Γιατί χρειάζεται το εμβόλιο κατά της ιλαράς;

Η ιλαρά τα τελευταία χρόνια έχει επιστρέψει σε πολλές περιοχές του πλανήτη, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) να κρούει των κώδωνα του κινδύνου λόγω της αύξησης των κρουσμάτων διεθνώς. Συγκεκριμένα σε 98 χώρες καταγράφηκαν το 2018 περισσότερα κρούσματα ιλαράς σε σχέση με το 2017. Μόνο στη Βραζιλία, που ήταν μια χώρα με μηδαμινά κρούσματα ιλαράς στο παρελθόν, το 2018 προσβλήθηκαν 10.000 άτομα από τον ιό. Στη Μαδαγασκάρη σημειώθηκε ρεκόρ με 76.000 κρούσματα ιλαράς ενώ εξαιρετικά δύσκολη ήταν η κατάσταση και στην Ουκρανία, με 24.000 κρούσματα.

Στη Γερμανία σύμφωνα με τον Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ τα περιστατικά ιλαράς μειώθηκαν από 929 το 2017 σε 543 το 2018. Ωστόσο το θέμα του υποχρεωτικού εμβολιασμού στη Γερμανία παραμένει ακόμη ανοιχτό και προκαλεί έντονες δημόσιες συζητήσεις. Ο χριστιανοδημοκράτης υπ. Υγείας Γενς Σπαν προτείνει τον υποχρεωτικό εμβολιασμό για παιδιά σχολικής ηλικίας, ωστόσο και εντός του κόμματός του υπάρχουν αντίθετες φωνές που απορρίπτουν τον υποχρεωτικό εμβολιασμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι το μέτρο αυτό εφαρμόζεται ήδη στην Ιταλία και τη Γαλλία με θετικά αποτελέσματα.

Ένας άκρως μεταδοτικός ιός

Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '90 συνηθιζόταν να εμβολιάζονται τα βρέφη μόνο μία φορά κατά της ιλαράς. Η επανάληψη του εμβολίου μετά από κάποιο χρονικό διάστημα δεν θεωρούνταν απαραίτητη. Από τη δεκαετία του '90 και μετά το 97% των παιδιών που πηγαίνουν στο σχολείο έχουν κάνει το πρώτο εμβόλιο για την ιλαρά και το 93% και το δεύτερο. Ωστόσο παρά το ότι και το δεύτερο εμβόλιο της ιλαράς πρέπει να γίνει στους πρώτους μήνες της ζωής ενός παιδιού, στη Γερμανία μόνο το 74% των δίχρονων έχουν κάνει και τις δύο δόσεις του εμβολίου. Γιατί όμως είναι τόσο επικίνδυνη η ιλαρά;

Ο κίνδυνος έγκειται στη μεγάλη ταχύτητα μετάδοσής της. Το πρώτο σύμπτωμα είναι η εμφάνιση κόκκινων στιγμάτων που προκαλούν κνησμό. Ο ιός βέβαια προσβάλει το σώμα τρεις μέρες πριν από την εμφάνιση των ερυθρών κηλίδων. Έτσι ένα άτομο που φέρει τον ιό μπορεί να τον μεταδώσει ήδη προτού εμφανιστούν τα συμπτώματα. Η μετάδοση γίνεται πολύ απλά, με τον βήχα ή το φτέρνισμα ή ακόμη με την ομιλία σε πολύ κοντινή απόσταση. Μάλιστα ένα άτομο με ιλαρά μπορεί να κολλήσει έως και άλλα 15 άτομα γύρω του. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ιλαρά εμφανίζεται μόνο στον άνθρωπο. Σχεδόν 14 μέρες μετά την προσβολή από τον ιό εμφανίζεται πυρετός και έντονος βήχας. Οι γιατροί γράφουν άμεση φαρμακευτική αγωγή, ενώ οι ασθενείς ενδέχεται να εμφανίσουν πνευμονία, διάρροια, άλλες μολύνσεις ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις εγκεφαλίτιδα ή μηνιγγίτιδα.

Καλύτερη προστασία ο εμβολιασμός

Ορισμένοι γονείς αρνούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους λόγω φόβου για τις παρενέργειες. Μάλιστα κάποιοι θεωρούν ότι είναι καλό ένα παιδί να προσβληθεί από ιλαρά προκειμένου να αναπτύξει αντισώματα, κάτι όμως που απορρίπτουν οι γιατροί. Η επιστήμη δεν δέχεται ότι υπάρχει σύνδεση του εμβολίου της ιλαράς με την εμφάνιση αυτισμού.

Το εμβόλιο ιλαράς περιλαμβάνει λοιπόν δύο δόσεις. Η Επιτροπή Μόνιμου Εμβολιασμού (STIKO) του Ινστιτούτου Ρόμπερτ Κοχ στη Γερμανία συστήνει τον συνδυαστικό εμβολιασμό κατά της ιλαράς με εμβολιασμούς για παρωτίτιδα και ερυθρά. Οι εμβολιασμοί θα πρέπει να γίνονται αμέσως μόλις το παιδί κλείνει τον πρώτο χρόνο. Μόνο μετά από αυτό οι γονείς μπορούν να θεωρούν ότι το παιδί προστατεύεται από τον επικίνδυνο ιό. Από την πλευρά του ο ΠΟΥ έχει ως στόχο να μειώσει τα κρούσματα ιλαράς ως το 2020. Ήδη κάποιες χώρες όπως η Τσεχία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Σλοβακία βρίσκονται σε πολύ καλό δρόμο.

Γκούντρουν Χάιζε

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη