Γιατί είναι τόσο σημαντική η Κριμαία;
15 Σεπτεμβρίου 2023Νωρίς το πρωί της Πέμπτης ουκρανικά στρατεύματα επιτέθηκαν σε ρωσικές στρατιωτικές θέσεις στην προσαρτημένη χερσόνησο της Κριμαίας. Σύμφωνα με τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης ο στόχος ήταν ένα σύστημα αεράμυνας S-300 ή το ακόμη πιο σύγχρονο S-400 κοντά στην πόλη Γιεβπατορίγια. Επρόκειτο για το δεύτερο τέτοιο σύστημα που δέχεται επίθεση στην Κριμαία μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Το προηγούμενο βράδυ η Ουκρανία είχε αναφέρει ένα θεαματικό χτύπημα στη Σεβαστούπολη, όπου βρίσκεται η κύρια βάση του στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Σύμφωνα με αναφορές από το Κίεβο αρκετοί κατευθυνόμενοι πύραυλοι έπληξαν ένα πολεμικό πλοίο και ένα υποβρύχιο. Και τα δύο λέγεται πως έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές. Το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι τα πλοία θα επισκευαστούν.
Φρούριο στη Μαύρη Θάλασσα
Εδώ και εβδομάδες ο ουκρανικός στρατός εντείνει τις επιθέσεις στην Κριμαία. Ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο έντονες και τόσο κοστοβόρες για τη ρωσική πλευρά. Η χερσόνησος, η οποία προσαρτήθηκε το 2014, μετατράπηκε από τη Ρωσία σε στρατιωτικό φρούριο με αρκετές ναυτικές και αεροπορικές βάσεις. Λίγο πριν από τη ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022 το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας υπολόγισε πως υπήρχαν 32.000 Ρώσοι στρατιώτες στην Κριμαία. Επιπλέον, υπάρχουν αναφορές πως εκεί βρίσκονται και πυρηνικά όπλα.
Η Ουκρανία επιτέθηκε στη χερσόνησο σε μαζική κλίμακα για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 2022. Τότε προκλήθηκαν ζημιές σε ένα στρατιωτικό αεροδρόμιο και καταστράφηκαν μερικά μαχητικά αεροπλάνα. Τον Οκτώβριο, πριν από περίπου έναν χρόνο, η γέφυρα της Κριμαίας ανατινάχθηκε για πρώτη φορά και έκτοτε η γέφυρα έχει δεχθεί επιθέσεις επανειλημμένα, λόγω της σπουδαιότητάς της για τον ανεφοδιασμό των ρωσικών στρατευμάτων. Γιατί όμως είναι η Κριμαία τόσο σημαντική;
Η σπουδαιότητα της Κριμαίας
Εκτός από τη συμβολική της σημασία, την οποία έχει επανειλημμένα τονίσει ο πρόεδρος Πούτιν, η χερσόνησος είναι σημαντική κυρίως στρατιωτικά για διάφορους λόγους. Ο στόλος της Μαύρης Θάλασσας που σταθμεύει εκεί επιτίθεται σε ουκρανικές πόλεις με κατευθυνόμενους πυραύλους Kalibr. Πρόκειται για πόλεις που βρίσκονται βαθιά στην ενδοχώρα, κοντά στα σύνορα της Ε.Ε. Επιπλέον η Κριμαία διαδραματίζει κομβικό ρόλο στον ανεφοδιασμό των ρωσικών στρατευμάτων στο νότιο τμήμα της Ουκρανίας. Τέλος, ο ναυτικός αποκλεισμός των ουκρανικών λιμανιών θα ήταν επίσης δύσκολο να επιβληθεί από τη Ρωσία χωρίς την Κριμαία.
Αμέσως μετά την έναρξη της εισβολής η Ρωσία μπόρεσε να καταλάβει μεγαλύτερες περιοχές από την Κριμαία και να εξασφαλίσει μια χερσαία σύνδεση με τη ρωσική ενδοχώρα. Τώρα η αντεπίθεση του ουκρανικού στρατού προσπαθεί να διακόψει αυτή τη σύνδεση, πλήττοντας μεταξύ άλλων τις γέφυρες που συνδέουν την Κριμαία με την ηπειρωτική χώρα. Για τον σκοπό αυτό ο ουκρανικός στρατός χρησιμοποιεί κυρίως δυτικά όπλα ακριβείας, βρετανικούς και γαλλικούς κατευθυνόμενους πυραύλους.
Απελευθέρωση ή διαπραγματεύσεις;
Ο αρχιστράτηγος του ουκρανικού στρατού, στρατηγός Βάλερι Ζαλούσνι, περιέγραψε την Κριμαία ως «παράγοντα-κλειδί» στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, αυτό που ο αμερικανικός στρατός αποκαλεί «κέντρο βάρους» για τη Ρωσία. Η απελευθέρωση της χερσονήσου θα αποδυνάμωνε αποφασιστικά τη Ρωσία, αν και δεν θα εγγυόταν το τέλος του πολέμου. Η Ρωσία θα μπορούσε να συνεχίσει από τη δική της ενδοχώρα ακόμη και μετά την απώλεια της Κριμαίας, όπως προειδοποίησε ο Ζαλούσνι.
Από την πλευρά του, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε πως ο πόλεμος ξεκίνησε στην Κριμαία και εκεί θα τελειώσει. Προσφάτως ο Ζελένσκι κατέστησε σαφές ότι η Ουκρανία θα ήθελε ενδεχομένως να αποφύγει τη στρατιωτική απελευθέρωση της χερσονήσου, λόγω του ότι θα υφίστατο τεράστιες απώλειες. Το Κίεβο θα ήταν προτιμότερο να φτάσει μέχρι την Κριμαία και στη συνέχεια να διαπραγματευτεί τη ρωσική υποχώρηση. Προς το παρόν, ωστόσο, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι η Ρωσία θα συμφωνήσει σε κάτι τέτοιο.
Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς