4,5 εκ. κατασχέσεις για χρέη από 400 ευρώ

Η υπερχρέωση των νοικοκυριών στην Τσεχία παίρνει δραματικές διαστάσεις. Καιρός για ουσιαστικές προτάσεις. Η πιο ρηξικέλευθη από αυτές προέρχεται από τον Πετρ Ντόλινεκ, ένα από τα ηγετικά στελέχη των Τσέχων Σοσιαλδημοκρατών. Σύμφωνα με την πρότασή του το κράτος θα πρέπει να αναλάβει τα χρέη των πολιτών, τα οποία θα αποπληρώνονται από αυτούς σε μικρές δόσεις. Ο Πετρ Ντόλινεκ δηλώνει πως δεν πρόκειται «για μια αμνηστία» χρεών, αλλά για μια δυνατότητα οι άνθρωποι να αποπληρώσουν τις οφειλές τους».

Το πρόβλημα της υπερχρέωσης των πολιτών έχει αναδειχθεί σε μείζον πολιτικό θέμα ενόψει των βουλευτικών εκλογών στη χώρα στο τέλος Οκτωβρίου. «Αυτή τη στιγμή 4,5 εκατομμύρια κατασχέσεις εναντίον φυσικών προσώπων βρίσκονται σε εξέλιξη» λέει ο Ντάνιελ Χίλε από την οργάνωση «Άνθρωποι σε ανάγκη». Ένας τεράστιος αριθμός για τα δεδομένα της Τσεχίας, η οποία έχει μόλις δέκα εκατομμύρια κατοίκους. Οι κατασχέσεις αφορούν 830.000 ανθρώπους, πολλοί από τους οποίους απειλούνται παράλληλα με περισσότερες από τρεις κατασχέσεις.

Ο υψηλός αριθμός των κατασχέσεων οφείλεται κυρίως σε παλαιούς νόμους, οι οποίοι εν τω μεταξύ έχουν γίνει ηπιότεροι όπως επισημαίνει ο Ντάνιελ Χίλε: «Η κατάσταση βελτιώνεται. Εάν δει κανείς με μεγαλύτερη ακρίβεια τους αριθμούς, θα διαπιστώσει πως οι μισές από τις κατασχέσεις αφορούν ποσά λιγότερα από 10.000 κορώνες». Ποσό δηλαδή που αντιστοιχεί περίπου σε 400 ευρώ, ένα μέγεθος που ακόμα και για τα τσεχικά δεδομένα δεν είναι υπερβολικό.

Ζητούμενο οι δυνατότητες για αύξηση της οικονομικής δύναμης

Ο Ντάνιελ Χίλε επικρίνει μια άδικη νομοθεσία, που ίσχυε από το 1990 και η οποία οδηγούσε σε ακραίες καταστάσεις. Έχει καταγραφεί περίπτωση όπου μια οφειλόμενη κορώνα, εξαιτίας προστίμων και ειδικών συμβολαίων που είχαν υπογραφεί, εκτοξεύθηκε στις 22.000 κορώνες.

Το 2014 άλλαξε όμως ο νόμος και τέθηκαν ανώτατα όρια στην καταβολή των εξόδων σε περιπτώσεις αναγκαστικής εκτέλεσης. Ήταν το πρώτο βήμα για τη βελτίωση της κατάστασης. Ακόμη περιορίστηκε δραστικά ο αριθμός των μη σοβαρών ιδιωτικών εταιρειών που παρείχαν δάνεια. Από 1.000 που ήταν έχουν φθάσει εν τω μεταξύ στις 60, οι οποίες εποπτεύονται από τις αρμόδιες αρχές.

Ο Ντάνιελ Χίλε δεν θεωρεί πειστική την ιδέα για κρατικοποίηση των ιδιωτικών χρεών. Σημαντικότερη θεωρεί την αλλαγή του νόμου που αφορά την προσωπική πτώχευση. Η διαγραφή των χρεών μέσα σε επτά χρόνια είναι εφικτή στην Τσεχία εφόσον όμως προηγουμένως ο οφειλέτης καταβάλλει το 30% των οφειλομένων. Ο ειδικός από την οργάνωση «Άνθρωποι σε ανάγκη» θεωρεί πως το ποσοστό είναι υπερβολικά μεγάλο.

Τέλος, και η Ένωση Εισπρακτικών Εταιρειών επικρίνει την ιδέα της κρατικοποίησης των χρεών και ζητάει να δοθούν ευκαιρίες στους πολίτες ώστε να αυξήσουν την οικονομική τους δύναμη. Ακόμη ζητά ξεκαθάρισμα του τοπίου για τις εισπρακτικές εταιρείες λέγοντας πως έχουν παρεισφρήσει στο χώρο πολλά «μαύρα πρόβατα».

Κίλιαν Κιρσγκέσνερ / Μαρία Ρηγούτσου