Η Ντίσνεϋλαντ της Τουρκίας «μαραζώνει»

Στο μέσον της διαδρομής ανάμεσα στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα, κοντά στην περιοχή Μουντουρνού, στο Μπουρτζ αλ Μπάμπας, υπάρχουν κάτι εκπληκτικά ερείπια. Ερείπια και εκπληκτικά δεν γίνεται. Και όμως. Πρόκειται για ένα κατασκευαστικό έργο πολλών αστέρων που όμως έμεινε ημιτελές. Ο στόχος ήταν να χτιστούν εκεί περίπου 700 πολυτελείς κατοικίες, ένας οικισμός που θα έμοιαζε σαν την Ντίσνεϋλαντ και θα τραβούσε την προσοχή και τα εκατομμύρια των επενδυτών. Σύμφωνα με τα σχέδια οι κατοικίες είναι κάτι σαν μικρά παραμυθένια κάστρα με πύργους, χτισμένα το ένα δίπλα στο άλλο, με πολυτελείς ανέσεις.

Υπερπολυτελείς κατοικίες για Άραβες

Οι 500 κατοικίες είναι από έξω έτοιμες, οι άλλες θα μείνουν μόνο στα αρχιτεκτονικά σχέδια. Παρόλα αυτά οι περαστικοί ενθουσιάζονται στη θέα, σταματούν και βγάζουν φωτογραφίες. Βέβαια δεν είναι όλοι ενθουσιασμένοι. Στο διπλανό χωριό Μουντουρνού, 3 ηλικιωμένοι κάθονται κάτω από ένα δένδρο και γκρινιάζουν. «Δεν μας ταιριάζει. Κανένας Τούρκος δεν θα ζούσε εδώ, μην με παρεξηγήσετε, αλλά αυτά τα σπίτια δεν ταιριάζουν στο δικό μας βιοτικό επίπεδο. Να σας το πούμε πιο καθαρά; Δεν ήμασταν καθόλου ευχαριστημένοι που χτίστηκε αυτό. Ρωτάτε γιατί; Μα διότι έκοψαν δάση για παράδειγμα».

Ποιος είχε τη φαεινή ιδέα; Πρόκειται για την τουρκική κατασκευαστική εταιρεία SAROT που ήθελε να προσφέρει πολυτελή κάστρα στην αραβική αγορά, 732 συνολικά, με υδρομασάζ και ενδοδαπέδια θέρμανση. Για τις ανάγκες των πλούσιων αγοραστών σχεδιάστηκε ένα σπα, καθώς και ένα εμπορικό κέντρο. Επενδύθηκαν πάνω από 200 εκατομμύρια δολάρια, σήμερα μόνο οι τσιμεντένιες σκαλωσιές του εμπορικού κέντρου υπάρχουν.

Πολλοί κάτοικοι της περιοχής διαμαρτυρήθηκαν. Ένα άλλο επιχείρημα ήταν η αρχιτεκτονική. Η περιοχή γύρω από το Μουντουρνού είναι γνωστή για τα παλιά της ξύλινα σπίτια και τα νεογοτθικά κτίρια-πύργοι θεωρήθηκαν ιεροσυλία. Το όλο θέμα πήγε στα δικαστήρια και τώρα υπάρχει νόμος στην Τουρκία που υποτίθεται ότι προστατεύει την τοπική αρχιτεκτονική, αλλά δεν έχει αναδρομική ισχύ. Τώρα οι μόνοι άνθρωποι που κυκλοφορούν στον τεράστιο χώρο είναι δύο φρουροί ασφαλείας σε ένα κουβούκλιο στην είσοδο. Το γρασίδι έχει ψηλώσει. Ο οικισμός στέκεται εδώ και πέντε χρόνια ημιτελής. Η οικονομική κρίση και η πτώση της τιμής της τουρκικής λίρας έκανε ακριβότερα τα οικοδομικά υλικά. Οι εταιρείες κατασκευής πτώχευσαν.

Για τους περισσότερους ντόπιους ένα στίγμα

«Εκείνη την εποχή μας έλεγαν ότι οι Άραβες θα έρθουν εδώ και γι' αυτό προσέφεραν μαθήματα γλώσσας στο δημόσιο εκπαιδευτικό κέντρο» λέει μια πωλήτρια. «Συμμετείχαμε σε αυτό για να μάθουμε αραβικά. Αλλά όλα αυτά παρέμειναν μόνο ένα όνειρο…». Για τους περισσότερους κατοίκους του Μουντουρνού, το Μπουρτζ αλ Μπάμπας είναι κάτι σαν στίγμα. Στην καλύτερη περίπτωση, τα άδεια σπίτια προσελκύουν τους λάτρεις τέτοιων τόπων, και πολλά μουσικά βίντεο έχουν ήδη γυριστεί με φόντο το εντυπωσιακό σκηνικό. Προτάσεις για το τί θα απογίνει αυτός ο οικιστικός ερειπωμένος όγκος από πυργίσκους υπάρχουν πολλές. Αλλά η κατασκευαστική εταιρεία SAROT, η οποία κατάφερε τελικά να ξανασταθεί στα πόδια της, έχει τα δικά της σχέδια, λέει ο Μεζχέρ Γιερντελέν από την εταιρεία, στο ραδιοφωνικό στούντιο του πρώτου καναλικού της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD στην Κωνσταντινούπολη. Θέλει να ολοκληρώσει την κατασκευή.

«Χρειαζόμαστε περίπου 60 έως 80 εκατομμύρια δολάρια για αυτό. Υπάρχει ήδη ενδιαφέρον από πιθανούς εταίρους. Εξετάζουμε επίσης το ενδεχόμενο να πουλήσουμε τα δικαιώματα μόνο για 350 από τα σπίτια. Αυτά επί του παρόντος, και όταν αυτό ολοκληρωθεί σε περίπου ένα μήνα, τότε οι εργασίες κατασκευής θα μπορούσαν να ξεκινήσουν και πάλι. Μόνο που ο χρόνος έχει αφήσει τα σημάδια του, οι πύργοι απέξω έχουν μαυρίσει και σταδιακά καταρρέουν. Από μέσα χάσκουν καλώδια ηλεκτρικού. Και η μέχρι τώρα εμπειρία έχει δείξει ότι ο Μεζχέρ Γιερντελέν τα ίδια έλεγε και τα προηγούμενα χρόνια.

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου