Γιατί αναβάλλονται οι εκλογές στην Ουκρανία

«Δεν είναι κατάλληλη ώρα για εκλογές» δηλώνει ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Θεωρεί μάλιστα ότι αυτό θα ήταν «εντελώς ανεύθυνο και επιπόλαιο» σε καιρό πολέμου. Θεωρητικά οι βουλευτικές εκλογές θα έπρεπε να γίνουν ως τα τέλη Οκτωβρίου, ενώ τον Μάρτιο του 2024 θα ακολουθούσαν κάλπες για την ανάδειξη νέου προέδρου.

Ήδη το καλοκαίρι ο Ζελένσκι, ο οποίος είχε θριαμβεύσει στις προεδρικές εκλογές του 2019, ανέφερε σε συνέντευξή του ότι αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τη διεξαγωγή εκλογών, ενόσω η χώρα παραμένει σε εμπόλεμη κατάσταση. Λίγο αργότερα ωστόσο δήλωνε στην πορτογαλική τηλεόραση ότι ο ίδιος θα έθετε υποψηφιότητα, ακόμη και αν πραγματοποιηθούν εκλογές εν καιρώ πολέμου, ενώ τον Οκτώβριο ανέφερε στο ιταλικό δίκτυο Sky TG24 ότι οι εκλογές μπορούν να γίνουν κανονικά, εφόσον το Κοινοβούλιο και η κυβέρνηση καταφέρουν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της χώρας.

Ο Ολέξι Κοσέλ, επικεφαλής της ΜΚΟ «Επιτροπή Ψηφοφόρων για την Ουκρανία» κάνει λόγο για «ευμετάβλητη ρητορική» του προέδρου, η οποία «αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα για τις μεθόδους που ακολουθεί ο Ζελένσκι από το 2019 μέχρι σήμερα». Μία από αυτές, λέει ο Κοσέλ, είναι «η διάδοση σεναρίων, προκειμένου να διερευνηθούν οι αντιδράσεις της κοινής γνώμης». Εν προκειμένω οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι περισσότεροι Ουκρανοί δεν επιθυμούν εκλογές ενώ μαίνεται ο πόλεμος, λέει ο Κοσέλ στην DW.    

Εκλογές στη Ρωσία, αλλά όχι στην Ουκρανία;

Τη διεξαγωγή εκλογών σε καιρό πολέμου απαγορεύει και η ουκρανική νομοθεσία. Προς τί λοιπόν η δημόσια συζήτηση επί του θέματος; Ο Πέτρο Ολέστσουκ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κιέβου, εκτιμά ότι οι δυτικοί εταίροι είναι αυτοί που πρωτίστως πιέζουν για την προκήρυξη εκλογών. «Γνωρίζουν ότι η Ουκρανία είναι δημοκρατική χώρα, κατά συνέπεια θεωρούν ότι πρέπει να γίνουν εκλογές», λέει ο Ολέστσουκ. «Θέλουν και εκείνοι να διατείνονται απέναντι στους πολίτες τους ότι στηρίζουν μία δημοκρατική χώρα».

Τον περασμένο Μάιο ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Διάσκεψης του Συμβουλίου της Ευρώπης, Τάινι Κοξ, προειδοποιούσε ότι, παρά τον πόλεμο, η Ουκρανία πρέπει να προχωρήσει στη διεξαγωγή εκλογών, με τη σχετική υποχρέωση να απορρέει από τη συμμετοχή στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Παρόμοιες απόψεις εξέφρασε ο Αμερικανός γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ τον Αύγουστο κατά την επίσκεψή του στο Κίεβο. «Θα ήθελα να γίνουν ελεύθερες εκλογές σε αυτή τη χώρα, ακόμη και αν δέχεται επίθεση, ο αμερικανικός λαός πρέπει να γνωρίζει ότι η Ουκρανία έχει αλλάξει» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του, ο πολιτικός επιστήμων Βολοντίμιρ Φεζένκο εικάζει ότι το Κίεβο θα αναγκαστεί να προκηρύξει εκλογές, προκειμένου να αντικρούσει αιτιάσεις ότι διολισθαίνει προς τον ολοκληρωτισμό. Συμπληρωματικό επιχείρημα: Ακόμη και στη Ρωσία διεξάγονται προεδρικές εκλογές το 2024.

Πρόεδρος χωρίς αντίπαλο

Εξάλλου, υποστηρίζει ο Ουκρανός αναλυτής, ο ίδιος ο Ζελένσκι θα έπρεπε να γνωρίζει ότι η συγκυρία είναι ιδανική για να στηθούν κάλπες, καθώς ουσιαστικά δεν έχει αντίπαλο. «Όσο παρατείνεται ο πόλεμος, τόσο θα υποχωρούν τα ποσοστά στις δημοσκοπήσεις για τον πρόεδρο Ζελένσκι και το κυβερνών κόμμα 'Υπηρέτης του Λαού'», εκτιμά ο Βολοντίμιρ Φεζένκο.

Κατά την άποψή του, ο μόνος που απειλεί την παντοδυναμία του Ζελένσκι είναι ο επικεφαλής του ουκρανικού επιτελείου, στρατηγός Βαλέρι Ζαλούσνι, εξαιρετικά δημοφιλής στην ουκρανική κοινωνία. Όμως ο ίδιος δεν έχει εκδηλώσει πολιτικές φιλοδοξίες. Όλα δείχνουν ότι βλέπει το μέλλον του εντός του στρατεύματος και όχι στο Προεδρικό Μέγαρο.

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου