Ανταγωνισμός ΗΠΑ-Κίνας για high end ημιαγωγούς

Οι Αμερικανοί τα σχεδιάζουν, η Ταϊβάν τα κατασκευάζει και η Κίνα θέλει να τα κάνει δικά της. Ανάρπαστα έχουν γίνει σε όλον τον κόσμο τα προηγμένα μικροτσίπ που ξεκλειδώνουν υπολογιστική ισχύ σε εποχές που η Τεχνητή Νοημοσύνη προτείνει όλο και περισσότερες τεχνολογικές λύσεις. Με νομοθετικές παρεμβάσεις η αμερικανική κυβέρνηση προσπαθεί να διασφαλίσει την παραγωγή ημιαγωγών made in USA «για λόγους εθνικού συμφέροντος», όπως έχει επισημάνει ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν.

Στα τέλη Μαίου η χρηματιστηριακή αξία της αμερικανικής εταιρείας Nvidia, που κατασκευάζει μεταξύ άλλων ημιαγωγούς γραφικών, γνωστούς ως GPU, ξεπέρασε το ασύλληπτο ποσό του ενός ...τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Ένας από τους ιδρυτές της Νvidia στις αρχές της δεκαετίας του '90 ήταν ο Γιεν Σεν Χουάνγκ, απόγονος μεταναστών από την Ταϊβάν με σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Αρχικά η εταιρεία είχε εστιάσει στα computer games, αλλά ήδη από το 2012 άρχισε να κατασκευάζει ημιαγωγούς για το νευρωνικό δίκτυο AlexNet, που χρησιμοποιείται για τεχνητή μάθηση σε εφαρμογές Τεχνητής Νομησύνης. «Από τότε είχαμε αντιληφθεί ότι πρόκειται για μία τεχνολογία που μπορεί να αλλάξει τα πάντα», λέει ο Γιεν Σεν Χουάνγκ στο αμερικανικό δίκτυο CNBC.

«Κανείς δεν φανταζόταν την εξέλιξη»

Από την πλευρά του ο αναλυτής της Wall Street Journal Άζα Φιτς θεωρεί ότι την εποχή εκείνη κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει την πρόοδο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Αλλά πώς προέκυψε αυτή η εξειδίκευση από μία εταιρεία computer games; «Τα γραφικά στα computer games λειτουργούν με συγκεκριμένο τρόπο», λέει ο Αμερικανός αναλυτής. «Στην οθόνη εμφανίζονται χιλιάδες πίξελ και ανά πάσα στιγμή ο υπολογιστής πρέπει να υπολογίζει ποια μορφή έχουν τα πίξελ. Τα μικροτσίπ της Nvidia είναι εξαιρετικά σε αυτό, πραγματοποιώντας πολλούς υπολογισμούς ταυτόχρονα. Γρήγορα έγινε σαφές, ότι αυτή η ιδιότητα είναι χρήσιμη και στις μαθηματικές πράξεις που απαιτεί η Τεχνητή Νοημοσύνη».   

Τον Νοέμβριο του 2022 εμφανίστηκε το ChatGPT. Την εποχή εκείνη η μετοχή της Nvidia κυμαινόταν γύρω στα 170 δολάρια. Στα τέλη Μαίου είχε φτάσει τα 400 δολάρια και, σύμφωνα με τον Άζα Φιτς, «όλα δείχνουν ότι η ανοδική πορεία θα συνεχιστεί. Το ερώτημα είναι βέβαια αν και οι εταιρείες τεχνολογίας θα καταφέρουν να κερδίσουν χρήματα με την Τεχνητή Νοημοσύνη». Στις ΗΠΑ η Google, η Microsoft, αλλά και η Open AI ήδη ενσωματώνουν τις νέες εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης στα υπολογιστικά κέντρα τους, ώστε να επωφεληθούν τα μέγιστα. Ο ίδιος ο Γιεν Σεν Χουάνγκ σημειώνει ότι «η ζήτηση έχει αυξηθεί, παντού στον κόσμο, κυριολεκτικά»!

Και η Κίνα θέλει high end ημιαγωγούς

Στους πρόθυμους αγοραστές περιλαμβάνεται και η Κίνα. Εδώ η υπόθεση περιπλέκεται, καθώς η αμερικανική νομοθεσία προβλέπει περιορισμούς για την εξαγωγή τεχνολογίας στην Κίνα, οι οποίοι μάλιστα γίνονται όλο και πιο αυστηροί. Αρχικά η Nvidia είχε αναπτύξει μία λιγότερο προηγμένη μορφή ημιαγωγών, ώστε να μην εμποδίζεται η διάθεσή τους στην κινεζική αγορά, αλλά σύμφωνα με δημοσιεύματα, η αμερικανική κυβέρνηση προετοιμάζει νέα νομοθετική παρέμβαση, ώστε να απαγορεύσει ακόμη και αυτές τις εξαγωγές. 

«Πρόκειται για ζήτημα εθνικού συμφέροντος» δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, υπογράφοντας, το περασμένο καλοκαίρι, νομοθεσία που φέρει τον χαρακτηριστικό τίτλο Chips and Science Act. «H Αμερική έχει επινοήσει τους ημιαγωγούς», υπενθύμισε ο Τζο Μπάιντεν. «Έχει στείλει την αποστολή της NASA στο φεγγάρι. Πριν από 40 χρόνια οι ΗΠΑ κατασκεύαζαν το 40% των ημιαγωγών σε όλον τον κόσμο, αλλά μετά αρχίσαμε να μεταφέρουμε την παραγωγή μας αλλού και ποιό ήταν το αποτέλεσμα; Σημερα κατασκευάζουμε μόνο το 10%. (...) Πρέπει να επαναφέρουμε την παραγωγή στην Αμερική. Για να μειώσουμε το κόστος και να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας».

Στις συμπληγάδες του εμπορικού πολέμου

Αμερικανικές εταιρείες όπως η Nvidia, η Micron και η AMD έχουν εγκλωβιστεί στις συμπληγάδες της σινο-αμερικανικής αντιπαράθεσης για τους ημιαγωγούς. Τις αμερικανικές εμπορικές κυρώσεις στηρίζουν πλέον και χώρες όπως η Ολλανδία και η Ιαπωνία, όπου εδρεύουν σημαντικοί προμηθευτές για τις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες στην παραγωγή ημιαγωγών, όπως η ASML και η Tokyo Electron.

«Εάν δεν υπήρχε η Τεχνητή Νοημοσύνη, δεν θα είχαν προκύψει όλοι αυτοί οι περιορισμοί στις εξαγωγές ημιαγωγών», υποστηρίζει ο Κρις Μίλερ, ιστορικός στο αμερικανικό Πανεπιστήμιο Ταφτς και συγγραφέας του βιβλίου «Ο πόλεμος των ημιαγωγών». Όπως επισημαίνει, «Οι κυβερνήσεις ενδιαφέρονται ιδιαιτέρως γι αυτούς τους ημιαγωγούς, γιατί η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν χρησιμοποιείται μόνο σε καταναλωτικά προϊόντα και υπηρεσίες, αλλά και στην άμυνα ή στις μυστικές υπηρεσίες. Ήδη βλέπουμε ότι στρατιωτικοί δοκιμάζουν εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης στην επεξεργασία πληροφοριών ή σε εφαρμογές τεχνητής μάθησης για μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Στο μέλλον η Τεχνητή Νοημοσύνη θα αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα στρατιωτικής ισχύος...»

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου