Ισπανία: Σε αναζήτηση συμμάχων ο Σάντσεθ

Εξασφαλίζοντας το 28,7% των ψήφων οι Σοσιαλιστές (PSOE) μπορεί να πέτυχαν μια σπουδαία νίκη, ωστόσο με 123 έδρες απέχουν σημαντικά από την απαιτούμενη απόλυτη πλειοψηφία για το σχηματισμό κυβέρνησης. Γι αυτό και την ώρα που το κόμμα του συνέχιζε να πανηγυρίζει, ο Πέδρο Σάντσεθ βρισκόταν ήδη σε αναζήτηση δυνητικών συμμάχων. Ο 47χρονος κάλεσε όλα τα κόμματα σε συνομιλίες για το σχηματισμό μιας «φιλοευρωπαϊκής κυβέρνησης. Οι μοναδικές προϋποθέσεις που θέτει σε δυνητικούς συνομιλητές είναι «ο σεβασμός του συντάγματος και η επιθυμία για βελτίωση της κοινωνικής κατάστασης». Οι επόμενες μέρες και εβδομάδες θα δείξουν ποιος θα ανταποκριθεί σε αυτό το κάλεσμα και με ποιες προθέσεις και διαθέσεις.

Όπως προεξοφλούσαν οι δημοσκοπήσεις στο προοίμιο των εκλογών, οι εθνολαϊκιστές πέτυχαν μια σημαντική νίκη. Το ακροδεξιό Vox εξασφάλισε την είσοδό του στην ισπανική Βουλή λαμβάνοντας το 10,3% των ψήφων. Προ τριετίας είχε λάβει μόλις 0,2%. Το υπερεθνικιστικό κόμμα, το οποίο έχει κάνει σημαία του τη μάχη κατά των αυτονομιστών στη χώρα, κέρδισε 24 έδρες. Είναι η πρώτη φορά μετά το τέλος της δικτατορίας του Φράνκο που θα εκπροσωπείται στην ισπανική Βουλή ένα ακροδεξιό κόμμα. Εν μέσω των έντονων επευφημιών των οπαδών που ζητωκραύγαζαν Ole και Viva Espana ο γενικός γραμματέας του VOΧ έκανε λόγο για μια «ιστορική νίκη».

Μεγάλος ηττημένος των χθεσινών εκλογών ήταν αναμφίβολα το χριστιανοδημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα που έχασε το ήμισυ περίπου των εδρών του, καταγράφοντας το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα στην ιστορία του. Με 16,7% το PP διαθέτει πλέον 66 έδρες από τις 137 που είχε κερδίσει το 2016. Μεγάλες απώλειες κατέγραψαν και οι Podemos που, λαμβάνοντας 14,3%, κέρδισαν 42 έδρες, 29 λιγότερες σε σχέση με τις τελευταίες εκλογές.

Μοιρασμένη στα δυο η Ισπανία

Στους νικητές των εκλογών, αντίθετα, συγκαταλέγονται οι κεντροδεξιοί φιλελεύθεροι Ciudadanos που με 15,8% θα εκπροσωπούνται με 57 βουλευτές, από 32 το 2016.

Σε μια πρώτη ανάγνωση η κατάσταση παραμένει ουσιαστικά ως είχε και πριν τις εκλογές: η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης είναι μοιρασμένη μεταξύ ενός αριστερού και ενός δεξιού στρατοπέδου, καμία πλευρά ωστόσο δεν έχει την απαιτούμενη πλειοψηφία και αυτό πυροδοτεί νέα πολιτική αβεβαιότητα.

Αναλυτές στην Ισπανία δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να ξεπεράσουν τη μεταξύ τους εχθρότητα ο πρόεδρος των Σοσιαλιστών Σάντσεθ και ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων Ριβέρα και να προχωρήσουν στη συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας, μολονότι και οι δυο το είχαν αποκλείσει προεκλογικά. Ένα ακόμη σενάριο θέλει τους αποδυναμωμένους συντηρητικούς να στηρίζουν μια σοσιαλιστική κυβέρνηση μειοψηφίας.

Με 76% πάντως η συμμετοχή των πολιτών έφτασε χθες σε επίπεδα ρεκόρ. Και αυτό παρότι κλήθηκαν για τρίτη φορά στις κάλπες εντός τριετίας. «Θέλουμε απλώς μια σταθερή κυβέρνηση για να βελτιωθούν τα πράγματα», είπε μια ψηφοφόρος στη DW.

Μπερντ Ρίγκερτ (Αποστολή στη Μαδρίτη)

Επιμέλεια: Αλεξάνδρα Κοσμά