Ισπανία: ο τελευταίος ελιγμός του Ραχόι

Οι Ισπανοί επιστρέφουν από τις καλοκαιρινές τους διακοπές και διαπιστώνουν ότι στην πολιτική κονίστρα της Μαδρίτης τίποτα δεν έχει αλλάξει: ο επικεφαλής του Λαϊκού Κόμματος (PP) Μαριάνο Ραχόι εξακολουθεί να διαβουλεύεται με όλους, και κυρίως με τους φιλελεύθερους Ciudadanos, αναζητώντας συμμαχίες που θα του επιτρέψουν να σχηματίσει νέα κυβέρνηση. Το κυριότερο επιχείρημά του ειναι ότι σε διαφορετική περίπτωση η Ισπανία διολισθαίνει σε πολιτικό χάος, καθώς παρατείνεται η ουσιαστική ακυβερνησία των τελευταίων εννέα μηνών. Οι επόμενες μέρες θα είναι κρίσιμες για το μέλλον του Ραχόι, καθώς ο επικεφαλής της ισπανικής Κεντροδεξιάς ζητεί ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο. Η πρώτη ψηφοφορία θα γίνει, κατά πάσα πιθανότητα, την Τετάρτη και, αν δεν υπάρξει αποτέλεσμα, θα ακολουθήσει δεύτερη ψηφοφορία μετά από δύο μέρες.

Η εφημερίδα El País θεωρεί "σχεδόν βέβαιο ότι ο Μαριάνο Ραχόι δεν θα καταφέρει να εκλεγεί πρωθυπουργός αυτήν την εβδομάδα" και η αλήθεια είναι ότι τα προγνωστικά δεν είναι ευνοϊκά γι αυτόν, με βάση τους σημερινούς συσχετισμούς δυνάμεων: το Λαϊκό Κόμμα παραμένει μεν πρώτη δύναμη στην Ισπανία, αλλά, ακόμη και με τη σύμπραξη των Ciudadanos, δεν συγκεντρώνει πάνω από 169 επί συνόλου 350 ψήφων στο κοινοβούλιο. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να ψηφίσουν τον Ραχόι τουλάχιστον κάποιοι μεμονωμένοι, ανεξάρτητοι ή "διαφωνούντες" βουλευτές, προκειμένου να συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία των 176 εδρών. Δύσκολο το εγχείρημα, καθώς όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης- πλην Ciudadanos- επιμένουν ότι δεν πρόκειται να στηρίξουν τον επικεφαλής του Λαϊκού Κόμματος.

Πρώτος, αλλά ...εκτός νυμφώνος ο Ραχόι

Ο επικεφαλής της ισπανικής Κεντροδεξιάς είχε βγει "νικητής και ηττημένος" από τις κάλπες της 20ης Δεκεμβρίου: κατάφερε μεν να διατηρήσει την πρωτιά, παρά την έντονη κριτική της αντιπολίτευσης, αλλά η ισχύς των σοσιαλιστών, των φιλελεύθερων Ciudadanos και του αριστερού κόμματος Podemos ψαλίδισε την πλειοψηφία και τις πολιτικές φιλοδοξίες του. Σε έναν ασυνήθιστο ελιγμό, ο Ραχόι άφησε την πρωτοβουλία κινήσεων στον ηγέτη των Σοσιαλιστών (PSOE) Πέδρο Σάντσεζ, ο οποίος επιχείρησε από την πλευρά του να σχηματίσει κυβέρνηση ως αρχηγός του "δεύτερου κόμματος", αλλά ούτε εκείνος κατάφερε να εξασφαλίσει αρκετούς συμμάχους. Και αυτό, παρά τη στήιξή του από τους Ciudadanos. Ακολούθησαν επαναληπτικές εκλογές στις 26 Ιουνίου, αλλά το αποτέλεσμα ήταν σχεδόν "μία από τα ίδια".

Όλα δείχνουν ότι η κριτική των Podemos και άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης για τα σκάνδαλα διαφθοράς στο "σύστημα Ραχόι", αλλά και τις πρωτοφανείς περικοπές στην Ισπανία της κρίσης, πέφτουν σε εύφορο έδαφος. Αν σε όλα αυτά προστεθούν το πολιτικό τέλμα και η απροθυμία των πολιτικών δυνάμεων να συνεργαστούν, το αποτέλεσμα είναι ένα εκρηκτικό μείγμα. "Κυριαρχία των ιλιθίων" (tontocracia) το αποκαλεί ο συνταγματολόγος Χορχέ ντε Εστέμπαν σε πρόσφατο άρθρο του στην εφημερίδα El Mundo.

"Πιέζει" η προθεσμία της 15ης Οκτωβρίου

Η σαπουνόπερα των κομματικών διαβουλεύσεων έχει παραλύσει κάθε ουσιαστική πολιτική και νομοθετική δραστηριότητα στη χώρα. Αλλά ο χρόνος πιέζει, καθώς, από τον Ιούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ζητήσει από τη Μαδρίτη διορθώσεις στα δημοσιονομικά μεγέθη της με τελική προθεσμία στις 15 Οκτωβρίου. Αν ο Ραχόι δεν αποσπάσει ψήφο εμπιστοσύνης στο κοινοβούλιο αυτήν την εβδομάδα, ο βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος δεν θα έχει άλλη επιλογή από την προκήρυξη νέων, επαναληπτικών εκλογών και μάλιστα, με βάση τις προβλεπόμενες συνταγματικές προθεσμίες, ανήμερα τα Χριστούγεννα. "Μόνο ένας διεστραμμένος εγκέφαλος θα μπορούσε να σκεφτεί κάτι τέτοιο" λέει ο συνταγματολόγος Χορχέ ντε Εστέμπαν...

Εμίλιο Ράπολντ (DPA), Γιάννης Παπαδημητρίου