Boeing και Airbus πίσω από τον πόλεμο δασμών ΕΕ-ΗΠΑ
7 Οκτωβρίου 2019
O λόγος των σημερινών δασμολογικών απειλών είναι μια διαχρονική διαμάχη μεταξύ των εταιρειών κατασκευής αεροσκαφών Boeing (ΗΠΑ) και της Airbus (ΕΕ). Οι δυο αυτές εταιρείες κυριαρχούν στην παγκόσμια αγορά και ποιος προηγείται αλλάζει από χρόνο σε χρόνο.
Ο ανταγωνισμός των δύο μεγαλύτερων κατασκευαστών αεροσκαφών στον κόσμο διεξάγεται και στα δικαστήρια εδώ και 15 χρόνια. Οι ΗΠΑ και η ΕΕ αλληλοκατηγορούνται ότι παραβιάζουν το δίκαιο ανταγωνισμού μέσω επιδοτήσεων για τις δικές τους εταιρείες.
Σε αυτές τις διαμάχες παρεμβαίνει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, ο οποίος πότε δικαιώνει την μια πλευρά και πότε την άλλη. Σε αυτές τις περιπτώσεις, όταν μια πλευρά δικαιώνεται αποκτά το δικαίωμα να επιβάλει κυρώσεις στην άλλη πλευρά. Γενικά πάντως ισχύει ότι τόσο η Airbus όσο και η Boeing λαμβάνουν παράνομες επιδοτήσεις εδώ και χρόνια.
Δασμοί ακόμα και σε παρμεζάνα και ελαιόλαδο
Σε απόφαση που ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη ο ΠΟΕ δικαιώνει την αμερικανική πλευρά, με αποτέλεσμα αυτή να έχει το δικαίωμα να επιβάλλει δασμούς ύψους 6,9 δισεκατομμυρίων ευρώ σε προϊόντα που προέρχονται από την ΕΕ. Οι δασμοί μπορεί να αρχίσουν να ισχύουν από 18 Οκτωβρίου, ωστόσο ο ΠΟΕ θα πρέπει να δώσει ακόμα μια τελική συγκατάθεση. Σε άλλη διαδιαδικασία, που αυτή τη φορά δικαιώθηκε η ΕΕ, δεν έχει ακόμη οριστεί το τελικό ποσό, το οποίο αναμένεται να οριστεί στις αρχές του 2020.
Αμέσως μετά την πρόσφατη απόφαση του ΠΟΕ, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θέλουν να επιβάλουν δασμούς σε ορισμένα προϊόντα που θα φθάνουν μέχρι και 25%. Κυρίως θίγονται προϊόντα από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Μεγάλη Βρετανία και την Ολλανδία. Τα προϊόντα είναι από ανταλλακτικά αεροσκαφών μέχρι παρμεζάνα και ελαιόλαδο.
"Το δίκαιο που διέπει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου επιτρέπει την επιβολή τέτοιου είδους δασμών και οι Ευρωπαίοι δεν θα έκαναν τίποτα διαφορετικό", δηλώνει στην DW o Γκάμπριελ Φελμπερμάιρ, πρόεδρος του Ινστιτούτου του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία.
Η υπολογισμένη γενναιοδωρία των ΗΠΑ
Αυτό που εντυπωσιάζει τον γερμανό ειδικό είναι ότι οι Αμερικανοί φάνηκαν πάρα πολύ γενναιόδωροι. Η σχετική απόφαση τους δίνει το δικαιώμα να επιβάλουν δασμούς μέχρι και 100%. Δεν πιστεύει όμως ότι πίσω από αυτή την γενναιόδωρία κρύβεται κάποιο είδος ανωτερότητας, αλλά ότι πιθανόν πρόκειται για έναν υπολογισμό του αμερικανού προέδρου Ντόναλτ Τραμπ, ώστε να αφήσει περιθόρια συνομιλιών.
Πώς αντιδρούν όμως οι Ευρωπαίοι; Η γερμανική κυβέρνηση ελπίζει να υπάρξει συμφωνία με τις ΗΠΑ, όπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ στο Βερολίνο. Οι Ευρωπαίοι περιμένουν τώρα να ανταποδώσουν τα αντίποινα σε μερικούς μήνες μια και έχουν ήδη πάρει το πράσινο φως από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Προετοιμάζονται να επιβάλουν δασμούς ακόμα και σε προϊόντα όπως το κέτσαπ ή οι κοσόλες παιχνιδιών.
Το παρήγορο πάντως είναι ότι ότι και οι δυο πλευρές φαίνονατι πρόθυμες για συνομιλίες μια και αυτός ο εμπορικός πόλεμος κοστίζει πολύ ακριβά και στις δυο πλευρές. Για την ΕΕ υπολογίζεται γύρω στα δυο δισεκατομμύρια ευρώ. Όπως υπογραμμίζει πάντως ο Γκάμπριελ Φελμπερμάιρ, μπορεί ο σημερινός αμερικανός Πρόεδρος να μην συμπαθεί πολύ τον ΠΟΕ, ωστόσο και ο προκατοχός του Μπάρακ Ομπάμα θα είχε πράξει ακριβώς με τον ίδιο τρόπο.
Αντρέας Μπέκερ
Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου