Ελληνοτουρκικά σχέδια για νέα συμφωνία στο προσφυγικό
27 Σεπτεμβρίου 2023Μετά από χρόνια εντάσεων φαίνεται πλέον πως οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται σε τροχιά βελτίωσης. Στις 7 Δεκεμβρίου αναμένεται τώρα συνάντηση των ανώτατων πολιτικών αξιωματούχων Αθήνας και Άγκυρας στη Θεσσαλονίκη. Στο επίκεντρο της συνόδου αναμένεται να τεθεί και το ευαίσθητο θέμα του μεταναστευτικού.
«Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες, 25.516 μετανάστες έχουν ήδη φθάσει στην Ελλάδα μέσω ξηράς ή θάλασσας από την Τουρκία φέτος έως τα μέσα Σεπτεμβρίου. Σε ολόκληρο το προηγούμενο έτος ήταν μόλις 16.700», γράφει το Γερμανικό Δημοσιογραφικό Δίκτυο (RND). «Με σκοπό τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών, Ελλάδα και Τουρκία αναμένεται να συζητήσουν για μία νέα εκδοχή της συμφωνίας για τους πρόσφυγες που είχε επιτευχθεί μεταξύ της Ε.Ε. και της Άγκυρας το 2016».
Στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. στη Νέα Υόρκη, ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον Τούρκο πρόεδρο, με τον οποίο συζήτησε και για το μεταναστευτικό. «Σύμφωνα με έγκυρες πηγές ο Μητσοτάκης απηύθυνε έκκληση στον Ερντογάν να αποτρέψει όσο το δυνατόν περισσότερο τις διελεύσεις σκαφών από τα τουρκικά παράλια προς τα ελληνικά νησιά που οργανώνονται από συμμορίες διακινητών», αναφέρει το RND.
Το γερμανικό μέσο αναφέρει ακόμη πως κατά την πολυαναμενόμενη σύνοδο στη Θεσσαλονίκη οι εκπρόσωποι των δύο κρατών αναμένεται «να καταλήξουν σε κοινή δήλωση για τη μεταναστευτική πολιτική, η οποία πιθανώς θα επικεντρώνεται στη στενότερη συνεργασία μεταξύ των ακτοφυλακών των δύο χωρών στο Αιγαίο Πέλαγος και στην προστασία των χερσαίων συνόρων στον Βορρά από παράτυπες διελεύσεις. Η συμφωνία αυτή δεν θα έχει σκοπό να αντικαταστήσει το σύμφωνο για το προσφυγικό που συνήφθη μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας το 2016, αλλά να το συμπληρώσει και να βελτιώσει την εφαρμογή του, σύμφωνα με πηγές της ελληνικής κυβέρνησης».
Διαρκώς αυξανόμενες οι προσφυγικές ροές
Το RND επισημαίνει: «Μόνο τον Αύγουστο σχεδόν 6.000 άνθρωποι έφτασαν στα ελληνικά νησιά από την Τουρκία χωρίς έγγραφα. Από την 1η Σεπτεμβρίου έχουν συλληφθεί άλλοι 7.200. Στα τέλη Ιουνίου περίπου 4.000 άνθρωποι ζούσαν στους καταυλισμούς των νησιών, όπου καταγράφονται οι νεοεισερχόμενοι μετανάστες και μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους για άσυλο. Στις αρχές Αυγούστου υπήρχαν ήδη 9.137, σύμφωνα με το Υπουργείο Μετανάστευσης. Οι καταυλισμοί στα νησιά της Σάμου και της Λέρου ήταν τόσο υπερπλήρεις την περασμένη εβδομάδα, που οι αρχές αναγκάστηκαν να μεταφέρουν 932 μετανάστες στην ηπειρωτική χώρα».
«Λόγω του ότι οι μετανάστες στην Τουρκία δέχονται ολοένα και περισσότερες πιέσεις εκεί, κύκλοι της ελληνικής κυβέρνησης αναμένουν περαιτέρω αύξηση των αφίξεων τους επόμενους μήνες. […] Πολλοί Τούρκοι βλέπουν τους μετανάστες ως ανεπιθύμητους ανταγωνιστές στην αγορά εργασίας, στη στέγαση και τις κοινωνικές παροχές. Μόνο στην Κωνσταντινούπολη ζουν 530.000 μετανάστες.
[…] Πριν από τις εκλογές του Μαΐου ο πρόεδρος Ερντογάν είχε υποσχεθεί ότι θα έστελνε ένα εκατομμύριο Σύριους πρόσφυγες πίσω στην πατρίδα τους - σε συνεργασία με τη συριακή κυβέρνηση, όπως δήλωνε. Αλλά ο πρόεδρος της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ αρνείται οποιαδήποτε επαφή με τον Ερντογάν, όσο η Τουρκία κατέχει τμήματα της βόρειας Συρίας. Πολλοί Σύροι πρόσφυγες φοβούνται τώρα ότι θα απελαθούν στη βόρεια Συρία παρά τη θέλησή τους. Ταυτοχρόνως, η ζωή στην Τουρκία γίνεται όλο και πιο δυσβάσταχτη για τους περισσότερους μετανάστες λόγω και του υψηλού πληθωρισμού». Αυτοί είναι και οι λόγοι που η Αθήνα φοβάται πως «κατά τους επόμενους μήνες «θα αυξηθεί περαιτέρω η μεταναστευτική πίεση προς την Ελλάδα και τη Δυτική Ευρώπη», καταλήγει το γερμανικό δίκτυο.
Πόκερ Ερντογάν με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ
Αν και ο πρόεδρος Ερντογάν είχε συμφωνήσει κατ' αρχήν με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, συνεχίζει ακόμη να εμποδίζει την ολοκλήρωση της διαδικασίας. «Ο Ερντογάν εξακολουθεί να παίζει πόκερ με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ», σχολιάζει η Tagesspiegel. «Η Τουρκία θα δεχτεί τη Στοκχόλμη στη στρατιωτική συμμαχία μόνο εάν οι Η.Π.Α. στείλουν στην Τουρκία αεροσκάφη F-16, όπως δήλωσε ο Ερντογάν την Τρίτη, σύμφωνα με το Reuters.
[...] Ο Ερντογάν ανέφερε πως ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν είχε μιλήσει με τον Αμερικανό ομόλογό του Άντονι Μπλίνκεν την περασμένη εβδομάδα για το αίτημα της Σουηδίας. Τότε η Ουάσινγκτον φερόταν να επιβεβαιώνει ότι η πώληση των F-16 εξαρτιόταν άμεσα από την τουρκική επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ».
Το ειδησεογραφικό μέσο του Βερολίνου γράφει πως «ο Ερντογάν, συνδέοντας τώρα μόνος του τις παραδόσεις αεροσκαφών με την ένταξη της Σουηδίας, διαφοροποιεί τις προηγούμενες απαιτήσεις του. Τις τελευταίες εβδομάδες ο Τούρκος πρόεδρος είχε διαμαρτυρηθεί ακριβώς γι' αυτό και είχε απευθύνει έκκληση στον πρόεδρο των Η.Π.Α. Τζο Μπάιντεν να διαχωρίσει τα δύο αιτήματα.
[…] Η Άγκυρα προσπαθεί εδώ και χρόνια να εκσυγχρονίσει την πολεμική της αεροπορία με αεροσκάφη F-16, αλλά την ίδια στιγμή έχει εξοργίσει το αμερικανικό Κογκρέσο με το βέτο που άσκησε στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και τις απειλητικές κινήσεις εναντίον της Ελλάδας».
Όσον αφορά τη Στοκχόλμη πάντως, «ο υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας Τομπίας Μπίλστρεμ δεν θέλησε να σχολιάσει τη στροφή του Ερντογάν. Ωστόσο ο εκπρόσωπός του δήλωσε στην εφημερίδα Dagens Nyheter ότι η Στοκχόλμη αναμένει πως "η επικύρωση θα πραγματοποιηθεί το συντομότερο δυνατό".»