Αβέβαιη η ένταξη της Τουρκίας

Μια μικτή εικόνα των υποψηφίων προς ένταξη στην ΕΕ χωρών παρουσίασε χθες ο αρμόδιος για τη διεύρυνση κοινοτικός επίτροπος Όλι Ρεν. Μόλις μια χώρα, η Κροατία, βρίσκεται λίγο πριν την τελική ευθεία, όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ρεν, καθώς η χώρα έχει δρομολογήσει την επίλυση των συνοριακών διαφορών της με τη Σλοβενία. Μακρύς αντίθετα είναι ακόμη ο δρόμος για τη Σερβία και την Αλβανία ενώ αβέβαιη θεωρείται η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας παρά το γεγονός ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις μεταξύ Άγκυρας και Βρυξελλών διεξάγονται εδώ και αρκετά χρόνια. Παρόλα αυτά, τα οφέλη για όλες τις υποψήφιες χώρες είναι ήδη πολλά, όπως είπε ο κ. Ρεν: "Η ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών των δυτικών Βαλκανίων και της Τουρκίας λειτουργεί ως παράγοντας σταθερότητας και κοινωνικής προόδου, δημοκρατικής και οικονομικής αλλαγής".

Πρόβλημα οι εθνικές συγκρούσεις

Ένα από τα βασικά εμπόδια στο δρόμο προς την ένταξη των χωρών των δυτικών Βαλκανίων είναι οι εθνικές συγκρούσεις, άλλοτε στο εσωτερικό των υποψηφίων χωρών και άλλοτε με γειτονικές χώρες. Καλύτερο παράδειγμα είναι η Βοσνία - Ερζεγοβίνη όπου συμβιώνουν σήμερα Σέρβοι, Κροάτες και μουσουλμάνοι. Μετά το τέλος του εμφυλίου η διεθνής κοινότητα είχε διορίσει στη χώρα έναν ύπατο εκπρόσωπο με διευρυμένες αρμοδιότητες. Η παρουσία του εκεί θεωρείται ακόμη και σήμερα αναγκαία καθώς οι σχέσεις μεταξύ των διαφορετικών εθνοτικών ομάδων παραμένουν, κατά γενική ομολογία, κακές. Ο Όλι Ρεν κάλεσε τους κορυφαίους πολιτικούς της χώρες να συνεργαστούν:

"Θέλουμε να είναι η Βοσνία - Ερζεγοβίνη ένας αξιόπιστος υποψήφιος για την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Για να γίνει αυτό η χώρα θα πρέπει να σταθεί στα πόδια της. Ένα προτεκτοράτο δεν μπορεί να γίνει μέλος της ΕΕ".

Τουρκία: αγκάθι τα συνταγματικά δικαιώματα

Εκτενής αναφορά έγινε στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Ο αρμόδιος για τη διεύρυνση επίτροπος σημείωσε ότι παρατηρείται σημαντική πρόοδος, υπογράμμισε ωστόσο ότι τα συνταγματικά δικαιώματα, και κυρίως η ελευθερία της έκφρασης και του τύπου, δεν προστατεύονται επαρκώς.

Μπορεί για τον Όλι Ρεν οι πόρτες της ΕΕ να παραμένουν ανοιχτές για την Τουρκία, ωστόσο στο Ευρωκοινοβούλιο εκφράζονται ανοιχτά εδώ και χρόνια τελείως διαφορετικές απόψεις. Ο Γερμανός ευρωβουλευτής του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, Έλμαρ Μπροκ, εκτιμά ότι ούτε η Τουρκία, αλλά ούτε και η ΕΕ πληρούν τις προϋποθέσεις: "Πιστεύω ότι η σημερινή ΕΕ δεν είναι σε θέση να απορροφήσει μια τόσο μεγάλη χώρα όπως είναι η Τουρκία. Γνωρίζουμε όμως επίσης ότι ούτε η Τουρκία πληροί της προϋποθέσεις. Αν προωθούσαμε μια λύση στα πρότυπα για παράδειγμα του στάτους της Νορβηγίας, αυτό θα εξυπηρετούσε καλύτερα τα συμφέροντα και των δύο πλευρών".

«Είναι η Ευρώπη χριστιανικό κλαμπ;»

Πολλοί πιστεύουν ότι στην πραγματικότητα οι αντίπαλοι της τουρκικής ένταξης έχουν τελείως διαφορετικά κίνητρα. Όπως ο βουλευτής των Γερμανών Πρασίνων Ράινχαρντ Μπούτικοφερ: "Ποιά είναι η εικόνα που έχουμε για την ταυτότητα της Ευρώπης; Εάν η Ευρώπη είναι ένα χριστιανικό κλαμπ, η Τουρκία θα πρέπει να μείνω απ΄ έξω. Εάν όμως η Ευρώπη είναι διατεθειμένη να δεχθεί την ευρωπαϊκή ιστορία του ισλάμ, τότε θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη την Τουρκία ως υποψήφια χώρα".

Ωστόσο παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις της Κομισιόν, στο Ευρωκοινοβούλιο ελάχιστοι υποστηρίζουν σήμερα ανοιχτά την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ.

Christoph Hasselbach/Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: