Αντιπολεμική διαμαρτυρία στην ρωσική τηλεόραση

Έγινε σταρ των μέσων ενημέρωσης μέσα σε λίγα λεπτά: Η Μαρίνα Οβσιάννικοβα, 42 ετών, συντάκτρια στον κρατικό τηλεοπτικό σταθμό της Ρωσίας Channel One, έφερε τα πάνω κάτω στο δελτίο ειδήσεων το βράδυ της Δευτέρας, όταν εμφανίστηκε στην κάμερα πίσω από την παρουσιάστρια Εκατερίνα Αντρέγεβα, κρατώντας ένα χειρόγραφο πλακάτ, στο οποίο αναγραφόταν: «Όχι στον πόλεμο. Σταματήστε τον πόλεμο. Μην πιστεύετε στην προπαγάνδα. Σας λένε ψέματα».

Η ξαφνική παρέμβαση μίας μέχρι τότε ελάχιστα γνωστής δημοσιογράφου διήρκεσε μόλις λίγα δευτερόλεπτα, προκαλώντας αναταραχή στα ΜΜΕ, ειδικά στη Δύση. Το συγκεκριμένο απόσπασμα του δελτίου ειδήσεων έγινε viral μέσα σε λίγες μόλις ώρες. Ήταν η πρώτη φορά -όχι μόνο μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά εδώ και δεκαετίες- που μια διαμαρτυρία κατά του Κρεμλίνου έγινε ορατή με αυτόν τον τρόπο στα αυστηρά ελεγχόμενα από το κράτος ρωσικά ΜΜΕ. Κάτι που μέχρι τώρα πολλοί θεωρούσαν ανέφικτο.

Ποια είναι η Μαρίνα Οβσιάννικοβα;

Γεννημένη το 1978 στο λιμάνι της Οδησσού της νότιας Ουκρανίας, δημοσίευσε επίσης ένα βίντεο, στο οποίο μιλούσε για τον Ουκρανό πατέρα της, ενώ δήλωσε ότι ντρέπεται για τη διάδοση της προπαγάνδας, καλώντας σε διαδηλώσεις. Στο λαιμό της φορούσε ένα μπλε και κίτρινο κολιέ, στα χρώματα της ουκρανικής σημαίας.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης, η Οβσιάννικοβα σπούδασε δημοσιογραφία στο Κρασνοντάρ στη νότια Ρωσία. Είναι μητέρα δύο παιδιών και ο πρώην σύζυγός της λέγεται ότι εργάζεται για το Russia Today (RT). Ακριβείς πληροφορίες για το πού βρίσκεται αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν – σύμφωνα με πληροφορίες συνελήφθη το βράδυ της Δευτέρας. Το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS έκανε αναφορά την Τρίτη στις πρώτες κατηγορίες εναντίον της, για «διάδοση ψευδών πληροφοριών σχετικά με τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις». Για το συγκεκριμένο «έγκλημα», ο ρωσικός ποινικός κώδικας προβλέπει πρόστιμο ή, στη χειρότερη περίπτωση, φυλάκιση. Η λέξη «πόλεμος» σε ό,τι αφορά την κατάσταση στην Ουκρανία είναι απαγορευμένη στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης. Λίγο αργότερα έγινε γνωστό ότι ρωσικό δικαστήριο καταδίκασε την Οβσιάννικοβα σε πρόστιμο 30.000 ρουβλιών (226 ευρώ). Ακόμη δεν είναι σαφές, εάν αυτή θα είναι η μοναδική ποινή ή πρόκειται να αντιμετωπίσει και άλλες κατηγορίες η ρωσίδα δημοσιογράφος. Στον απόηχο της δράσης της, η διάσημη εφημερίδα-επικριτής του Κρεμλίνου «Novaya Gazeta» τύπωσε μια φωτογραφία της Οβσιάννικοβα στο στούντιο, διαγράφοντας το αντιπολεμικό μήνυμά της από το πλακάτ.

Ανάμικτες αντιδράσεις στην Ουκρανία

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ευχαρίστησε τη Ρωσίδα δημοσιογράφο στο κανάλι του στο Telegram. «Ευχαριστώ εκείνους τους Ρώσους που συνεχίζουν να προσπαθούν να διαδώσουν την αλήθεια... Ειδικά εκείνη τη νεαρή γυναίκα που μπήκε στο στούντιο του „Channel One" με μια αντιπολεμική αφίσα». Στα κοινωνικά δίκτυα όμως υπάρχουν πολλές αμφιβολίες για την ειλικρίνεια της κίνησης και τα κίνητρά της. «Πώς γίνεται να υποδαυλίζεις τον πόλεμο για χρόνια και μετά να ξυπνάς έτσι ξαφνικά»; διερωτάται η ουκρανική μη κυβερνητική οργάνωση "Institute for Mass Media" (IMI) στο Facebook. Μια ακόμη διαδεδομένη άποψη στα κοινωνικά δίκτυα είναι ότι δεν θα μπορούσε να ήταν ζωντανή μετάδοση, αλλά πρόκειται για μία «παράσταση», μια προσπάθεια της ρωσικής εγχώριας υπηρεσίας πληροφοριών FSB να αποσπάσει την παγκόσμια προσοχή από τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξε ο ρωσικός στρατός στην Ουκρανία. Αυτές οι εικασίες ωστόσο δύσκολα μπορούν να επαληθευτούν. Σε κάθε περίπτωση, η εικασία αυτή αναδεικνύει το πόσο μεγάλη δυσπιστία προς τη Ρωσία υπάρχει στην Ουκρανία.

Ρομάν Γκονχαρένκο

Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου