Το δύσκολο αύριο του πυρόπληκτου Έβρου

Τον περασμένο Αύγουστο η βορειοανατολική Ελλάδα πλήγηκε από «τη μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη» - μία πρωτοφανών διαστάσεων οικολογική καταστροφή. Οι καμένες εκτάσεις δεν θυμίζουν πλέον σε τίποτα τον φυσικό παράδεισο που υπήρχε εκεί πριν λίγες εβδομάδες. Η tageszeitung βρέθηκε στον Έβρο και συνομίλησε με κατοίκους της περιοχής για το σήμερα και το αύριο του τόπου.

Η 60χρονη ελαιοπαραγωγός Νίκη Κελίδου υπέστη τραγικές οικονομικές απώλειες, καθ' ότι «έχασε 1.300 ελαιόδεντρα. […] Ο κύκλος εργασιών της θα μειωθεί κατά περίπου 80% σε σύγκριση με πέρυσι. "Είμαι εντελώς απογοητευμένη, οργισμένη, με όλους μας. Πώς μπόρεσε να συμβεί αυτό; Δεν ήμασταν προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο"».

O Παναγιώτης Καλακίκος, δήμαρχος του δήμου Σουφλίου στον κεντρικό Έβρο, εξηγεί πως σε όλους τους τομείς της τοπικής οικονομίας «η ζημία είναι τεράστια», και αυτό σε μία παραμεθόρια περιοχή που δοκιμάζεται εδώ και χρόνια. Σε επιστολή του προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Καλακίκος περιγράφει πως στην περιοχή εκτυλίσσονται σκηνές «μίας βιβλικής καταστροφής», προτείνοντας επιπλέον «22 μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αποκατάσταση της περιοχής» - μεταξύ αυτών και ένα «σχέδιο για την προστασία από τις πλημμύρες».

Ο Καλακίκος προειδοποιεί πως με τις καταστροφικές πυρκαγιές «καταστράφηκαν τα μέχρι πρότινος άθικτα δάση που μπορούσαν να αποθηκεύουν μεγάλες ποσότητες βρόχινου νερού και έτσι να προστατεύουν την περιοχή από τις πλημμύρες». Τώρα περιοχές όπως το Σουφλί απειλούνται και τα αντιπλημμυρικά έργα δεν θα είναι έτοιμα πριν την άνοιξη του 2025 – δηλαδή έπειτα από δύο χειμώνες με βροχοπτώσεις.

Από την πλευρά του ο Πέτρος Ανθόπουλος, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δασών Έβρου, επισημαίνει ότι «τα τρία δασαρχεία στον Έβρο είναι επί χρόνια υποχρηματοδοτούμενα με σημαντικές ελλείψεις προσωπικού. Το σύνθημα των κυβερνήσεων για τα δασαρχεία είναι: "Χωρίς χρήματα, χωρίς προσωπικό". Και κάπως έτσι το δάσος γίνεται ζούγκλα».

Αντιδράσεις για τις ανεμογεννήτριες

Την ίδια στιγμή «στον Έβρο, οι ανεμογεννήτριες ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια», σχολιάζει η taz. «Ο Έβρος έχει ανακηρυχθεί από την Αθήνα σε περιοχή "υψίστης προτεραιότητας" για την κατασκευή ανεμογεννητριών, παρ' ότι αυτές τοποθετούνται πάνω στις διαδρομές πτήσης των πουλιών, επικρίνει ο Λευτέρης Καψάλης επιστημονικός συνεργάτης της Εταιρείας Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης. 276 ανεμογεννήτριες ιδιωτικών εταιρειών βρίσκονται ήδη σε λειτουργία στα βουνά του Έβρου και της Ροδόπης, με τις περισσότερες σε λάθος θέση σύμφωνα με τους ορνιθολόγους.

Όπως επισημαίνει ο Καψάλης, παρ' ότι η Ελλάδα επικρίνεται λόγω αυτού στην Ε.Ε., τίποτα δεν αλλάζει. Η κυβέρνηση στην Αθήνα κωφεύει - και οι ιδιωτικές εταιρείες παραγωγής ενέργειας είναι ευχαριστημένες. Σύμφωνα με τον Καψάλη έχουν ήδη χορηγηθεί άδειες για 221 ακόμη ανεμογεννήτριες, ενώ αναμένονται αποφάσεις για 1.000 ακόμη αιτήσεις».

Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία «εάν ένα δάσος ή μια δασική έκταση καεί, οι ιδιώτες μπορούν να βάλουν ανεμογεννήτριες στην καμένη γη. […] Το δε μίσθωμα που πρέπει να καταβληθεί στο Ελληνικό Δημόσιο για μια έκταση αρκετή να χωρέσει 8-10 ανεμογεννήτριες ανέρχεται σε 20.000 ευρώ για μία εικοσαετή μίσθωση, σύμφωνα με πληροφορίες της taz - μία πραγματική ευκαιρία».

Ωστόσο, «η αντίσταση μεγαλώνει. Όταν οι αρχές ενέκριναν την τοποθέτηση δύο ανεμογεννητριών σε προστατευόμενη έκταση στον Έβρο δύο μόλις εβδομάδες αφ' ότου αυτή κάηκε, προκλήθηκαν έντονες διαμαρτυρίες. Η κατακραυγή ήταν μεγάλη και η κυβέρνηση Μητσοτάκη αισθάνθηκε υποχρεωμένη να κάνει πίσω. Όμως κανείς στον Έβρο δεν πιστεύει ότι τα σχέδια έχουν ματαιωθεί οριστικά», γράφει το γερμανικό μέσο.

«Η ANEK Lines σώθηκε από την καταστροφή»

Με αφορμή την εξαγορά της ANEK Lines από την Attica Group το Γερμανικό Δημοσιογραφικό Δίκτυο (RND) παρουσιάζει τη διαδρομή της ναυτιλιακής εταιρείας μέσα στις δεκαετίες.

«Όλα ξεκίνησαν στις 8 Δεκεμβρίου 1966, όταν το πλοίο "Ηράκλειον” βούλιαξε εκτελώντας δρομολόγιο μεταξύ Κρήτης και Πειραιά. 241 άνθρωποι πνίγηκαν. Όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, το πλοίο ήταν κάθε άλλο παρά αξιόπλοο και το πλήρωμα δεν ήταν εξοικειωμένο με το πρωτόκολλο ασφαλείας.

[…] Λίγους μήνες αργότερα ο Μητροπολίτης Ειρηναίος Γαλανάκης πρότεινε τη δημιουργία μιας ξεχωριστής κρητικής ακτοπλοϊκής εταιρείας. […] Στην "Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία Κρήτης” (ΑΝΕΚ) επένδυσαν τις αποταμιεύσεις τους χιλιάδες Κρητικοί, μεταξύ αυτών και επιζώντες του ναυαγίου. […] Μέτοχοι της εταιρείας έγιναν αργότερα και πολλοί εργαζόμενοί της, έχοντας έτσι ένα μεγαλύτερο κίνητρο και λόγω αυτού καλύτερες υπηρεσίες».

Όπως εξηγεί το RND, «η ΑΝΕΚ αποτέλεσε πρότυπο για τις ναυτιλιακές εταιρείες που δημιουργήθηκαν σε πολλά ελληνικά νησιά κατά τη δεκαετία του 1970, λόγω της επιθυμίας για ανεξαρτητοποίηση από τους ισχυρούς εφοπλιστές του Πειραιά. Στις περισσότερες περιπτώσεις μάλιστα, τα καταστατικά των εταιρειών όριζαν πως μονάχα οι κάτοικοι των νησιών θα μπορούσαν να κατέχουν μετοχές».

Αν και η ANEK αναπτύχθηκε σημαντικά, φτάνοντας από τη δεκαετία του 1990 να εκτελεί δρομολόγια και προς την Ιταλία, «ο υψηλός ανταγωνισμός τόσο από τις υπόλοιπες ναυτιλιακές όσο και από τις αεροπορικές εταιρείες, η αύξηση του κόστους, η περιορισμένη ρευστότητα και η συχνά κακή διαχείριση επιδείνωσαν τις συνθήκες για την ΑΝΕΚ και τις άλλες ναυτιλιακές εταιρείες των νησιωτών. Οι περισσότερες αναγκάστηκαν είτε να κλείσουν, είτε να εξαγοραστούν».

Έτσι, η ANEK Lines πρόκειται και αυτή να συγχωνευθεί τώρα με την Attica Group, «τον ισχυρότερο παίκτη στην ελληνική αγορά των ακτοπλοϊκών μεταφορών». Με την εξαγορά της ANEK, θα δημιουργηθεί έτσι «η μεγαλύτερη ακτοπλοϊκή εταιρεία στην Ευρώπη βάσει επιβατών».