Mάχη για το Μέγαρο των Ηλυσίων

Τελικά ο Εμμανουέλ Μακρόν διαθέτει ένα προβάδισμα που φαίνεται να του εξασφαλίζει μια δεύτερη θητεία. Τα ινστιτούτα δημοσκοπήσεων τον βλέπουν σε απόσταση δέκα μονάδων από την αντίπαλό του Μαρίν Λεπέν, λίγο πριν τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, που γίνεται αυτή την Κυριακή. Αλλά τόσο αυτός, όσο και οι σύμβουλοί του, δεν έχουν κανένα λόγο να αισθάνονται ασφαλείς. Γιατί μέχρι το τέλος, περίπου το ένα τρίτο των Γάλλων δεν έχουν αποφασίσει σε ποιον θα δώσουν τη ψήφο τους. Ο αγώνας για την εκ νέου κατάκτηση του Μεγάρου των Ηλυσίων συνεχίζεται μέχρι την τελευταία στιγμή.

Ο αγώνας για την δεξαμενή ψήφων από την αριστερά

Εάν θελήσουμε να  συνοψίσουμε το τηλεοπτικό ντιμπέιτ που τα δύο επιτελεία περίμεναν με αγωνία, η παρουσία Λεπέν ήταν αναβαθμισμένη σε σχέση με το στραπάτσο που υπέστη το 2017. Οι εκφράσεις της ήταν προσεγμένες, η εικόνα της περιποιημένη και ήταν πιο προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει τα λεκτικά χτυπήματα Μακρόν. Αλλά τελικά ο Γάλλος πρόεδρος βγήκε νικητής από το στούντιο με 59% των ερωτηθέντων στην σφυγμομέτρηση να τον υποστηρίζουν. Αλλά όλοι οι παρατηρητές συμφωνούν ότι τέτοια ντιμπέιτ δεν επιδρούν καθοριστικά στο αποτέλεσμα. «Είναι κάτι σαν μύθος» δηλώνει η Αριάν Μπογκέν από το Πανεπιστήμιο Northhumberland της Αγγλίας. «Είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες. Η Λεπέν δεν έχασε το 2017 λόγω της καταστροφικής της επίδοσης στις συζητήσεις, αλλά γιατί έδωσε την εντύπωση ότι είναι ανίκανη». Ο Μπερνάρ Σάνες από το Ινστιτούτο Δημοσκοπήσεων Elabe προσθέτει ότι οι δύο υποψήφιοι έδειξαν σημαντικές αδυναμίες. «Ένας στους δύο τηλεθεατές βρήκε τον Μακρόν αλαζόνα και οι μισοί εξ αυτών δήλωσαν ότι η Λεπέν είναι κουραστική».   

Το μεγαλύτερο πρόβλημα του Μακρόν στηρίζεται σε μια επιτυχία, στη συντριβή των παραδοσιακών γαλλικών κομμάτων. Ακόμη και πέντε χρόνια μετά, ούτε οι παραδοσιακοί συντηρητικοί ούτε οι πρώην Σοσιαλιστές έχουν συνέλθει από το χτύπημα εκείνης της εποχής. Στον πρώτο γύρο όλα τα παραδοσιακά συγκέντρωσαν μονοψήφια νούμερα και στο δεύτερο χρησιμεύουν απλώς ως δεξαμενή ψήφων. Ναι μεν καλλιτέχνες, συνδικαλιστές και οι πρώην πρόεδροι Φρανσουά Ολάντ και Νικολά Σαρκοζί κάλεσαν τους Γάλλους να δώσουν τη ψήφο τους στον Μακρόν, αλλά δεν έχουν από πίσω τους στρατιά οπαδών. Η μόνη αξιόλογη δεξαμενή ψήφων, με σχεδόν 22% ανήκει στο αριστερό Ζαν Λικ Μαλανσόν, που παραλίγο να εξοστρακίσει τη Λεπέν από τη δεύτερη θέση. Αλλά αυτοί οι υποστηρικτές του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού τύπου Ανατολικής Γερμανίας δυσκολεύονται να επιλέξουν μεταξύ του Μακρόν και της Λεπέν στο δεύτερο γύρο. «Ούτε το έναν, ούτε τον άλλο» γράφει σε πλακάτ στη Σορβόννη. Ναι μεν ο Μελανσόν το βράδυ του πρώτου γύρου ζήτησε «όχι ψήφους στη Δεξιά» στον δεύτερο γύρο, αλλά δεν έκανε άμεση εκλογική σύσταση για τις εκλογές και οι υποστηρικτές του εμφανίζονται διχασμένοι. Σύμφωνα με τελευταίες εκτιμήσεις μόνο ένα 33%θα ψηφίσει Μακρόν και μια πλειοψηφία δήλωσε ότι θα απέχει. Ο Κριστόφ Καστανέ, επικεφαλής της Κ.Ο. του Μακρόν, προειδοποίησε τους αναποφάσιστους, λέγοντάς τους ότι το να μην παίζουν ρωσική ρουλέτα.  

Απειλή η Λεπέν για ΕΕ και ΝΑΤΟ

Τόσο ο Μακρόν, όσο και η Λεπέν  κάνουν αγώνα για την ίδια δεξαμενή ψηφοφόρων, λέει η Αριάν Μπογκέν. «Ο Μακρόν έκανε σαφή στροφή προς τα αριστερά κι αυτό είναι σωστό, γιατί οι συντηρητικοί τα πήγαν άσχημα. Φαίνεται ξεκάθαρα στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού ή στην περιβαλλοντική πολιτική. Ο πιο αποφασιστικός παράγων ωστόσο θα είναι η αποχή, και μάλιστα όχι μόνο σε ποσοστό αλλά και σε ποιότητα. Θα μπορέσει ο Μακρόν να επιστρέψει στην παλαιά ιδέα του λεγόμενου Cordon Sanitaire, με το οποίο μέχρι τώρα οι δεξιοί εξτρεμιστές αποκλείονταν από την κυβέρνηση; Θα μπορέσουν αρκετοί αριστεροί ψηφοφόροι να βρουν τον δρόμο, να σφίξουν τη γροθιά στις τσέπες και να βάλουν σταυρό στον Μακρόν; Αυτά είναι τα ερωτήματα που θα κρίνουν σήμερα το αποτέλεσμα των εκλογών». Αρκεί μια ματιά στο κοινωνικοπολιτικό κομμάτι του κομματικού προγράμματος της Μαρίν Λεπέν για να γίνει σαφές ότι πίσω από την μετριοπαθή εμφάνιση εξακολουθούν να υπάρχουν ακροδεξιά ή τουλάχιστον δεξιά λαϊκιστικά σχέδια. Για την Ευρώπη η εκλογή της θα μπορούσε να σημαίνει ένα θανάσιμο πλήγμα για την ΕΕ. Βρίσκεται σε εκ διαμέτρου αντίθεση από την οικονομική πολιτική, τη μετανάστευση, έως και την αναγνώριση του κοινοτικού δικαίου. 

Τα σχέδιά της αποκλίνουν τόσο πολύ από την επικρατούσα συναίνεση, που θα τίναζε στον αέρα τη Γαλλία, τη δεύτερη σε μέγεθος χώρα της ΕΕ. Η κοινή πολιτική απέναντι στη Ρωσία και την Ουκρανία θα είχε γρήγορα ημερομηνία λήξης. Και οι στρατιωτικές επιπτώσεις για το μέλλον του ΝΑΤΟ θα ήταν δραματικές, γιατί η Γαλλία είναι η μόνη αξιόπιστη στρατιωτική δύναμη στην ΕΕ. Στο ντιμπέιτ η Λεπέν είπε ότι δεν είναι κατά της Ευρώπης, αλλά θέλει μια αλλαγμένη Ευρώπη. «Η Ευρώπη είναι σαν ένα σπίτι κοινοτικό, δεν μπορείς να το ξαναχτίσεις μόνος σου» της απάντησε ο Μακρόν. Σήμερα οι Γάλλοι ψηφοφόροι καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σε έναν μετριοπαθή μεταρρυθμιστή πολιτικό, που κάτω από δύσκολες συνθήκες έχει να επιδείξει μια αξιοπρεπή πρώτη θητεία, αλλά που η αδυναμία του, αυτή η οσμή αλαζονείας, του έχει κολλήσει.Και από την άλλη πλευρά μια πολιτικός χωρίς κυβερνητική εμπειρία που θέλει να οδηγήσει τη Γαλλία σε έναν άγριο εθνικιστικό απομονωτισμό με ανυπολόγιστες συνέπειες. «Faites vox jeux», φαίνεται να καλεί τους Γάλλους ο κρουπιέρης στο πολιτικό καζίνο.

Μπάρμπαρα Βέζελ

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου