Άγνοια Ρεπουμπλικανών για την εξωτερική πολιτική

Ο Λώρενς Χάας, άλλοτε συνεργάτης της κυβέρνησης Κλίντον, υποστηρίζει ότι σε αυτόν τον προεκλογικό αγώνα, η εξωτερική πολιτική θα είναι πιο σημαντική από ότι σε οποιαδήποτε άλλη αναμέτρηση τα τελευταία 35 χρόνια, από την εποχή δηλαδή που η «ισορροπία του τρόμου» μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης επισκίαζε τις εξελίξεις στην Ουάσιγκτον. Μετά τις πρόσφατες επιθέσεις στο Παρίσι και στο Σαν Μπερναντίνο το ενδιαφέρον για την εξωτερική πολιτική εμφανίζεται ιδιαίτερα αυξημένο στην αμερικανική κοινή γνώμη. Υπάρχει όμως και ένας ακόμη λόγος, εκτιμά η Κονστάντσε Στέλτσενμιλερ από το αμερικανικό Ίδρυμα Brookings στην Ουάσιγκτον: «Η κυβέρνηση Ομπάμα αγωνίζεται για να αντιμετωπίσει προβλήματα, για τα οποία κανείς δεν έχει μία πραγματική λύση ή αν θέλετε στα οποία έχουν ήδη δοκιμαστεί όλες οι λύσεις, με αποτέλεσμα να επικρατεί πλέον μία αμηχανία» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του ο Λώρενς Χαας εκτιμά ότι «όσο λιγότερο ασφαλείς αισθάνονται οι Αμερικανοί, τόσο πιο σημαντική γίνεται η πολιτική ασφάλειας και άμυνας για τη χώρα». Το πρόβλημα ωστόσο, επισημαίνει η Κονστάντσε Στέλτσενμιλερ, είναι ότι κανείς από τους ρεπουμπλικανούς υποψηφίους δεν δίνει την εντύπωση ότι διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις για κρίσιμα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Όπως επισημαίνει: «Λένε ότι ʻαν ανέβω στην εξουσία, θα σχίσω τη συμφωνία με το Ιράνʼ. Ή ακόμη ότι ʻαν γίνω πρόεδρος, θα αρχίσουν μαζικές επιδρομές στη Συρίαʼ. Πρόκειται για διακηρύξεις που βρίσκουν ανταπόκριση στην κοινή γνώμη, ιδιαίτερα μάλιστα όταν συνοδεύονται με δηλώσεις υποστήριξης του Ισραήλ».

«Απύθμενη άγνοια» από κάποιους υποψηφίους

Ξεχωρίζουν βέβαια οι ρητορικές εκρήξεις του εκκεντρικού δισεκατομμυριούχου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επιμένει ότι εν εκλεγεί θα βομβαρδίσει μέχρι εξόντωσης το Ισλαμικό Κράτος, ενώ πρόσφατα ζήτησε και «απαγόρευση εισόδου» για όλους τους μουσουλμάνους στις ΗΠΑ. Εξωτερική πολιτική με βόμβες υπόσχεται και ο ισχυρότερος, σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής δημοσκοπήσεις, εσωκομματικός αντίπαλος του Τραμπ, ο γερουσιαστής Τεντ Κρουζ από το Τέξας. Άλλοι πάλι θυμούνται την παραδοσιακή επωδό των Ρεπουμπλικανών για ζητήματα μετανάστευσης: «Υψώστε τείχος στα σύνορα με το Μεξικό και τελειώσαμε». Ιδιαίτερα οι Ντόναλντ Τραμπ και Μπεν Κάρσον έχουν «απύθμενη άγνοια» υποστηρίζει η Κονστάντσε Στέλτσενμιλερ. Για τον Τραμπ, η αναλύτρια θεωρεί ότι είναι «ένας αδίστακτος λαϊκιστής με φασιστοειδή χαρακτηριστικά».

«Εξωτερική πολιτική με αντανακλαστικά» πιστοποιεί η αμερικανική εφημερίδα Washington Post στον Ντόναλντ Τραμπ, εννοώντας προφανώς ότι ο εκκεντρικός υποψήφιος δεν έχει συγκροτημένη στρατηγική για την αμερικανική διπλωματία και αδιαφορεί για τα γεγονότα, ενώ προβάλλει απλώς «λαϊκιστικές θέσεις» αποδίδοντας τις στιγμιαίες διαθέσεις της κοινής γνώμης, όπως τουλάχιστον εκείνος τις αντιλαμβάνεται. Ιδιαίτερα αισθητή είναι η έλλειψη συγκροτημένης στρατηγικής για τις σχέσεις με τη Ρωσία, και μάλιστα για όλους τους υποψηφίους, εκτιμά ο Κονστάντσε Στέλτσενμιλερ, λέγοντας ότι «δεν τους είναι σαφές αν πρέπει να τρομάξουν τον Πούτιν ή να έρθουν σε συμφωνία μαζί του».

Ο Ρούμπιο ως εναλλακτική λύση;

Διαφορετική εικόνα φαίνεται πάντως να δίνει ο γερουσιαστής Μάρκο Ρούμπιο από τη Φλόριδα. Μπορεί να ασπάζεται το δόγμα του Ρόναλντ Ρέιγκαν «ειρήνη διά της ισχύος», αλλά η συνολική συγκρότησή του σε θέματα εξωτερικής πολιτικής απέχει παρασάγγας από τους υπόλοιπους υποψηφίους των Ρεπουμπλικανών» αναφέρει ο Λώρενς Χάας. Σε κάθε περίπτωση, θεωρεί ο πρώην συνεργάτης της κυβέρνησης Κλίντον, ο Ρούμπιο θα μπορούσε να ηγηθεί μίας διεθνούς συμμαχίας εναντίον του Ισλαμικού Κράτους με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα από εκείνη που επιδεικνύει σήμερα ο Μπαράκ Ομπάμα. Όσο για την Κονστάντσε Στέλτσενμιλερ, φαίνεται να διατηρεί κάποιες επιφυλάξεις. «Δεν ισχύει ότι ο Ρούμπιο έχει μία τόσο διαφορετική και λεπτομερή συγκρότηση σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Αλλά τουλάχιστον έχει πολυετή εμπειρία ως γερουσιαστής και παλαιότερα ως συνεργάτης της γερουσίας, επομένως έχει ασχοληθεί με τα πραγματικά προβλήματα και αν μη τί άλλο, έχει γυρίσει λίγο τον κόσμο» λέει η αναλύτρια του Ινστιτούτου Brookings.

Γκέρο Σλις / Γιάννης Παπαδημητρίου