Ελληνικός τουρισμός και βιώσιμη ανάπτυξη

Η βιώσιμη ανάπτυξη βρίσκεται ως γνωστόν στο επίκεντρο του προβληματισμού των οικολόγων. Οι Γερμανοί Πράσινοι έχουν ασχοληθεί επανειλημμένα με διάφορες πτυχές της βιώσιμης ανάπτυξης, ο τομέας του τουρισμού παρέμεινε όμως παραμελημένος, αν και η τουριστική βιομηχανία είναι παγκοσμίως ο σημαντικότερος οικονομικός κλάδος. Με την ημερίδα τους στο Βερολίνο οι Πράσινοι στοχεύουν να αποσαφηνίσουν τι είναι βιώσιμος τουρισμός.

Ελλάδα: από τον μαζικό στον ποιοτικό τουρισμό

Γιατί επέλεξαν όμως σαν παράδειγμα την Ελλάδα; Ο Πράσινος βουλευτής Μάρκους Τρέσελ, διοργανωτής της χθεσινής ημερίδας, είπε στο μικρόφωνο της Deutsche Welle: «Η Ελλάδα είναι προορισμός του μαζικού τουρισμού, των προπληρωμένων πακέτων διακοπών (all inclusive). Αν καταφέρουμε να θεμελιώσουμε την ιδέα του βιώσιμου τουρισμού στην Ελλάδα, τότε αυτός είναι παντού εφικτός. Νομίζω ότι η οικονομική κρίση αποτελεί καλή ευκαιρία για μια αλλαγή πλεύσης.»

Αυτό σημαίνει πρωτίστως αλλαγή νοοτροπίας. Όπως ανέφερε η διευθύντρια για θέματα περιβάλλοντος του μεγάλου Γερμανού τουρ οπερέιτορ TUI, Μίλα Ντάλε, οι εκθέσεις των συνεργατών της εταιρείας στην Ελλάδα, είναι όλο παράπονα: «Επισημαίνεται πάντα η έλλειψη περιβαλλοντικής συνείδησης των Ελλήνων, ότι η επίλυση του προβλήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων δεν προχωρά, όπως σε άλλους τουριστικούς προορισμούς ή ότι η επεξεργασία λυμάτων δεν εφαρμόζεται τόσο αυστηρά, όπως θα το αναμέναμε από γερμανικής σκοπιάς, αλλά και από τη σκοπιά τουριστών από άλλες χώρες που επισκέπτονται την Ελλάδα και τους οποίους εκπροσωπεί η TUI.»

Και η κ. Ντάλε καταλήγει ότι «ο μέσος δυτικός τουρίστας δεν αντιμετωπίζει αυτά τα ζητήματα ως περιβαλλοντικά, αλλά ως υγειονομικό στάνταρτ γι’ αυτό και το απαιτεί.»

Στη συνέχεια παρέθεσε τα πορίσματα έρευνας του ομίλου TUI, τα οποία ταυτίζονται με ανάλογες έρευνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (WTO), και επεσήμανε ότι η πλειοψηφία των τουριστών σήμερα επιθυμεί να επισκέπτεται «περιοχές με υψηλή περιβαλλοντική ποιότητα και έντονα στοιχεία τοπικού πολιτισμού».

Χαμένος της υπερθέρμανσης του πλανήτη μας η Ανατολική Μεσόγειος

Με άλλα λόγια θα πρέπει να αντιληφθούν όλοι στην Ελλάδα ότι η φύση και το περιβάλλον αποτελούν το σημαντικότερο κεφάλαιο της χώρας και πρέπει να προστατευθούν. Πόσο μάλλον εν όψει των αναμενόμενων κλιματολογικών αλλαγών. Ο Βόλφγκανγκ Στράσντας, καθηγητής πανεπιστημίου σε θέματα τουρισμού, επικαλούμενος σχετική έρευνα της Deutsche Bank υποστήριξε, ότι ‘ο χαμένος των αλλαγών θερμοκρασίας που θα επέλθουν ως τα μέσα αυτού του αιώνα, θα είναι η Ανατολική Μεσόγειος’, διότι εκεί οι θερμοκρασίες θα ανέβουν αισθητά.

Σύμφωνα με τον Γερμανό ειδικό ο ελληνικός τουρισμός μπορεί να αντιμετωπίσει αυτή την εξέλιξη «με μια διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος». Που σημαίνει « πρώτα απ’ όλα περισσότερη αξιοποίηση της ενδοχώρας. Έτσι ο τουρισμός θα πρέπει να μετατοπισθεί τους καλοκαιρινούς μήνες στις ορεινές περιοχές, εφ’ όσον στα παραθαλάσσια θα επικρατεί καύσωνας. Δεύτερον θα πρέπει να αναπτυχθεί ο ποιοτικός τουρισμός, που αφήνει και περισσότερα χρήματα. Τέλος επειδή μελλοντικά τα καλοκαίρια θα είναι γενικά ‘καυτά’ ο τουρισμός πρέπει να αναπτυχθεί περισσότερο σε περιόδους χαμηλής τουριστικής κίνησης όπως π.χ. την άνοιξη, το φθινόπωρο και το χειμώνα.»

Τέλος στην ημερίδα των Γερμανών Πρασίνων αναφέρθηκαν και παραδείγματα, τα οποία τεκμηριώνουν ότι ο οικολογικός προσανατολισμός στον τομέα του τουρισμού μπορεί να είναι και κερδοφόρος, δηλαδή μέσω του τουρισμού να εξοικονομείται π.χ. ενέργεια.

Ανεξάρτητα όμως από αυτή την παράμετρο είναι γεγονός ότι ο τουρισμός θα προσανατολίζεται παγκοσμίως όλο και περισσότερο σε βιώσιμους τρόπους ανάπτυξης. Ζητούμενο παραμένει αν ο ελληνικός τουρισμός θα προφτάσει τώρα αυτό το τρένο;

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου