Kρυπτονομίσματα εισβάλλουν στο ποδόσφαιρο

Η ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική ομοσπονδία (ΟΥΕΦΑ) ανακοίνωσε πρόσφατα μία ασυνήθιστη συμφωνία χορηγίας με την Socios, εταιρεία κρυπτονομισμάτων που διαθέτει, αποκλειστικά μέσα από τη δική της τεχνολογία blockchain, τα αποκαλούμενα «fan tokens». Πρόκειται για ψηφιακές «μάρκες» που λειτουργούν όπως τα κρυπτονομίσματα και γίνονται αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο διαδίκτυο, με την αξία τους να μεταβάλλεται συνεχώς, ανάλογα με την προσφορά και τη ζήτηση.

Μία ακόμη ευχάριστη ενασχόληση για τους απανταχού ποδοσφαιρόφιλους; Κι όμως, η πανευρωπαϊκή ομοσπονδία των οπαδών «Football Supporter Europe» εξέφρασε την «αγανάκτησή» της για το ντιλ της ΟΥΕΦΑ, υποστηρίζοντας σε ανακοίνωσή της ότι «πρόκειται για ακατανόητη απόφαση, τη στιγμή που το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο πρέπει να προστατευθεί απέναντι στα κρυπτονομίσματα». Δεν ήταν πάντως η μοναδική απόπειρα των κρυπτονομισμάτων να «επενδύσουν» στο ποδόσφαιρο τα τελευταία χρόνια.

Μεγάλες συμφωνίες στην Αγγλία

Στην Αγγλία οι 17 από τις 20 ομάδες που συμμετέχουν στην Premier League έχουν ήδη προχωρήσει σε συμφωνίες συνεργασίας, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, με εταιρείες κρυπτονομισμάτων. Μάλιστα η Άρσεναλ και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ συνεργάζονται με την Socios. Παραδοσιακές ομάδες όπως η Γουότφορντ και η Σαουθάμπτον έχουν κρυπτονομίσματα ως «μεγάλους χορηγούς» στη φανέλα τους, επιπλέον δε η Γουότφορντ διαφημίζει στο μανίκι της το Dogecoin, κρυπτονόμισμα που φέρει ως σήμα κατατεθέν ένα σκυλάκι, παραπέμπει σε ψηφιακό meme και λέγεται ότι έχει την «ευλογία» του πολυεκατομμυριούχου Έλον Μασκ. Παρόμοιες συμφωνίες έχουν ήδη υπογραφεί στην Ιταλία, την Τουρκία, την Αργεντινή ή άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής.

Σε άνθηση βρίσκεται και ο κλάδος των NFT (nonfungible tokens, δηλαδή «μη ανταλλάξιμες μάρκες»). Πρόκειται για συλλεκτικά ψηφιακά δημιουργήματα που υποτίθεται ότι έχουν μοναδικό χαρακτήρα και αποτελούν επίσης αντικείμενο συναλλαγών και διαπραγμάτευσης στο διαδίκτυο. Αρχικά είχαν αναστατώσει την αγορά της τέχνης και το gaming, συγκεντρώνοντας μεγάλα ποσά σε δημοπρασίες. Τώρα εμφανίζονται και στον αθλητισμό, με πολλούς συλλόγους να δημιουργούν τα δικά τους tokens και να τα πωλούν στους ενδιαφερόμενους. Πρόσφατα και η γερμανική Χόφενχαϊμ ανακοίνωσε τη συνεργασία της με το κρυπτονόμισμα Babydoge για την πώληση NFT.

Απειλεί η «τέλεια καταιγίδα» το ποδόσφαιρο;

Πολλοί ωστόσο βλέπουν την προέλαση των κρυπτονομισμάτων στον αθλητισμό με κριτική διάθεση. Μιλώντας στην Deutsche Welle o Μάρτιν Καλαντίν, ερευνητής δημοσιογράφος και συγγραφέας του «The ugly game», υποστηρίζει ότι ο εναγκαλισμός των κρυπτονομισμάτων με τις ποδοσφαιρικές εταιρείες οφείλεται στην «τέλεια καταιγίδα» της εποχής, καθώς, από τη μία πλευρά έχουμε ένα επαγγελματικό ποδόσφαιρο που αντιμετωπίζει κρίση ρευστότητας και από την άλλη πλευρά βλέπουμε, πιθανώς και λόγω της πανδημίας, τις συναλλαγές σε κρυπτονομίσματα να έχουν αυξηθεί κατά 500% στα τελευταία δύο χρόνια.

«Είναι προφανές ότι τα περισσότερα fan tokens δεν έχουν περιέλθει στην κατοχή αγνών ποδοσφαιρόφιλων», λέει. «Και αν ακόμη τα αγοράζουν, δεν το κάνουν από αφοσίωση προς την ομάδα τους, αλλά γιατί ελπίζουν να αποκομίσουν κέρδη». Πρόσφατη έρευνα μετά από δημοπρασία fan tokens της Κρίσταλ Πάλας έδειξε ότι το 90% των αγοραστών είχαν «επενδύσει» στο παρελθόν και σε αντίστοιχα tokens άλλων ομάδων. Διαφορετική άποψη έχει βεβαίως o Αλεξάντερ Ντρέιφους, επικεφαλής της Socio. «Υπάρχουν οπαδοί που αγόρασαν στα δύο ευρώ και πούλησαν στα 10 ευρώ, αλλά ποιος μπορεί να τους κατηγορήσει γι αυτό;» λέει χαρακτηριστκά ο Ντρέιφους στο αθλητικό πόντκαστ Sportspro Stream Time.

Επιχειρήσεις αμφιβόλου σοβαρότητας

Αναφερόμενος στην Socio ο Μάρτιν Καλαντίν λέει απλώς ότι ήταν «αξιοσημείωτη» η ταχύτατη εξάπλωση της εταιρείας. Μιλώντας γενικότερα, επισημαίνει ότι υπάρχουν αμφιβολίες για πολλούς από τους νέους «παίκτες» των κρυπτονομισμάτων. Για παράδειγμα τον Νοέμβριο η Μάντσεστερ Σίτυ είχε ανακοινώσει συμφωνία συνεργασίας με μία νέα εταιρεία του κλάδου ονόματι 3Key, η οποία όμως μάλλον ...δεν υπάρχει καν, όπως αποδείχθηκε μετά από έρευνα του Καλαντίν και άλλων ειδικών. Τελικά η Μάντσεστερ Σίτυ ανακοίνωσε ότι «παγώνει» η συμφωνία συνεργασίας. Περίπου την ίδια εποχή η Μπαρτσελόνα αρχικά προανήγγειλλε και στη συνέχεια ακύρωσε συμφωνία με μία άλλη επιχείρηση του κλάδου, την Ownix, στελέχη της οποίας αντιμετωπίζουν κατηγορίες για απάτη και σεξουαλική παρενόχληση.

Ο ίδιος ο Καλαντίν εκτιμά ότι για τους οπαδούς που επενδύουν μεγάλα ποσά σε κρυπτονομίσματα υπάρχει «ρεαλιστικός κίνδυνος» να χάσουν τα χρήματά τους και υπενθυμίζει ότι η ζήτηση για tokens είναι ιδιαίτερα υψηλή σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Τουρκία, που από τη μία πλευρά έχουν «τρέλα» με το ποδόσφαιρο, αλλά από την άλλη πλευρά αντιμετωπίζουν και σοβαρά οικονομικά προβλήματα. «Θέλουν να τους φάνε τα λεφτά, χρησιμοποιώντας το ποδόσφαιρο ως πρόσχημα αξιοπιστίας», λέει ο Καλαντίν για τα fan tokens. Πρόσφατα στη Μ.Βρετανία η ρυθμιστική αρχή εμπορικής επικοινωνίας απαγόρευσε διαφημιστική καμπάνια της Άρσεναλ για τα fan tokens, επισημαίνοντας ότι «παραπλανεί» τον καταναλωτή, αποσιωπά τους πιθανούς κινδύνους για απώλεια περιουσίας και δεν διασαφηνίζει καν ότι το fan token λειτουργεί με την λογική του κρυπτονομίσματος. Τώρα ο Καλαντίν ελπίζει ότι ο νομοθέτης θα αντιληφθεί την ανάγκη για ρυθμιστική παρέμβαση στην αγορά, αλλά από την άλλη πλευρά επισημαίνει ότι υπάρχουν πολλές ενδείξεις απαισιοδοξίας, όπως η συνεργασία ποδοσφαιρικών ομάδων με στοιχηματικές εταιρείες ή και η πρόσφατη εξαγορά της ιστορικής Νιούκαστλ Γιουνάιτεντ από το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας.

Άρθουρ Σάλιβαν

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου