Τουρκία-ΕΕ, δύσκολες ασκήσεις ισορροπίας

Οι εκκρεμότητες στη διαχείριση παγκόσμιων κρίσεων ή οι λανθασμένες πολιτικές επιλογές έρχονται αυτές τις μέρες να πάρουν την εκδίκησή τους. Στην πόλη Κουντούζ στο βόρειο Αφγανιστάν άνοιξε το μέτωπο με τους Ταλιμπάν, με τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς να πλήττουν ένα νοσοκομείο. Στη Εγγύς Ανατολή η καταγγελία των συμφωνιών του Όσλο από τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής προκαλεί φόβους για ξέσπασμα μιας τρίτης Ιντιφάντα. Και στη Συρία η στρατιωτική εμπλοκή της Ρωσίας πυροδοτεί έναν πόλεμο διπλωματίας καταρχήν, που κανείς δεν ξέρει την κατάληξή του. Όλα αυτά έχουν κοινό παρονομαστή: την έξαρση των μεταναστευτικών ροών που βιώνει τους τελευταίους μήνες η Ευρώπη. Τα σχολιαστικά άρθρα επιχειρούν να προσεγγίσουν τα συγκεκριμένα ζητήματα.

«Πού ήταν η ΕΕ όταν η Τουρκία δεχόταν εκατομμύρια πρόσφυγες»;

Η επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ερντογάν στις Βρυξέλλες, ο οποίος φαίνεται να κρατά τα κλειδιά του μεταναστευτικού, προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις. «Καλά θα κάνει η ΕΕ να μην κρύβεται πίσω από την αποτυχημένη πολιτική του Τούρκου προέδρου στο συριακό», προειδοποιεί η Frankfurter Allgemeine Zeitung. «Οι λανθασμένοι υπολογισμοί του δεν έφεραν ειρήνη στην Τουρκία, για αυτό επλήγη και η δημοτικότητά του. Είναι ο λόγος που ταξίδεψε στις Βρυξέλλες». Αντίθετα η εφημερίδα Die Welt εκτιμά θετικά την επίσκεψη και τα αποτελέσματά της. «Η ΕΕ υπό την πίεση του μεταναστευτικού έπραξε εν τέλει αυτό που παρέλειψε το 2011 με την έκρηξη του εμφυλίου, να υποστηρίξει την Τουρκία στην υποδοχή δύο εκατομ. Σύρων προσφύγων. Βέβαια συνεργασία και βοήθεια δεν σημαίνουν ότι θα πρέπει να αγνοήσουμε τα ολοκληρωτικά και ισλαμιστικά χαρακτηριστικά του Ερντογάν».

Σφοδρή κριτική προς την ΕΕ ασκεί η Badische Neueste Nachrichten. «Αποκαλύπτει πολλά το γεγονός ότι χρησιμοποιείται το επιχείρημα της εξάντλησης των προσπαθειών στο μεταναστευτικό τώρα που έρχεται η ώρα των Ευρωπαίων να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα», σημειώνει ο σχολιαστής της. «Κανένας ευρωπαίος πολιτικός δεν μιλούσε για κορεσμό πριν από δύο χρόνια, όταν κατέφυγαν στην Τουρκία δυο εκατομμύρια Σύροι. Κανένας δεν προσκάλεσε τότε τον Ερντογάν στις Βρυξέλλες για συνομιλίες. Η χώρα έμεινε για καιρό μόνη με το πρόβλημά της -οικονομικό και πολιτικό. Τώρα ήρθε η ώρα για τους Ευρωπαίους να βοηθήσουν, αλλά να μην δεσμευτούν ότι η βοήθεια συνδέεται με ελπίδες για ένταξη της χώρας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς».

Βομβαρδισμοί αμάχων στη Συρία και στο Αφγανιστάν

Για τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς στη Συρία η ρωσική εφημερίδα Wedomosti, δυτικών επιχειρηματικών συμφερόντων, υποστηρίζει ότι με τη στρατηγική της η Μόσχα προκαλεί την οργή των μουσουλμάνων. «Η Ρωσία μετά τους πολέμους στο Αφγανιστάν και στην Τσετσενία δεν έχει και την καλύτερη φήμη στον ισλαμικό κόσμο. Οι βομβαρδισμοί στη Συρία, με τους οποίους το Κρεμλίνο στηρίζει τον πρόεδρο Ασάντ, ενδέχεται να προκαλέσουν οργή σε εκατομμύρια σουνίτες από τις ΗΠΑ μέχρι τη Ρωσία. Στις περιοχές της χώρας με μουσουλμανικό στοιχείο θα προκαλούσε διόγκωση της δυσαρέσκειας για τη ρωσική πολιτική και ενίσχυση αισθημάτων συμπάθειας για την τρομοκρατική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος».

Ο βομβαρδισμός του νοσοκομείου στην πόλη Κουντούζ στο Αφγανιστάν δίνει με τον πιο τραγικό τρόπο τον ορισμό αυτού που στο διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο ονομάζεται «παράπλευρες απώλειες». Η εφημερίδα της Σλοβακίας Dennik Ν σχολιάζει επικριτικά. «Ακόμη κι αν ισχύει ο ισχυρισμός από αφγανικής πλευράς ότι κρύβονταν Ταλιμπάν, δεν υπάρχει συγγνώμη. Δεν πρόκειται μόνο για την ηθική αρχή να μην συμπεριφέρεσαι όπως ο αντίπαλός σου όταν πρόκειται για τη ζωή αθώων. Αλλά δεν μπορείς να νικήσεις τους Ταλιμπάν, εάν δεν πείσεις τον αφγανικό πληθυσμό ότι έχεις να του εγγυηθείς μια καλύτερη και ασφαλέστερη ζωή από ό,τι αυτοί οι φανατικοί ισλαμιστές».

Μια σύντομη αναφορά τέλος στην πολύπλοκη αραβοϊσραηλινή διένεξη με τη συνέχιση της πολιτικής των εποικισμών του Ισραήλ και τις αδιέξοδες επιλογές του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής να αγγίξει τους Παλαιστίνιους. Αποτέλεσμα, η έκρηξη της βίας για άλλη μια φορά. «Αυτή η βία δεν προέρχεται εκ των άνω, όπως στη δεύτερη Ιντιφάντα το 2000, που ξεκίνησε με την ανοχή της παλαιστινιακής ηγεσίας και του ένοπλου τμήματος της Φατάχ και ήταν αποτέλεσμα πολιτικών και στρατηγικών αποφάσεων», παρατηρεί η Süddeutsche Zeitung. «Αυτήν τη φορά οι εικόνες βίας θυμίζουν την πρώτη Ιντιφάντα, τέλος της δεκαετία του '80, όπου η εξέγερση ξεκίνησε αυθόρμητα από κάτω».

Ειρήνη Αναστασοπούλου