Campus Project 2024: Ο Ταν Ντουν και μια Ωδή στην Ειρήνη

Mερικές εβδομάδες πριν ξεκινήσει πανηγυρικά το Φεστιβάλ Μπετόβεν της Βόννης την Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου με μότο «Μαζί», σχεδόν 200 νέοι μουσικοί ηλικίας 17 έως 27 ετών συγκεντρώθηκαν για πρόβες στην εκπνοή του καλοκαιριού στο Βαϊκερσχάιμ, μια μικρή πόλη στην υπέροχη κοιλάδα Τάουμπερ της Βάδης-Βυρτεμβέργης: Η γερμανική Ομοσπονδιακή Ορχήστρα Νέων και η Παγκόσμια Χορωδία Νέων, με πάνω από 84 λυρικούς τραγουδιστές από 41 χώρες.

Το Βαϊκερσχάιμ είναι έδρα του γερμανικού παραρτήματος του Jeunesses Musicales, ενός παγκόσμιου οργανισμού που βοηθά νέους από όλο τον κόσμο να βρεθούν για να παίξουν μαζί μουσική. Η ελπίδα του οργανισμού που συστάθηκε το 1945 είναι ότι άνθρωποι που παίζουν μαζί μουσική δεν κάνουν αργότερα πολέμους.

Οι πρόβες για την παρουσίαση δύο έργων διήρκησαν μια εβδομάδα: Πρόκειται για την Ενάτη Συμφωνία του Μπετόβεν (Χορωδιακή), της οποίας η διακοσιοστή επέτειος της πρεμιέρας γιορτάστηκε φέτος, καθώς και ένα νέο έργο που δημιουργήθηκε ειδικά για το φετινό Campus Project 2024 από τον κινέζο συνθέτη Ταν Ντουν: το «Choral Concerto: Nine».

«Οι νέοι μού δίνουν περισσότερα απ΄ όσα τους δίνω»

Ο κινέζος συνθέτης και αρχιμουσικός, ο οποίος ζει στη Σαγκάη και τη Νέα Υόρκη και έχει τιμηθεί με Όσκαρ για τη μουσική της ταινίας «Tiger and Dragon», συνέθεσε το έργο μετά από παραγγελία διαφόρων διεθνών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένης της Deutsche Welle. Έδωσε το παρών στο Βαϊκερσχάιμ για να διευθύνει τις τελικές πρόβες για τη συναυλία με την Ενάτη και τη δική του σπουδή στο διάσημο χορωδιακό έργο του Μπετόβεν.

Όταν σχεδόν 200 άτομα μεταξύ 17 και 27 ετών συναντιούνται και το πρόγραμμα δεν περιλαμβάνει αποκλειστικά  πρόβες, αλλά και πάρτι το βράδυ, είναι επόμενο ότι στη σκηνή υπάρχει μια διαφορετική, μια πιο χαλαρή ατμόσφαιρα απ΄ ό,τι στις πρόβες μιας επαγγελματικής ορχήστρας. Ο Ταν Ντουν μίλησε στην DW με τα καλύτερα λόγια για τους νέους μουσικούς, με τους οποίους συνεργάζεται: «Οι νέοι μού δίνουν περισσότερα από όσα μπορώ να τους δώσω εγώ. Είναι τόσο ήρεμοι και ειρηνικοί».

Για τον κινέζο συνθέτη, η τέχνη του να ζούμε ειρηνικά μεταξύ μας και με ολόκληρο τον κόσμο είναι το κεντρικό μήνυμα της Ενάτης Συμφωνίας του Μπετόβεν. Ένα μήνυμα, το οποίο και ο ίδιος θέλει να προωθήσει με τη δική του σύνθεση: «Για μένα, ο Μπετόβεν απευθύνεται στο πνεύμα, αλλά μιλάει επίσης στη φύση και στο σύμπαν - στον αέρα, στη βροχή, στις καταιγίδες, στο νερό. Το νέο μου έργο είναι γραμμένο από την οπτική γωνία της Μητέρας Γης.

Η περιοδεία ολοκληρώνεται στο Φεστιβάλ Μπετόβεν της Βόννης

Ο Μπετόβεν έψαχνε για καιρό ένα κατάλληλο κείμενο, μέχρι που αποφάσισε να μελοποιήσει την ωδή «Στη χαρά» του Φρίντριχ Σίλερ. Η δημιουργική πορεία του Ταν Ντουν προς το «Choral Concerto: Nine» ξεκίνησε και αυτή με την αναζήτηση του κατάλληλου κειμένου. Επέλεξε αρχαία κινεζική λυρική ποίηση, συνδυάζοντας λέξεις τριών σημαντικών κινέζων ποιητών με μια επιλογή στίχων του Σίλερ. Σκοπός του ήταν ένας διάλογος μεταξύ Δύσης και Ανατολής, που ξεκινά ήδη από το επίπεδο του κειμένου. «Αυτό το έργο είναι εντελώς διαφορετικό από οτιδήποτε έχω παίξει στο παρελθόν», λέει η βιολονίστρια Νατάσα Μπότσβαϊ: «Νομίζω ότι έχει πολλή ενέργεια και συναίσθημα. Είναι επίσης σχεδόν χορευτικό σε ορισμένα σημεία και απλά πολύ, πολύ φρέσκο!»

Μετά την πρεμιέρα του έργου στις 28 Αυγούστου 2024 στη Φιλαρμονική Τάουμπερ -την αίθουσα συναυλιών του Βαϊκερσχάιμ- το «Choral Concerto: Nine»παρουσιάστηκε στο πλαίσιο ευρωπαϊκής περιοδείας με την Ομοσπονδιακή Ορχήστρα Νέων και την Παγκόσμια Χορωδία, με σταθμούς σε κορυφαίες αίθουσες συναυλιών, όπως η Φιλαρμονική του Έλβα του Αμβούργου, ο Ναός της Μνήμης στο Βερολίνο και η Concertgebouw του Άμστερνταμ.

Η περιοδεία με την Ενάτη του Μπετόβεν και το «Choral Concerto: Nine» του Ταν Ντουν θα ολοκληρωθεί στις 7 Σεπτεμβρίου στο Φεστιβάλ Μπετόβεν της Βόννης. Η συναυλία θα μεταδοθεί ζωντανά από την DW στο κανάλι DW Classical στο YouTube.

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος