Θα διακοπούν οι εργασίες στην Παναγία των Παρισίων;

Θα ήταν πολύ όμορφο για να είναι αληθινό, να κυλούσαν όλα τόσο ομαλά. Έναν χρόνο πριν την 8η Δεκεμβρίου 2024, την ημέρα που είναι προγραμματισμένη η επαναλειτουργία της Παναγίας των Παρισίων μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2019, ορισμένοι ζητάνε τη διακοπή των εργασιών. Ο λόγος είναι οι εργασίες επισκευής του σκελετού της στέγης που θα γίνουν με μόλυβδο, ο οποίος θεωρείται επικίνδυνος για την υγεία.

Κατά των εργασιών εξαιτίας της χρήσης μολύβδου

Ο μόλυβδος είναι υπεύθυνος για τον θάνατο πέντε εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως. Γι’ αυτό και η χρήση μόλυβδου στο κέντρο του Παρισίου συνεπάγεται την ανάληψη της ευθύνης για τη δηλητηρίαση του πληθυσμού, όπως προειδοποίησε στην πλατφόρμα Χ η Γερουσιαστής για θέματα περιβάλλοντος Αν Σουιρί. Η πρώην δήμαρχος της πρωτεύουσας της Γαλλίας επισημαίνει πως καμία έρευνα δεν έχει διεξαχθεί για τους υγειονομικούς κινδύνους που ενυπάρχουν στην χρησιμοποίηση 500 τόνων μόλυβδου στην Παναγία των Παρισίων. Στα τέλη Νοεμβρίου η ίδια διοργάνωσε από κοινού με άλλες υγειονομικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις μία εκδήλωση διαμαρτυρίας, απαιτώντας τη διακοπή των εργασιών.

Γιατί αποτελεί πρόβλημα ο μόλυβδος;

Υπάρχουν πολλές σκέψεις αναφορικά με τη χρήση μολύβδου στην Παναγία των Παρισίων, ιδίως σε συνάρτηση με τις απορροές του νερού.

Όπως υπολόγισε το 2021 το Ανώτατο Συμβούλιο Δημόσιας Υγείας, μόνο η οροφή της Παναγίας των Παρισίων θα διοχέτευε περίπου 21 κιλά μολύβδου ετησίως στα απορρέοντα ύδατα. Τον Απρίλιο του 2023 η εισαγγελία του Παρισιού ξεκίνησε μία δικαστική έρευνα λόγω «έκθεσης τρίτων σε κίνδυνο», αφ’ ότου αρκετές οικογένειες και ενώσεις, που από το ξέσπασμα της πυρκαγιάς προειδοποιούσαν για τους υγειονομικούς κινδύνους του μολύβδου, κατέθεσαν αγωγή.

Η Rebâtir Notre-Dame de Paris, η δημόσια οργάνωση που εποπτεύει τις εργασίες αποκατάστασης του καθεδρικού ναού, υποστηρίζει πως διερεύνησε πολύ προσεκτικά τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει η χρήση μολύβδου. Ο διευθυντής Φιλίπ Γιοστ διαβεβαίωσε πως ο καθεδρικός ναός θα επωφεληθεί από μία «καινοτόμο προσέγγιση για την περιβαλλοντική πρόοδο», που θα μειώσει τη ρύπανση από το βρόχινο νερό που απορρέει από τις στέγες. Ακόμη, βελτιώσεις έγιναν και στο σύστημα πυροπροστασίας του κτηρίου.

Το Παλάτι των Ηλυσίων τόνισε επίσης πως θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα. Η Rebâtir Notre-Dame de Paris θα συνέχισει τις συνομιλίες με τις περιβαλλοντικές και υγειονομικές οργανώσεις. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, δεν υπάρχει καμία ανάγκη για ακραία μέτρα, όπως η διακοπή των εργασιών.

Όταν ο ναός τυλίχθηκε στις φλόγες τη 15η Απριλίου 2019, περίπου 400 τόνοι μολύβδου έγιναν καπνός και μολύβδινη σκόνη απλώθηκε στα πεζοδρόμια, τις γέφυρες, τα πάρκα και τα προαύλια των σχολείων κοντά στον ναό.

Αναστήλωση πιστή στο πρωτότυπο

Τέσσερις μήνες χρειάστηκαν για να καθαριστεί εντελώς η περιοχή. Όπως ανακοίνωσαν τότε οι υγειονομικές αρχές, σε 12 παιδιά βρέθηκαν αυξημένα επίπεδα μολύβδου στο αίμα. Ο μόλυβδος είναι ένα βαρύ μέταλλο που θεωρείται τοξικό, καρκινογόνο και επικίνδυνο για τις αναπαραγωγικές λειτουργίες του ανθρώπου. Παρά τους υγειονομικούς κινδύνους ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν αποφάσισε να χτιστεί ο ναός ακριβώς όπως ήταν και πριν – με οροφή από ξύλο βελανιδιάς και μόλυβδο.

Μέχρι σήμερα οι εργασίες ανοικοδόμησης προχωράνε εκπληκτικά καλά – μεταξύ άλλων έχουν ολοκληρωθεί ο θόλος, τα βόρεια και τα νότια αετώματα, όπως και τα βιτρό. Από τα τέλη Νοεμβρίου οι περαστικοί μπορούν να διακρίνουν και το περίγραμμα του χαρακτηριστικού καμπαναριού του καθεδρικού ναού.

Αν και η επαναλειτουργία του ναού έχει προγραμματιστεί για την 8η Δεκεμβρίου 2024, πρόκειται να γίνουν πολλές ακόμη εργασίες, ιδίως για την αποκατάσταση των υποστυλωμάτων του κυρίως ναού και του χορού. Γι’ αυτό και το έργο θα ολοκληρωθεί πλήρως περίπου κατά το τέλος της δεκαετίας, δηλαδή μεταξύ 2029 και 2030.

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς