Ο Γκένσερ στην Πράγα: οι Ανατολικογερμανοί μπορούν να ταξιδέψουν
Πριν από 30 χρόνια ο τότε υπουργός Εξωτερικών Χανς Ντίντριχ Γκένσερ έδωσε το πράσινο φως σε χιλιάδες Ανατολικογερμανούς να ταξιδέψουν στη Δυτική Γερμανία. Μια ματιά στο φθινόπωρο και το καλοκαίρι του 1989.
Ιστορική ομιλία στην Πράγα
Ήταν 30 Σεπτεμβρίου 1989 και ώρα 18:59 όταν ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Δ. Γερμανίας Χανς-Ντίτριχ Γκένσερ στεκόταν στο μπαλκόνι της πρεσβείας της Πράγας περιστοιχισμένος από χιλιάδες πολίτες της Ανατολικής Γερμανίας: "Ήρθαμε σήμερα για να σας ανακοινώσουμε ότι το ταξίδι σας μπορεί να πραγματοποιηθεί" δήλωσε και το πλήθος ξέσπασε σε ζητωκραυγές.
Η κατάσταση στην πρεσβεία
Τότε περίπου 4.000 άνθρωποι, που είχαν διαφύγει από την Ανατολική Γερμανία, είχαν κατακλύσει για εβδομάδες τον περίβολο της γερμανικής πρεσβείας στην Τσεχοσλοβακία. Μερικοί είχαν σκαρφαλώσει με τα παιδιά τους στα συρματοπλέγματα. Ήλπιζαν να μπορέσουν να ταξιδέψουν στη Δύση. Ο Γκένσερ διεξήγαγε διαπραγματεύσεις με τους ομολόγους του της Σοβ. Ένωσης, της Ανατολικής Γερμανίας και της Τσεχοσλοβακίας.
Ο συνοριακός φράχτης της Ουγγαρίας εξαφανίζεται
Ήδη τον Μάιο του 1989 η Ουγγαρία είχε απομακρύνει τον συνοριακό φράχτη με την Αυστρία, επειδή είχε μεγάλες φθορές και ούτε η Βουδαπέστη ούτε η Μόσχα ήταν διατεθειμένες να χρηματοδοτήσουν την αντικατάστασή του. Στη φωτογραφία ο Αυστριακός υπ. Εξ. Αλόις Μοκ (αριστερά) και ο Ούγγρος Γκίλα Χορν (δεξιά) που συμβολικά κόβουν το φράχτη. Η φωτογραφία έκανε πρωτοσέλιδα σε όλο τον κόσμο τον Ιούνιο του 1989.
Ρωγμές στο Σιδηρούν Παραπέτασμα
Με συτόν τον τρόπο τα ουγγρικά σύνορα δεν άνοιξαν αλλά ήταν πλέον διάτρητα. Αυτό φάνηκε και στις 19 Αυγούστου 1989, όταν εκατοντάδες Ανατολικογερμανοί προκειμένου να ξεφύγουν εκμεταλλεύθηκαν το "πανευρωπαϊκό πικ νικ", μια διαδήλωση ειρήνης στα αυστροουγγρικά σύνορα. Στις 10 Σεπτεμβρίου 1989 η Ουγγαρία άνοιξε επίσημα τα σύνορα της.
Η νίκη της "Αλληλεγγύης"
Το 1989, όλο και περισσότερες χώρες του Ανατολικού Συνασπισμού απομακρύνθηκαν από τον μεγάλο αδελφό τους, την ΕΣΣΔ. Στην Πολωνία, η δημοκρατική αντιπολίτευση της "Αλληλεγγύης" κέρδισε τον Ιούνιο τις πρώτες εν μέρει ελεύθερες κοινοβουλευτικές εκλογές. Ο Ταντέους Μαζοβιέτσκι (στη μέση, με το χέρι ψηλά) έγινε ο πρώτος μη κομμουνιστής αρχηγός κράτους-μέλους του Συμφώνου της Βαρσοβίας.
Νέο δόγμα από τη Μόσχα
Ήδη στα μέσα της δεκαετίας του '80 ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ είχε ξεκινήσει μεταρρυθμίσεις στην ΕΣΣΔ με τα γνωστά πλέον συνθήματα glasnost και perestroika. Τον Οκτώβριο του 1989 ανακοίνωσε ότι τα κράτη του Συμφώνου της Βαρσοβίας μπορούσαν να αποφασίσουν ελεύθερα για μεταρρυθμίσεις. Το νέο δόγμα έχει το όνομα του Αμερικανού τραγουδιστή Φρανκ Σινάτρα που τραγουδούσε "Το έκανα με τον τρόπο μου".
Η πτώση του Τείχους
Συνεπώς κανείς δεν χρειάστηκε να φοβηθεί μια σοβιετική επέμβαση, όταν ο Ανατολικογερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Γκ.Σαμπόφσκι ανακοίνωσε το απόγευμα της 9ης Νοεμβρίου 1989: «Τα ιδιωτικά ταξίδια στο εξωτερικό μπορούν να πραγματοποιηθούν χωρίς προαπαιτούμενα». Εκατομμύρια άνθρωποι συνέρρευσαν στα σύνορα, σκαρφάλωσαν στο Τείχος του Βερολίνου και γιόρτασαν με τους Δυτικογερμανούς.