Η Αμερική επιστρέφει

Η επιλογή του συγκεκριμένου χρόνου και τόπου, αλλά και του σκηνικού δεν ήταν τυχαία, αλλά έγινε απόλυτα συνειδητά και στοχευμένα.

Ήταν η επέτειος της 4ης Ιουνίου του 1989, όταν πραγματοποιήθηκαν στην Πολωνία οι πρώτες ελεύθερες εκλογές που οδήγησαν στην ιστορική νίκη του κινήματος Solidarnosc του Λεχ Βαλέσα. Οι εκλογές που έφεραν την πρώτη μη κομμουνιστική κυβέρνηση της μεταπολεμικής ιστορίας στην ανατολική Ευρώπη και οι οποίες δρομολόγησαν εξελίξεις που οδήγησαν στην πτώση του κομμουνισμού.

Ο τόπος των επετειακών εκδηλώσεων δεν θα μπορούσε φυσικά να είναι άλλος από τη Βαρσοβία, η οποία αντιστάθηκε πολλάκις στους ολοκληρωτισμούς του 20ου αιώνα. Η μέχρι πριν από 25 χρόνια άχρωμη και υποβαθμισμένη πολωνική πρωτεύουσα έχει μετατραπεί στο μεταξύ σε μια αναδυόμενη ευρωπαϊκή πόλη, η οποία ξεχειλίζει σήμερα από τη δύναμη της δημοκρατίας και της οικονομίας της αγοράς.

Το δε πολιτικό σκηνικό που στήθηκε ήταν άψογο: παρόντες σχεδόν 50 εκπρόσωποι της διεθνούς κοινότητας: μονάρχες, πρόεδροι, πρωθυπουργοί, υπουργοί Εξωτερικών. Το τέλειο σκηνικό για μια βαρυσήμαντη ομιλία.

Και ο Μπαράκ Ομπάμα το αξιοποίησε στο έπακρο. Στα χνάρια των προκατόχων του Τζον Κένεντι και Ρόναλντ Ρίγκαν, ο νυν αμερικανός πρόεδρος προέβη σε μια μάλλον ιστορική ομιλία. Αναφέρθηκε τόσο στον ιστορικό ρόλο της Πολωνίας ως προδρόμου της ευρωπαϊκής ελευθερίας, όσο και στη σημερινή κατάσταση στα ανατολικά της ευρωπαϊκής ηπείρου. Και έστειλε ένα μήνυμα που δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών: η Αμερική δεν θα εγκαταλείψει τους συμμάχους της στην Ευρώπη και θα τους προστατεύσει από τη Ρωσία. Η φράση του Ομπάμα «δεν θα είστε ποτέ μόνοι», δεν απευθυνόταν μόνον στους Πολωνούς αλλά και στους πολίτες των χωρών της Βαλτικής, τους Ρουμάνους και στους Βούλγαρους. Και πρόσθεσε μάλιστα ότι «δεν θα ανεχθούμε ποτέ την προσάρτηση της Κριμαίας». Θα πρέπει να μπει επιτέλους τέλος στις ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις και στις ζώνες επιρροής.

Η Αμερική του Ομπάμα, το βλέμμα της οποίας επικεντρωνόταν μέχρι πρότινος στην περιοχή του Ειρηνικού, επιστρέφει ως προστάτιδα δύναμη της δημοκρατίας και της ελευθερίας στην Ευρώπη. «Δεν υπάρχει ελευθερία χωρίς αλληλεγγύη», τόνισε ο αμερικανός πρόεδρος. Πρόκειται αναμφίβολα για υποδειγματικό τέλος μιας ομιλίας στην πατρίδα της αλληλεγγύης.

Μπάρτος Ντούντεκ

Επιμέλεια: Κώστας Συμεωνίδης