Η Ρωσίδα Άννα Νετρέμπκο και ο πόλεμος στην Ουκρανία

Η πρώτη και μοναδική συναυλία της Άννας Νετρέμπκο στην Ελλάδα ήταν τον Ιούλιο του 2021 στο Καλλιμάρμαρο. Μια συναυλία γκαλά με έργα του Βέρντι, το απόλυτο καλλιτεχνικό γεγονός για τη χώρα εδώ και πολλά χρόνια. Η κορυφαία Ρωσίδα σοπράνο, απόλυτη ντίβα στο χώρο της, που τόλμησε να σπάσει τα στεγανά στον συχνά αρτοσκληριωτικό χώρο του λυρικού τραγουδιού, έκανε το μεγάλο άλμα το 2002. Και το 2005, στο Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ, σε μια καυτή παράσταση της Τραβιάτα, η «σέξι» και καλλίγραμμη τότε Νετρέμπκο στο ρόλο της Βιολέτας, δεν έμεινε απαρατήρητη από τον μετέπειτα γενικό διευθυντή της Μητροπολιτικής Όπερας στη Ν. Υόρκη Πίτερ Γκελμπ. Από εκεί και ύστερα τα παγκόσμια λυρικά θέατρα την «προσκυνούν» στο πέρασμά της.

«Δεν εκπροσωπούμε άλλο την Άννα Νετρέμπο»

Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία όμως η Νετρέμπκο βρίσκεται υπό πίεση. Ναι μεν καταδίκασε κάπως αόριστα, όπως ισχυρίζονται ορισμένοι, τον πόλεμο, αλλά δεν αποστασιοποιήθηκε πλήρως από τον ίδιο τον πρόεδρο Πούτιν. Πολλοί θυμήθηκαν ότι πέρυσι γιόρτασε τα 50 της στο Κρεμλίνο και ότι είχε χαιρετίσει την ρωσική προσάρτηση της Κριμαίας. Προγραμματισμένες συναυλίες της για το επόμενο διάστημα ακυρώθηκαν, άλλες τις ανέβαλε η ίδια και άλλες κανείς δεν ξέρει αν θα γίνουν. Η ίδια η Νετρέμπκο ανακοίνωσε ότι μέχρι νεωτέρας θα αποσυρθεί από τον συναυλιακό χώρο. Χθες 22.03 ήρθε και το επόμενο χτύπημα. Το καλλιτεχνικό πρακτορείο Center Stage Artist CSAM του Βερολίνου ανακοίνωσε ότι σταματά τη συνεργασία μαζί της. Σε ερώτηση του Spiegel η επικεφαλής του πρακτορείο Γιούντι Νόιχοφ επιβεβαίωσε την είδηση λέγοντας ότι «δεν εκπροσωπούμε άλλο την Άννα Νετρέμπκο».

Για τους λόγους λήξης της συνεργασίας δεν θέλησε να μιλήσει, ούτε για το εάν επρόκειτο για απόφαση του πρακτορείου ή της ίδιας της καλλιτέχνιδας. Από το πρακτορείο δημοσίων σχέσεων στη Νέα Υόρκη, Agency 21C Media Group, ή από κοντινά της πρόσωπα δεν έγιναν σχόλια. Άνθρωποι του χώρου πάντως αναφέρουν ότι η διακοπή συνεργασίας με το βερολινέζικο πρακτορείο έγινε πιθανώς έπειτα από κοινή συμφωνία. ΅Ενδιαφέρον έχει να υπογραμμιστεί ότι το Center Stage Artist είναι θυγατρική της Universal Music Group, που κατέχει παγκοσμίως το μεγαλύτερο μερίδιο στη μουσική αγορά. Σε αυτήν ανήκουν για παράδειγμα η Sony και η Warner Music. Η τελευταία  λόγω του πολέμου σταμάτησε «με άμεση ισχύ» όλες τις επαγγελματικές της δραστηριότητες στη Ρωσία. Ο όμιλος ζητά τον άμεσο τερματισμό της βίας. Η Νετρέμπκο έχει και δισκογραφικό συμβόλαιο με την Deutsche Grammophon, που ανήκει στην Universal, το συμβόλαιο συνεχίζει να ισχύει. Σχέδια για ηχογραφήσεις νέων δίσκων δεν υπάρχουν.

