς. «Είμαστε ενωμένοι, θα κάνουμε όλα τα απαραίτητα βήματα και θα τα κάνουμε όλοι μαζί» ανέφερε. Και πάλι η δημοσιογραφική παρέμβαση: «Δεσμεύεστε σήμερα ότι θα κλείσετε την στρόφιγγα του Nord Stream; Δεν κάνατε κάποια συγκεκριμένη αναφορά». Ο Όλαφ Σολτς επιμένει: «Όπως έχω ήδη πει, δρούμε από κοινού. Είμαστε ενωμένοι, έχουμε τον ίδιο βηματισμό, η απάντηση θα είναι πολύ, πολύ σκληρή για τη Ρωσία και θα πρέπει να το αντιλαμβάνεται και η ίδια». Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ο καγκελάριος Σολτς επισημαίνει στους συνομιλητές του στην Ουάσιγκτον ότι αυτή η «στρατηγική αμφισημία» απέναντι στη Μόσχα αποτελεί ένδειξη καλής διαπραγματευτικής τακτικής και όχι αδυναμίας- με λίγα λόγια ότι είναι προς το συμφέρον της Δύσης να μην ανοίγει όλα τα χαρτιά της, κατονομάζοντας από την αρχή όλες τις πιθανές συνέπειες που θα είχε μία ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Όλα αυτά δεν πείθουν πάντως την αντιπολίτευση στο Βερολίνο. Μιλώντας στην Γερμανική Ραδιοφωνία (DLF) την Τρίτη, ο νέος πρόεδρος του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος (CDU) Φρίντριχ Μερτς κατηγόρησε τον καγκελάριο Σολτς, ότι δεν κατάφερε να αποκαταστήσει τις «ρωγμές» στις σχέσεις με τις ΗΠΑ. Απόδειξη είναι -σύμφωνα πάντα με τον Μερτς- το γεγονός ότι η προειδοποίηση για το τέλος του Nord Stream 2 προήλθε από τον Τζο Μπάιντεν, ενώ ο Όλαφ Σολτς για μία ακόμη φορά δεν έκανε αναφορά στη συγκεκριμένο ζήτημα. Αλλά και το Spiegel Online κατηγορεί τον Όλαφ Σολτς ότι «προκαλεί σύγχυση» από τη στιγμή που δεν κατονομάζει τον Nord Stream 2, ούτε στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Τζο Μπάιντεν, αλλά ούτε και στη συνέντευξη που ακολούθησε στο αμερικανικό δίκτυο CNN.

Η σκυτάλη στο Βερολίνο

Το διπλωματικό σήριαλ εντείνεται και μεταφέρεται στο Βερολίνο την Τρίτη. Την ίδια ώρα που Μπάιντεν και Σολτς έκαναν λόγο για «κοινή γραμμή» της Δύσης στο ζήτημα της Ουκρανίας, ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν επισκεπτόταν τη Μόσχα για έναν πεντάωρο μαραθώνιο συνομιλιών με τον Ρώσο ομόλογό του Βλάντιμιρ Πούτιν και φαινόταν να δείχνει κατανόηση για το ρωσικό αίτημα περί «εγγυήσεων ασφαλείας» που δεν βρίσκει ανταπόκριση στο ΝΑΤΟ. Το απόγευμα της Τρίτης Σολτς και Μακρόν συναντώνται στο Βερολίνο, ενώ μαζί τους θα είναι και ο πρόεδρος της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα. Η Πολωνία διατηρεί ιστορικούς δεσμούς με την γειτονική Ουκρανία και είναι σήμερα ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές όπλων για τη χώρα. Κοινές δηλώσεις αναμένονται αργά το απόγευμα.

Γιάννης Παπαδημητρίου (DPA, AP, Der Spiegel)