450 χρόνια από τον θάνατο του Μιχαήλ Άγγελου

Ο Μιχαήλ Άγγελος είχε το παρατσκούκλι «θεϊκός». Η δημιουργική, εικονοπλαστική του δύναμη έλεγαν ότι έχει μέσα της κάτι θείο. Ο Μιχαήλ Άγγελος ήταν ζωγράφος, γλύπτης, αρχιτέκτονας, ποιητής. Σχεδίασε τη βασιλική του Αγίου Πέτρου και ζωγράφισε τις διάσημες τοιχογραφίες της Καπέλα Σιξτίνα. Ο Θεός που δίνει με το δάχτυλό του πνοή στον Αδάμ έχει μείνει στην ιστορία.

Ο Μιχαήλ Άγγελος δεν ήταν όμορφος άντρας. Σε νεαρή ηλικία χτυπήθηκε σοβαρά στο πρόσωπο από έναν άλλο ζωγράφο. Σε όλη τη ζωή του το πρόσωπό του έμεινε παραμορφωμένο. Ο Μιχαήλ Άγγελος γεννήθηκε στις 6 Μαρτίου 1475 στη μικρή πόλη Καπρέζε της Ιταλίας. Η μητέρα του δεν μπορούσε να τον αναθρέψει, κι έτσι ο ίδιος μεγάλωσε πλάι σε έναν μάστορα της περιοχής.

Από νωρίς ο Μιχαήλ Άγγελος έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τη γλυπτική. Με τη γλυπτική άρχισε να ξεδιπλώνει το εικαστικό του ταλέντο. Το πρώτο μεγαλειώδες γλυπτό του θεωρείται η «Πιετά» (Αποκαθήλωση) στη Ρώμη. Ο Μιχαήλ Άγγελος σκάλισε με μεγάλη λεπτομέρεια τις ανθρώπινες φιγούρες πάνω σε ένα γιγάντιο κομμάτι μάρμαρο.

Ο Μιχαήλ Άγγελος ήρθε σε επαφή με τις ανθρωπιστικές ιδέες στη Φλωρεντια εν έτει 1489, στη σχολή του ευγενούς Λαυρέντιου των Μεδίκων. Εκεί θα έρθει σε επαφή με όλη την πνευματική ελίτ της ιταλικής Αναγέννησης, με ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών. Ήδη στα 25 του χρόνια είχε αποκτήσει μεγάλη φήμη.

Η ικανότητα του Μιχαήλ Άγγελου να δουλεύει με μοναδική μαεστρία το μάρμαρο τον έφερε γρήγορα στην κορυφή. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των καλλιτεχνών στη Φλωρεντία ήταν μεγάλος. Ένας εκ των «αντιπάλων» του ήταν μάλιστα ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Ο «Δαβίδ» του Μιχαήλ Άγγελου γρήγορα ξεχώρισε για την τέλεια αρμονία που αποπνέει η όψη του γλυπτού. Για την ολοκλήρωσή του χρειάστηκε δύο χρόνια.

Το 1518 ο Μιχαήλ Άγγελος αναλαμβάνει την επισκευή της πρόσοψης του ναού του Αγίου Λαυρεντίου στη Φλωρεντία. Στόχος του ήταν ο συνδυασμός της αρχιτεκτονικής με στοιχεία γλυπτικής. Τα σχέδιά του όμως δεν έγιναν τελικά δεκτά για πολιτικούς λόγους.

Ένα από τα αγαπημένα θέματα των γλυπτών του Μιχαήλ Άγγελου ήταν η μάχη των Κενταύρων από την αρχαιοελληνική μυθολογία. Το μοτίβο αυτό επανέρχεται και σε πολλές τοιχογραφίες του. Τα εικαστικά του σχέδια έχουν αποτελέσει αντικείμενο αναρίθμητων μελετών. Σχεδιάζε όχι μόνο σε χαρτί αλλά και σε πέτρα, όπως αυτή η αναπαράσταση στους τοίχους ενός σπηλαίου στη Φλωρεντία.

Η ιστορία της Γένεσης στην οροφή της Καπέλα Σιξτίνα στο Βατικανό προκαλεί μέχρι σήμερα δέος. Το συνολικό έργο διήρκεσε τέσσερα χρόνια, κατά τα οποία ο Μιχαήλ Άγγελος με τους βοηθούς του μετέφεραν τα προσχέδια με τις αναπαραστάσεις στην οροφή του ναού, σε μία επιφάνεια 800 τ.μ. Στη συνέχεια εφάρμοζαν τα χρώματα απευθείας επάνω στα σκίτσα.

Ο Μιχαήλ Άγγελος ζωγράφιζε τις ανθρώπινες φιγούρες τέσσερις φορές μεγαλύτερες από τις πραγματικές τους διαστάσεις, ώστε να είναι καλά ορατές από το έδαφος. Ωστόσο ο ίδιος δεν πίστευε πως η τεχνική αυτή πετύχαινε πάντα και συχνά εξέφραζε τη δυσαρέσκειά του για ορισμένα έργα του.

Ο Πάπας Ιούλιος ο ΙΙ βοήθησε τον Μιχαήλ Άγγελο να υλοποιήσει δύο από τα πλέον μεγαλειώδη έργα του: τις τοιχογραφίες στην Καπέλα Σιξτίνα και τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και κατασκευή του ναού του Αγίου Πέτρου. Τα τελευταία 19 χρόνια της ζωής του τα αφιέρωσε εξ ολοκλήρου στο μεγαλειώδες αυτό έργο.Ο Μιχαήλ Άγγελος άφησε την τελευταία του πνοή στις 18 Φεβρουαρίου του 1564 στη Ρώμη.