Καλοκαίρι χωρίς τη Νετρέμπκο;

Βέβαια το πρόγραμμα των επόμενων μηνών είναι θεωρητικά βαρύ. Ενδεικτικά στην ιστοσελίδα του καλλιτεχνικού πρακτορείου Berin Iglesias Art το επόμενο κοντσέρτο της είναι στο Ζάγκρεμπ, στις 9 Απριλίου. Στη δική της ιστοσελίδα υπάρχουν αναφορές για συναυλίες το Μάιο στο Παρίσι και το Μιλάνο, τον Ιούνιο στη Λουκέρνη και το καλοκαίρι στη Γερμανία. Για τις αρχές Σεπτεμβρίου σειρά έχει η Φιλαρμονική του Έλβα στο Αμβούργο. Η συναυλία της μαζί με τον τενόρο σύζυγό της, τον Αζέρο Γιουσίφ Εϊβάζοφ, είχε αρχικά προγραμματιστεί για τις 2 Μαρτίου. Αν θα γίνει και στη νέα ημερομηνία, παραμένει ανοιχτό.  Οι συναυλίες που είχαν προγραμματιστεί για το Πάσχα με τον Ρώσο μαέστρο Βαλερί Γκεοργκίεφ και την ορχήστρα του θεάτρου Μαριίνσκι ακυρώθηκαν. Ο Γκεοργκίεφ είναι ανάμεσα σε πάνω από 100 Ρώσους καλλιτέχνες που υπέγραψαν επιστολή υποστήριξης των ενεργειών του Πούτιν στον πόλεμο στην Ουκρανία και την Κριμαία. Στη θέση τους η Φιλαρμονική ανακοίνωσε ότι θα γίνουν δύο φιλανθρωπικές συναυλίες, όλοι οι καλλιτέχνες που θα λάβουν μέρος θα τραγουδήσουν αφιλοκερδώς. Τα έσοδα από τα εισιτήρια θα καταβληθούν εξ ολοκλήρου στην «Δράση Γερμανία βοηθά» για την Ουκρανία.  

Στην αρχική σελίδα του πρακτορείου Center Stage Artist έχει διαγραφεί το προφίλ της Ρωσίδας Νετρέμπκο μαζί με τα βιογραφικά της στοιχεία. Αλλά του συζύγου της συνεχίζουν να υπάρχουν. Με εξαίρεση το χώρο της Ρωσίας το πρακτορείο την εκπροσωπούσε μέχρι σήμερα παγκοσμίως. Στην πατρίδα της, τη Ρωσία, εκπροσωπείται από την Berin Iglesias με έδρα το Ντίσελντορφ. Η βιογραφία της εκεί ξεκινά με την πρόταση ότι «συνεργάζομαι με όλους τους συναδέλφους ανεξαρτήτως εθνικότητας, θρησκείας ή σεξουαλικού προσανατολισμού». Τέλη Φεβρουαρίου η Νετρέμπκο είχε γράψει στο Instagram για την εισβολή στην Ουκρανία: "Είμαι Ρωσίδα κι αγαπώ τη χώρα μου, έχω όμως και πολλούς φίλους στην Ουκρανία, ο πόνος και η ταλαιπωρία μου ραγίζουν την καρδιά. Θέλω αυτός ο πόλεμος να σταματήσει και οι άνθρωποι να μπορούν να ζήσουν ειρηνικά. Αυτό ελπίζω και προσεύχομαι». Και για τις σχέσεις της με το Κρεμλίνο πρόσθεσε: "Δεν είμαι πολιτικό πρόσωπο".

Ειρήνη Αναστασοπούλου