H Mέρκελ «παγώνει» την κατάργηση της τουρκικής βίζας

Η κατ´ιδίαν συνάντηση που είχε χθες η γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ με τον τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν επισκίασε δίχως αμφιβολία την πρώτη ημέρα της πρώτης Παγκόσμιας Συνόδου Ανθρωπιστικής Βοήθειας του ΟΗΕ που διεξάγεται στην Κωνσταντινούπολη. Αν και η καγκελάριος χρειάστηκε να περιμένει ένα τέταρτο προκειμένου να συναντήσει τον τούρκο πρόεδρο και παρά τις αρχικές αβρότητες του καλωσορίσματος, η ίδια ήταν σαφής προς τον Ταγίπ Ερντογάν.

Μετά από μιάμιση ώρα συνομιλιών η γερμανίδα καγκελάριος διεμήνυσε χωρίς περιστροφές ότι σε καμία περίπτωση, δεδομένων των συνθηκών, δεν θα υπάρξει κατάργηση των ταξιδιωτικών θεωρήσεων για τους Τούρκους πολίτες άμεσα και σε καμία περίπτωση πριν από την 1η Ιουλίου - αυτή η ημερομηνία προβλεπόταν στην αρχική συμφωνία ΕΕ και Τουρκίας για το προσφυγικό.

Η Άγκελα Μέρκελ κατέστησε σαφές ότι όσο η Τουρκία δεν εκπληρώνει τις προϋποθέσεις που έχει θέσει η ΕΕ, δεν μπορεί να υπάρξει κατάργηση της βίζας. Μέχρι στιγμής δεν εκπληρώνονται και τα 72 προαπαιτούμενα, με την ΕΕ να εντοπίζει σοβαρά προβλήματα ιδίως σχετικά με την αναθεώρηση της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας, της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, την ελευθερία της έκφρασης και του τύπου αλλά και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.

Ανοιχτά ερωτήματα για τις προθέσεις της Τουρκίας

«Τα ανοιχτά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα», δήλωσε χαρακτηριστικά η γερμανίδα καγκελάριος. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο θέμα της αναθεώρησης του αντιτρομοκρατικού νόμου, ενώ παράλληλα εξέφρασε ανησυχία για την πρόσφατη επικύρωση της άρσης της βουλευτικής ασυλίας, ένα ζήτημα που αναμένεται να αγγίξει περίπου το ένα τρίτο των μελών της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης –ως επί το πλείστον βουλευτές κουρδικής καταγωγής. Παράλληλα, αναφορικά με τις συλλήψεις τούρκων δημοσιογράφων αλλά και τους κλυδωνισμούς που υφίσταται τελευταία η λειτουργία της τουρκικής δικαιοσύνης, δεν δίστασε να αναφέρει: «Χρειαζόμαστε ένα ανεξάρτητο σύστημα απονομής δικαίου, χρειαζόμαστε αχειραγώγητα ΜΜΕ, χρειαζόμαστε μια ισχυρή κυβέρνηση».

Από την άλλη πλευρά η Άγκελα Μέρκελ αναγνώρισε ότι η τουρκική κυβέρνηση και ο πρόεδρος Ερντογάν διαθέτουν βούληση για την υλοποίηση της συμφωνίας με την ΕΕ με στόχο την επίλυση του προσφυγικού. Επισήμανε ωστόσο ότι οι όροι της συμφωνίας θα πρέπει να εφαρμοστούν βήμα προς βήμα. Και ως προς το σημείο αυτό δεν απαντήθηκαν όλες οι ερωτήσεις της καγκελαρίου από τον τούρκο πρόεδρο. Γεγονός είναι βέβαια ότι η Άγκελα Μέρκελ αυτή τη φορά εμφανίστηκε λιγότερο «ενδοτική» απέναντι στον Ταγίπ Ερντογάν. Έτσι τουλάχιστον είχαν χαρακτηρίσει τη στάση της μέχρι πρότινος γερμανοί πολιτικοί, όπως ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σοσιαλδημοκρατών Τόμας Όπερμαν. Αντίστοιχη κριτική της είχε ασκήσει και ο επικεφαλής των Χριστιανοκοινωνιστών Χορστ Ζέεχοφερ, ο οποίος μάλιστα είχε πει ότι προκειμένου η καγκελάριος να αποτρέψει μια αποτυχία της συμφωνίας για το προσφυγικό, κάνει τα στραβά μάτια στην πολιτική Ερντογάν.

Σε κάθε περίπτωση πάντως η γερμανίδα καγκελάριος βλέπει με ανησυχία τη συγκέντρωση ολοένα περισσότερων αρμοδιοτήτων στα χέρια του προέδρου Ερντογάν, που επιδιώκει να μετατρέψει το τουρκικό πολίτευμα από κοινοβουλευτικό σε καθαρά προεδρικό. Για την ώρα όμως η ίδια επιλέγει μια πιο μετριοπαθή στάση και προσεκτικές διατυπώσεις με στόχο να αποτρέψει τη δεδομένη στιγμή μια ευθεία αντιπαράθεση Τουρκίας-Γερμανίας. Κάτι που ενδέχεται να μην αποτραπεί προσεχώς, όταν η γερμανική βουλή κληθεί να επικυρώσει στις αρχές Ιουνίου ψήφισμα για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

DW, dpa / Δήμητρα Κυρανούδη