Δύσκολες μέρες για τη δημοσιογραφία στην Τουρκία
4 Δεκεμβρίου 2023
Σύμφωνα με έκθεση για την ελευθερία του Τύπου του βουλευτή του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Ουτκού Τσακίροζερ, τους τελευταίους δυο μήνες, Οκτώβριο και Νοέμβριο, 144 φορές εμφανίστηκαν δημοσιογράφοι ενώπιον τουρκικών δικαστηρίων. Κατά τους δυο αυτούς μήνες έγιναν 11 προσαγωγές και 2 συλλήψεις δημοσιογράφων. Ο νόμος που απαγορεύει την «διάδοση παραπλανητικών πληροφοριών» και ο οποίος προστέθηκε στον τουρκικό Ποινικό Κώδικα έχει διευκολύνει τις έρευνες, τις προσαγωγές και τις συλλήψεις δημοσιογράφων σε τέτοιο βαθμό ώστε ο νόμος να είναι πλέον γνωστός ως «νόμος λογοκρισίας».
Κάθε πληροφορία, είδηση, ρεπορτάζ που θα έβλαπτε την εικόνα της κυβέρνησης από αναρτήσεις για δωροδοκία κυβερνητικών αξιωματούχων έως και απλή συμμετοχή σε αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις κάθε είδους, μπορεί να οδηγήσουν τους τούρκους δημοσιογράφους στη δικαιοσύνη. Το Ανώτατο Συμβούλιο Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης (RTÜK) επέβαλε τεράστια χρηματικά πρόστιμα και αναστολές προγραμμάτων σε Halk TV, Flash TV, Tele 1 και KRT για σχόλια που έγιναν από δημοσιογράφους της αντιπολίτευσης.
Απόσπασμα δικαστικής απόφασης που αφορά και την Deutsche Welle
Στις 17 Νοεμβρίου, Δικαστήριο της Άγκυρας με σχετική απόφασή που εξέδωσε, μπλόκαρε την πρόσβαση στις ιστοσελίδες της Deutsche Welle (DW) επειδή ο γερμανικός ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός για δεύτερη χρονιά, δεν υπέβαλε αίτηση για άδεια διαδικτυακής μετάδοσης όπως κατήγγειλε το RTÜK. Χαρακτηριστική η διατύπωση της ανακοίνωσης του RTÜK για την απαγόρευση μετάδοσης της εκπομπής της DW.
«Εάν το πρόσωπο (φορέας) δεν υποβάλει δεσμευτική επιστολή μαζί με την αναφορά που περιέχει το αίτημα και δεν καταβάλει το τέλος άδειας εκπομπής που αντιστοιχεί σε τρεις μήνες προκαταβολικά ή δεν τερματίσει τις υπηρεσίες ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης εντός εβδομήντα δύο ωρών από την παρούσα ανακοίνωση, το Ανώτατο Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο θα διακόψει τη λειτουργία της πλατφόρμας σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 29/Α του Ν. 6112 ή/και θα υποβληθεί αίτημα αποκλεισμού της πρόσβασης και θα ληφθούν μέτρα σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο του άρθρου 33 του ίδιου νόμου. Σας έχουμε ενημερώσει σχετικά.
https://www.rtuk.gov.tr/duyuru/4624
www.rtuk.gov.tr
«Δημοσιογραφία στην Τουρκία: Έρευνα Αντίληψης και Προφίλ»
Ωστόσο αν και οι διώξεις δημοσιογράφων έχουν ενταθεί τον τελευταίο καιρό, το πρόβλημα είναι σχεδόν ενδημικό. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Ιούλιο από την Ένωση Τούρκων Δημοσιογράφων (TGS), με τίτλο «Δημοσιογραφία στην Τουρκία:Έρευνα Αντίληψης και Προφίλ», το 42,8% των δημοσιογράφων δήλωσαν ότι είχαν υποβληθεί σε λογοκρισία λόγω πολιτικών λόγων ή εργοδοτικών σχέσεων, ενώ το 25 % ισχυρίζεται ότι ασκεί συχνά αυτολογοκρισία στις ειδήσεις τους για πολιτικούς λόγους ή εργοδοτικές σχέσεις.
Η λογοκρισία συνήθως έχει τη μορφή της μη δημοσίευσης, αφαίρεσης ή αλλαγής ειδήσεων. Το ποσοστό λογοκρισίας είναι υψηλότερο μεταξύ των γυναικών δημοσιογράφων και δημοσιογράφων κάτω των 35 ετών σε σύγκριση με άλλες ομάδες.
Ένας στους τέσσερις δημοσιογράφους σκέφτεται να αλλάξει επάγγελμά καθώς αντιμετωπίζει πολλές δυσκολίες στη διαδικασία του ρεπορτάζ, όπως μήνυση, αποκλεισμός πρόσβασης στις πηγές του, σωματική επίθεση και κατάσχεση του ψηφιακού του υλικού. Οι γυναίκες δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν περισσότερα εμπόδια από τους άνδρες. Οι περισσότεροι δημοσιογράφοι στην Τουρκία λαμβάνουν επίσης χαμηλούς μισθούς, εργάζονται 45 ώρες ή περισσότερες την εβδομάδα και δεν δικαιούνται ετήσια άδεια.