Διάσκεψη για το Κλίμα: Στο ίδιο έργο θεατές

Όπως γίνεται συνήθως, οι εργασίες μιας τέτοιας Διάσκεψης για το κλίμα ξεκινούν συνήθως με παθιασμένες ομιλίες και μεγαλόστομες εξαγγελίες, για να καταλήξουν, μετά από χρονική παράταση, σε ένα μίνιμουμ συμφωνίας για τη σωτηρία του κλίματος. Ή στο τίποτα.Αυτήν την εικόνα τουλάχιστον αποκόμισε η πλειοψηφία των σχολιαστών του γερμανικού τύπου στην προσπάθεια αποτίμησης άλλης μιας κρίσιμης διάσκεψης στην Αίγυπτο για την αποτροπή της κλιματικής καταστροφής σε βάρος κυρίως φτωχών χωρών. Το πιο απτό αποτέλεσμα είναι η συμφωνία δημιουργίας ενός Ταμείου που θα μετριάσει τις αναπότρεπτες επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

"Λιγότερο από το τίποτα"

"Εν πρώτοις είναι απλώς ένας τραπεζικός λογαριασμός χωρίς καταθέσεις" παρατηρεί η Frankfurter Rundschau. "Για να λειτουργήσει το Tαμείο, θα χρειαστεί χρόνος μέχρι το 2024. Και ποιος θα πληρώσει πόσα είναι επίσης ανοιχτό. Επομένως, δεν είναι σαφές εάν θα είναι αποτελεσματικό εργαλείο. Θα πρέπει να ξέρει κανείς ότι οι βιομηχανικές χώρες δεν έχουν ακόμη εκπληρώσει πλήρως την υπόσχεσή τους ότι κάθε χρόνο από το 2020 θα συγκεντρώνουν 100 δις ευρώ για την προστασία του κλίματος ... κυρίως επειδή οι ΗΠΑ, ως ιστορική πρωταθλήτρια στην υπερθέρμανση, δεν έχουν πληρώσει πρόσφατα σχεδόν τίποτα". Μόνο και μόνο από τους τίτλους των σχολίων σε δύο κορυφαίες γερμανικές εφημερίδες αντιλαμβάνεται κανείς την απογοήτευση για τα αποτελέσματα. 

"Λίγο πιο δίκαια προς την καταστροφή". Με αυτόν η Frankfurter Allgemeine Zeitung κάνει έναν μακρύ απολογισμό. Διαβάζουμε: "Ορισμένοι μπορούν να χαρούν που η Διάσκεψη του ΟΗΕ «δεν απέτυχε αρκετά», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά η Μπέρμποκ.Και ναι, είναι αλήθεια ότι αυτή η λεγόμενη σύνοδος κορυφής για το κλίμα στην Αφρική κατέστησε ίσως πιο ξεκάθαρο από ότι στο παρελθόν, γιατί αυτές οι συναντήσεις του ΟΗΕ δεν αφορούν μόνο στην υπερθέρμανση του πλανήτη και στα ακραία καιρικά φαινόμενα, αλλά και στα κοινωνικά σημεία καμπής, τις ιστορικές ενοχές και τους κλιματικούς πρόσφυγες. Μόνο που αυτά είναι προβλήματα που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με αποφάσεις στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή των γεωπολιτικών ανταγωνισμών Βορρά-Νότου ή Ανατολής-Δύσης, οι οποίοι μας παραλύουν εδώ και δεκαετίες".

Και η Süddeutsche Zeitung στον δικό της τίτλο: "Οι Ευρωπαίοι κατάφεραν στο Σαρμ Ελ Σέιχ λιγότερο από το τίποτα". "Η ΕΕ ζήτησε για πρώτη φορά από την Κίνα τουλάχιστον να συμμετάσχει στο Ταμείο για την αντιμετώπιση της κλιματικής βλάβης - και με πολύ καλά επιχειρήματα" εξηγεί ο αρθρογράφος, "πόσο μάλλον που στο μεταξύ η Κίνα δεν μπορεί να επικαλείται τις λεγόμενες ιστορικές εκπομπές του Παλαιού Κόσμου, τις οποίες η ίδια έχει υπερβεί κατά πολύ. Θα ήταν καιρός λοιπόν για τους Κινέζους να αναλάβουν τις συνέπειες μαζί με άλλους. Αλλά αντί να βάλουν τάξη στις παγκόσμιες συνθήκες, οι Ευρωπαίοι βγήκαν πληγωμένοι. Η προσπάθεια άξιζε τον κόπο, αλλά πέτυχαν λιγότερα από το τίποτα". Δηλαδή, δεν έγινε τίποτα το θετικό στο Σαρμ Ελ Σέιχ; "Φυσικά και έγινε" υποστηρίζει η Stuttgarter Nachrichten. „Καταρχήν δεν είναι και τόσο αυτονόητο ότι σε περίοδο ρωσικού επιθετικού πολέμου θα έρχονταν 200 χώρες για να μιλήσουν για την προστασία του κλίματος … Από την άλλη, η προστασία του κλίματος μπορεί επίσης να ξεκινήσει μακριά από τις αίθουσες της ολομέλειας. Υπάρχουν φιλόδοξες ενέργειες, όπως γερμανικές επενδύσεις με την Κένυα και την Αίγυπτο. Μια έξυπνη προσέγγιση που θα μπορούσαν να ακολουθήσουν κι άλλοι, όταν δουν ότι αυτό το μονοπάτι αξίζει τόσο οικονομικά όσο και οικολογικά". 

"Είτε στην εξορία είτε στη φυλακή" σε περίπτωση ήττας Ερντογάν

Την προσοχή μας αποσπά κεντρικό σχολιαστικό άρθρο στις σελίδες της Süddeutsche Zeitung για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας στη βόρεια Συρία και το Ιράκ με τον τίτλο "Ο Ερντογάν κλιμακώνει, γιατί έχει τη δυνατότητα να το κάνει". Ο αρθρογράφος συνδέει την εξέλιξη με τον προεκλογικό αγώνα και σημειώνει: "Στην Τουρκία επίκειται προεκλογική εκστρατεία και ο πρόεδρος Ερντογάν θέλει να κερδίσει πόντους πρωτίστως στην εσωτερική πολιτική σκηνή. Και σε αυτήν τη περίοδο η χρόνια τεταμένη σχέση του με τη Δύση είναι γι αυτόν δευτερεύουσας σημασίας. Βομβαρδίζοντας ξανά θέσεις της κουρδικής πολιτοφυλακής YPG στο Ιράκ και τη Συρία κλιμακώνει μια σύγκρουση που συνεχίζει να σιγοκαίει στη σκιά του ρωσικού πολέμου στην Ουκρανία. Με την στρατηγική του ο Τούρκος πρόεδρος απομακρύνεται από τις ΗΠΑ, οι οποίες βρίσκονται κοντά στο YPG στη Συρία που πολεμά το Ισλαμικό Κράτος". Ο σχολιαστής υπενθυμίζει ότι μετά την επίθεση σε πολυσύχναστο πεζόδρομο της Κωνσταντινούπολης η τουρκική κυβέρνηση απέρριψε τα αισθήματα συμπάθειας της Ουάσιγκτον και χωρίς να έχει καμιά απόδειξη απέδωσε την ευθύνη στο ΡΚΚ και το YPG. „Αλλά ο υπολογισμός της Άγκυρας είναι σαφής: Ο Τούρκος πρόεδρος είναι βέβαιος ότι διαθέτει καλά χαρτιά για να ακολουθήσει την εσωτερικοπολιτική του ατζέντα". Η εφημερίδα υποστηρίζει ότι σε αυτό βοηθά και το γεγονός ότι η Σουηδία θέλει να ενταχθεί στο Νάτο και χωρίς την έγκριση της Άγκυρας δεν είναι δυνατόν. "Με αυτόν τον τρόπο βάζει τη νέα σουηδική κυβέρνηση σε αδιέξοδο ανεβάζοντας το τίμημα για το ¨ναι¨ … Η παγκόσμια κατάσταση ταιριάζει γάντι στην επερχόμενη προεκλογική εκστρατεία του Ερντογάν".

Τις απόψεις διακεκριμένων Τούρκων πολιτικών επιστημόνων φιλοξενεί η Rheinische Post για να εξηγήσει πώς ο Ερντογάν μετά τη νίκη του ΑΚΡ πριν από 20 χρόνια, αν και υποσχέθηκε περισσότερη δημοκρατία, τόλμησε να αντιπαραταχθεί με τον ισχυρό τουρκικό στρατό, ξεκίνησε ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, πέρασε σειρά δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και άρχισε ειρηνευτική διαδικασία με τους Κούρδους, μετέτρεψε τελικά την Τουρκία σε αυταρχικό καθεστώς. Ο πολιτικός επιστήμονας Ντιμιτάρ Μπετσέβ, που διδάσκει στην Οξφόρδη, παρουσιάζοντας διαδικτυακά σε σεμινάριο το βιβλίο «Turkey under Erdogan: How a Country Turned from Democracy and the West», εντοπίζει το λάθος στον ίδιο τον πρόεδρο, "στην αυταρχική του προσωπικότητα και στο ότι κάποια στιγμή αποφάσισε ότι θέλει να διατηρήσει την εξουσία με κάθε κόστος". Σημείο καμπής οι προσπάθειες κοσμικών αντιπάλων του το 2008 να "βγάλουν από τη μέση" το κόμμα του. Σύμφωνα με το δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας, ένας άλλος Τούρκος καθηγητής, ο Ιλχάν Ουζγκέλ, με μακρά διδακτική εμπειρία σε πανεπιστήμιο της Άγκυρας, υποστηρίζει ότι η ΕΕ έχει επίσης μερίδιο ευθύνης. Και οι δύο ειδικοί υπενθυμίζουν την ανοιχτή απόρριψη της τουρκικής ένταξης στην ΕΕ από τη Γαλλία ήδη από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Ο καθηγητής Ουζγκέλ μάλιστα επικρίνει και το προσφυγικό ντιλ του 2016. "Τότε", αναφέρει στη γερμανική εφημερίδα, "οι Ευρωπαίοι έδωσαν στην Τουρκία να καταλάβει ότι θα αγνοούσαν τα εσωτερικοπολιτικά κακώς κείμενα, όσο καιρό συγκρατούσε τους Σύρους πρόσφυγες. 

Τέλος, ανησυχητικά τα όσα προβλέπει ο Αμερικανός αυτήν τη φορά εμπειρογνώμων Νίκολας Ντάνφορντ μιλώντας με την εφημερίδα. "Ακόμη κι αν χάσει τις εκλογές, οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές της Τουρκίας είναι ζοφερές. Το υπερεθνικιστικό και αντιδυτικό κλίμα που δημιούργησε και η κοινωνική πόλωση που ενθάρρυνε, θα συνεχίσουν να μαστίζουν τη χώρα". Αλλά ο Ερντογάν, όπως υποστηρίζει ο καθηγητής Μπετσέβ, "δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει και θα κάνει το παν για να κρατηθεί στην εξουσία με κάθε κόστος. Εάν φύγει από την εξουσία, υπάρχουν δύο εναλλακτικές, είτε η εξορία είτε η φυλακή. Άρα το διακύβευμα είναι μεγάλο". 

Ειρήνη Αναστασοπούλου