Ανατολική Γερμανία: Εκλογές στη σκιά του Πούτιν

Η εξωτερική πολιτική για μεγάλο χρονικό διάστημα θεωρείτο θέμα που αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης αποκλειστικά για το Βερολίνο, τη γερμανική πρωτεύουσα. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει την ευθύνη της χώρας για την ασφάλεια και την εξωτερική πολιτική και για ζητήματα σχετικά με τον πόλεμο και την ειρήνη. Και γι' αυτό οι συζητήσεις για την εξωτερική πολιτική γίνονταν μόνο σε ομοσπονδιακές εκλογικές εκστρατείες. Είναι συνεπώς κάτι νέο το γεγονός ότι οι πρωθυπουργοί σε τρία κρατίδια μιλούν τώρα πολύ και συχνά για τον πόλεμο στην Ουκρανία και για τη δυνατότητα διαπραγματεύσεων με τον Ρώσο πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν για κατάπαυση του πυρός ή ακόμα και για το τέλος του πολέμου. Ο λόγος είναι ότι σε λίγες εβδομάδες θα εκλεγούν τοπικά κοινοβούλια στη Θουριγγία, τη Σαξονία και λίγο αργότερα στο Βρανδεμβούργο. Και στα τρία κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, το ζήτημα της γερμανικής στάσης στον ρωσικό επιθετικό πόλεμο στην Ουκρανία και οι παραδόσεις γερμανικών όπλων στο Κίεβο έχει γίνει ένα σημαντικό ζήτημα, ίσως το πιο σημαντικό αυτή τη στιγμή. Και επίσης το ερώτημα εάν η Bundeswehr, ο γερμανικός στρατός, πρέπει να αναβαθμιστεί και να τοποθετηθούν στο γερμανικό έδαφος νέα αμερικανικά όπλα. Όλα αυτά τα ερωτήματα αντιμετωπίζονται με μεγάλο σκεπτικισμό στην Ανατολή.

Ψηφοφορία για τον πόλεμο και την ειρήνη;

Η Σάρα Βάγκενκνεχτ, ιδρύτρια του κόμματος στο οποίο έδωσε το όνομά της, της «Συμμαχίας Σάρα Βάγκενκνεχτ» (BSW), προχώρησε περισσότερο. Το νέο κόμμα της πρώην αριστερής πολιτικού, το οποίο ιδρύθηκε μόλις στις αρχές του έτους, συγκεντρώνει περίπου το 20% των ψήφων στη Θουριγγία λίγο περισσότερο από δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές. Και επομένως θα μπορούσε να έχει σημαντικό λόγο στον σχηματισμό κυβέρνησης μετά τις εκλογές.

Η Βάγκενκνεχτ δήλωσε πρόσφατα σε αρκετές περιπτώσεις ότι η BSW θα συμμετείχε σε μια κυβέρνηση, μόνο αν αυτή απέρριπτε ξεκάθαρα τα σχέδια για τοποθέτηση νέων αμερικανικών πυραύλων στη Γερμανία από το 2026. Ακόμα κι αν αυτό δεν αποφασιστεί στην πρωτεύουσα της πολιτείας της Θουριγγίας, Ερφούρτη. Τα όπλα πρόκειται να τοποθετηθούν στη Γερμανία από το 2026, ενόψει επίσης της επιθετικής πολιτικής της Ρωσίας. Σε συνέντευξή της στο Deutschlandfunk η Βάγκενκνεχτ προχώρησε παραπέρα και τόνισε: «Οι εκλογές αυτές είναι επίσης ψήφος για τον πόλεμο και την ειρήνη». Με άλλα λόγια: Όποιος υποστηρίζει την Ουκρανία, τη χώρα που δέχεται επίθεση, είναι υπέρ του πολέμου. Σύμφωνα με την Βάγκενκνεχτ, οι ψηφοφόροι της προσδοκούν από αυτήν να εργαστεί για να διασφαλίσει ότι ο κίνδυνος πολέμου στην ίδια τη Γερμανία δεν θα αυξηθεί.

Κρέτσμερ: Κίνα και Ινδία να επηρεάσουν τον Πούτιν

Οι πρωθυπουργοί της Σαξονίας και του Βρανδεμβούργου, Μίχαελ Κρέτσμερ (CDU) και Ντίτμαρ Βόιντκε (SPD), προσελκύουν επίσης την προσοχή με τις δηλώσεις τους για την εξωτερική πολιτική. Ο Κρέτσμερ, για παράδειγμα, έχει ζητήσει τη μείωση της βοήθειας όπλων στην Ουκρανία ενόψει του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού και προωθούσε διπλωματικές πρωτοβουλίες στη σύγκρουση της Ουκρανίας. Δήλωσε στο δίκτυο σύνταξης της Γερμανίας RND: «Ζητώ για άλλη μια φορά αυξημένες διπλωματικές προσπάθειες. Χρειαζόμαστε συμμαχίες, για παράδειγμα με την Κίνα και την Ινδία, που επηρεάζουν τον Πούτιν με τέτοιον τρόπο, ώστε να είναι έτοιμος για κατάπαυση του πυρός.» Ο Βόιντκε έκανε επίσης παρόμοια σχόλια.

Σκεπτικισμός για την υποστήριξη στην Ουκρανία

Ο λόγος για την ξαφνική τοποθέτηση των περιφερειακών πολιτικών προσώπων για ζητήματα που αφορούν την εξωτερική πολιτική είναι ο έντονος σκεπτικισμός του πληθυσμού, ειδικά στα κρατίδια της ανατολικής Γερμανίας, σχετικά με τη στάση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, που αποτελείται από το SPD, τους Πράσινους και το φιλελεύθερο FDP, στο Ουκρανικό. Από την έναρξη του πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022, η Γερμανία έχει υποστηρίξει την Ουκρανία με περίπου 23 δισεκατομμύρια ευρώ, με όπλα, με άμεσες πληρωμές σε μετρητά και με τη μορφή ανθρωπιστικής βοήθειας.

Αυτό καθιστά τη χώρα τον μεγαλύτερο υποστηρικτή της Ουκρανίας μετά τις ΗΠΑ. Τώρα το ινστιτούτο έρευνας της κοινής γνώμης Forsa διαπίστωσε: Στην ανατολική Γερμανία, το 34% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η Γερμανία κάνει πάρα πολλά για να στηρίξει την Ουκρανία. Μόλις το 32% υποστηρίζει την παράδοση βαρέων όπλων, όπως τανκς.

AfD και BSW ενάντια στη στάση της κυβέρνησης

Ενώ σε ομοσπονδιακό επίπεδο η συντηρητική αντιπολίτευση της Χριστιανοδημοκρατικής (CDU) και Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU) υποστηρίζει σε μεγάλο βαθμό την πορεία της κυβέρνησης στην Ουκρανία, στην Ανατολή δύο κόμματα εμφανίζονται ιδιαίτερα ισχυρά, ενώ απορρίπτουν τις παραδόσεις όπλων και υποστηρίζουν διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία: η δεξιά λαϊκιστική «Εναλλακτική για τη Γερμανία» και η «Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ». Ο ομοσπονδιακός πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος των Πρασίνων του Βερολίνου, Ομίντ Νουρίπουρ, είναι ιδιαίτερα εξοργισμένος με την απαίτηση των δύο αυτών κομμάτων να προσεγγίσουν τον Ρώσο πρόεδρο Βλάντιμιρ Πούτιν και να του προσφέρουν ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Αναφερόμενος σε δηλώσεις του Κρέτσμερ, αλλά και του ακόμη πρωθυπουργού της Θουριγγίας, Μπόντο Ράμελοου από την Αριστερά, είπε στο RND: «Κάνουν σαν να μπορεί να επιτευχθεί η ειρήνη θάβοντας το κεφάλι τους στην άμμο. Αλλά η δειλία δεν δημιουργεί ειρήνη». Στην πραγματικότητα, ο Πούτιν δεν έχει δηλώσει ακόμη ότι είναι διατεθειμένος να διεξαγάγει ειρηνευτικές συνομιλίες.

Tο SPD βλέπει τους πυραύλους ως προεκλογικό «βαρίδι»

Η συζήτηση έχει αποκτήσει πρόσφατα δυναμική και για έναν άλλο λόγο: ως αποτέλεσμα της ρωσικής επιθετικότητας, νέοι αμερικανικοί πύραυλοι μεσαίου βεληνεκούς πρόκειται να τοποθετηθούν στη Γερμανία από το 2026. Αυτό έγινε για πρώτη φορά γνωστό στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ στις ΗΠΑ στα μέσα Ιουλίου. Και αυτή την εβδομάδα, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), το κόμμα του καγκελάριου Όλαφ Σολτς, συμφώνησε στην ανάπτυξη. Ο τρόπος με τον οποίο κοινοποιήθηκε τώρα εξόργισε τον υπουργό Εσωτερικών του SPD της Θουριγγίας, Γκέοργκ Μάιερ. «Η απόφαση δεν διευκολύνει τα πράγματα για εμάς στην προεκλογική εκστρατεία», δήλωσε ο Μάιερ στο Deutschlandfunk. Ωστόσο, δεν έχει αντίρρηση για την ανάπτυξη: «Τα συμφέροντα της εθνικής ασφάλειας προηγούνται, με απασχολεί πώς προέκυψε αυτό και πώς επικοινωνείται».

Κίζεβετερ:  AfD και BSW είναι αντιαμερικανικές και αφελείς

Ο εξωτερικός ειδικός της κοινοβουλευτικής ομάδας της CDU Ρόντεριχ Κίζεβετερ αντέδρασε πολύ πιο ψύχραιμα. Είπε στην DW: «Αυτό είναι επίσης ένα παράδειγμα του πόσο μπερδεμένη είναι η συζήτηση για την πολιτική ασφαλείας στη Γερμανία, όπου οι βασικές αρχές της πολιτικής ασφαλείας ή της αποτροπής δεν γίνονται κατανοητές πολιτικά παντού και αντίθετα η πρώτη αντίδραση είναι υστερική. Η επίδραση αυτής της απόφασης για τις εκλογές θα είναι κατά τη γνώμη μου περιορισμένη, γιατί η BSW και η AfD έχουν ήδη εξαντλήσει τις δυνατότητες των ψηφοφόρων τους μέσω του αντιαμερικανισμού και της αφέλειας απέναντι στη Ρωσία, και μια τέτοια απόφαση μόνο θα εδραιώσει αυτή την κατάσταση». Μια άποψη που σίγουρα δεν συμμερίζονται πολλοί εκπρόσωποι των κυβερνητικών κομμάτων του SPD, των Πρασίνων και του FDP, αλλά και της συντηρητικής CDU στην προεκλογική εκστρατεία στην Ανατολή. Επειδή αυτά τα κόμματα είναι όλο και πιο μόνα τους με τις πολιτικές τους για περαιτέρω υποστήριξη στην Ουκρανία και για νέα αμερικανικά όπλα στη Γερμανία.