Σπαζοκεφαλιά για Ευρωπαίους μια νέα θητεία Τραμπ

Επί των ημερών Τραμπ η αμερικανική εξωτερική πολιτική γίνονταν συχνά μέσω twitter. Ως πρόεδρος την περίοδο 2017-2021 αδιαφόρησε απροκάλυπτα για ισχύοντες κανόνες βάζοντας πάντα πάνω απ' όλα τα αμερικανικά συμφέροντα. Ο Ντόναλντ Τραμπ ακύρωσε σειρά διεθνών συμφωνιών και απείλησε τη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ με αποχώρηση των ΗΠΑ. Στη Γερμανία επιτέθηκε επανειλημμένα και σκληρά, ενώ την ίδια στιγμή ήταν σαφώς λιγότερο επικριτικός με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Με την Κίνα και την ΕΕ ξεκίνησε εμπορικό πόλεμο. Τι θα συμβεί αν ο πρώην πρόεδρος επιστρέψει στον Λευκό Οίκο;

Σε περίπτωση επανεκλογής του αμερικανού μεγιστάνα η νέα του εξωτερική πολιτική θα έχει αδιαμφισβήτητα δραματικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή πολιτική ασφαλείας. Ως γνωστόν ο Ντόναλντ Τραμπ απορρίπτει τη χορήγηση περαιτέρω αμερικανικής βοήθειας στην Ουκρανία και διατείνεται ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να επωμιστούν μεγαλύτερα βάρη για να θωρακιστεί το Κίεβο. Όπως ισχυρίζεται ο ίδιος, τα πάει ιδιαιτέρως καλά με αυταρχικούς ηγέτες, όπως ο πρόεδρος Πούτιν. Δεν κουράζεται μάλιστα να επαναλαμβάνει πως μπορεί να δώσει λύση στον πόλεμο στην Ουκρανία μέσα σε μόλις 24 ώρες.

Επηρεάζονται οι αποφάσεις ξένων κυβερνήσεων

Η ιστορικός και πολιτική επιστήμονας Λιάνα Φιξ από το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, μια ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης στην Ουάσιγκτον, αναμένει ότι ο Τραμπ, αν επιστρέψει στον Λευκό Οίκο, θα ξεκινήσει συνομιλίες με τη Μόσχα: «Μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο ότι θα προσπαθήσει να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία χωρίς να δώσει λόγο και ρόλο στο Κίεβο». Ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε, για παράδειγμα, να προτείνει μια ειρηνευτική συμφωνία υπό τον όρο ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και ότι θα παραχωρήσει στη Ρωσία όσες περιοχές κατέκτησε στα ανατολικά της χώρας. Μια τέτοια συμφωνία θα δημιουργούσε εντελώς νέα δεδομένα. Όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά και στην Ευρώπη, λέει η επιστήμονας. Εκτιμά ότι εκτός αυτού θα είχε αντίκτυπο στον τρόπο συμπεριφοράς της Ρωσίας έναντι της Ευρώπης και ιδίως απέναντι σε χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ.

Το γεγονός ότι ο Τραμπ έχει ήδη μεγάλη επίδραση στο πολιτικό γίγνεσθαι στις ΗΠΑ αποδεικνύεται με τον πλέον εντυπωσιακό τρόπο από την εσωτερική πολιτική διαμάχη για τη χορήγηση περαιτέρω βοήθειας στην Ουκρανία. Στο Κογκρέσο η κυβέρνηση του προέδρου Μπάιντεν δεν είναι σε θέση να περάσει νέα στρατιωτική βοήθεια για την Ουκρανία διότι προσκρούει στην αντίσταση των Ρεπουμπλικανών και ιδιαίτερα εκείνων που είναι πιστοί στον πρώην πρόεδρο Τραμπ. Μια ενδεχόμενη επανεκλογή Τραμπ δεν θα έχει επίδραση μόνο στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Επηρεάζει ήδη ακόμα και την πολιτική ισχυρών διεθνών παραγόντων, οι οποίοι καθυστερούν σημαντικές αποφάσεις. Περιμένουν μια πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο ελπίζοντας σε μια καλύτερη συμφωνία.

Ο Πούτιν δεν βιάζεται στο ουκρανικό

Για παράδειγμα: Ο καθηγητής του Χάρβαρντ Γκράχαμ Άλισον αναλύει σε άρθρο του για το περιοδικό Foreign Policy τους πιθανούς υπολογισμούς του ρώσου προέδρου Πούτιν. Στους μήνες που προέκυπτε αδιέξοδο στην Ουκρανία, φούντωναν τα σενάρια για την πρόθεση του ηγέτη του Κρεμλίνου να τερματίσει τον πόλεμο. Τώρα όμως ο πρόεδρος Πούτιν δεν αποκλείεται να ελπίζει σε επανεκλογή του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ. Οι πιθανότητες είναι καλές ότι ο Τραμπ

θα δημιουργήσει για την Ρωσία ευνοϊκότερες συνθήκες από εκείνες που μπορεί να προσφέρει σήμερα ο Μπάιντεν και στις οποίες ο ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι θα μπορούσε να συμφωνήσει τη δεδομένη χρονική στιγμή. «Από τη σκοπιά του Πούτιν δεν έχει κανένα νόημα οποιαδήποτε παραχώρηση πριν από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές», εκτιμά η ιστορικός Λιάνα Φιξ.

Αν πράγματι ο Τραμπ επιστρέψει στην προεδρία θα το κάνει με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση από ποτέ και μάλιστα ως κάποιος που κατάφερε να ξεπεράσει κάθε αντίσταση και απέδειξε ότι η εκλογή του το 2017 δεν ήταν τυχαίο γεγονός. Η ειδικός Λιάνα Φιξ εκτιμά: «Μετά την πρώτη εκλογή Τραμπ στην αμερικανική προεδρία θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι αποτελούσε την εξαίρεση του κανόνα και ότι η αμερικανική εξωτερική πολιτική θα παραμείνει αξιόπιστη. Στη δεύτερη εκλογή όμως θα πρέπει να αναρωτηθούμε μήπως ο Τραμπ είναι τελικά ο κανόνας».

Eπιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος