Ισραήλ εναντίον Ιράν: σκιώδης πόλεμος σε πολλά μέτωπα

Επιθέσεις, πράξεις δολιοφθοράς, ρουκέτες, στοχευμένες δολοφονίες: το Ισραήλ και το Ιράν, αν και περιορισμένα, ανταλλάσουν χτυπήματα εδώ και μήνες. Αυτή την εβδομάδα, το δεξαμενόπλοιο Asphalt Princess βρέθηκε ανάμεσα στα μέτωπα. Την Τρίτη, ένοπλοι εισέβαλαν στο πλοίο καθώς διέσχιζε τον Κόλπο του Ομάν και το ανάγκασαν να αλλάξει πορεία με κατεύθυνση το Ιράν. Την Τετάρτη όμως οι ένοπλοι απελευθέρωσαν το πλοίο και η κατάσταση εκτονώθηκε. Την Τετάρτη επίσης, ρουκέτες εκτοξεύθηκαν κατά του Ισραήλ από τον Λίβανο. Κανείς δεν ανέλαβε την ευθύνη, ωστόσο το Ισραήλ έχει ήδη επανειλημμένα δεχθεί επιθέσεις από τη λιβανέζικη Χεζμπολάχ, η οποία συνδέεται στενά με το Ιράν.

Η διαμάχη μεταξύ των δύο χωρών πήρε νέες διαστάσεις την περασμένη εβδομάδα, όταν το πετρελαιοφόρο MT Mercer Street δέχθηκε επίθεση από drone. Ένας Ρουμάνος και ένας Βρετανός, μέλη του πληρώματοςυ, σκοτώθηκαν. Οι ΗΠΑ και το Λονδίνο κατηγόρησαν το Ιράν για την επίθεση.

Το γεγονός ότι υπήρξαν θύματα που ήταν ξένοι έδωσε στη σύγκρουση μια νέα διάσταση, λέει ο Γκύντερ Μάγιερ, επικεφαλής του Κέντρου Ερευνών για τον Αραβικό Κόσμο στο πανεπιστήμιο του Μάιντς. «Αυτό αύξησε τις πιθανότητες διεθνούς βοήθειας προς το Ισραήλ. Και αυτό είναι που μετράει στην Ιερουσαλήμ», τονίζει.

Η λογική του πολέμου σκιών

Μέχρι στιγμής η σύγκρουση περιορίζεται σε στρατιωτικά μέσα. Το παιχνίδι το παίζουν και οι δυο πλευρές. Δεν είναι μυστικό ότι υπάρχει ένας «κρυφός πόλεμος σκιών» μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, αναφέρει στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων DPA, ο πρώην επικεφαλής των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, Άμος Τζαντλίν.

Ο «πόλεμος σκιών», λέει ο Τζαντλίν, εξηγεί τη λογική της νέας αντιπαράθεσης, η οποία διεξάγεται σε όλα τα μέτωπα: στο νερό, στον αέρα, στο διαδίκτυο και μερικές φορές στο έδαφος. Ένας τέτοιος πόλεμος διεξάγεται όμως σε περιορισμένο επίπεδο. Καμία πλευρά δεν αναλαμβάνει την ευθύνη. Και αυτό είναι μέρος του παιχνιδιού. «Εάν δεν αναλάβει η μια πλευρά την ευθύνη, δεν αναγκάζεται και η άλλη πλευρά να αντιδράσει», λέει ο ειδικός.

Στο επίκεντρο το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα

Εκτός από τις περιορισμένες τοπικές συγκρούσεις, αυτός ο σκιώδης πόλεμος περιστρέφεται κυρίως γύρω από το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, λέει ο ερευνητής για την Μέση Ανατολή Γκύντερ Μάγιερ. «Το Ιράν συνεχίζει το πρόγραμμά του, ενώ το Ισραήλ είναι αποφασισμένο να το αποτρέψει», συμπληρώνει.

«Με το θάνατο των δύο μελών του πληρώματος, το Ισραήλ μπορεί τώρα να δικαιολογήσει μια πιθανώς πολύ πιο επιθετική στάση απέναντι στο Ιράν», λέει ο Μάγιερ. Με την υιοθέτηση μιας σκληρής στάσης το Ισραήλ θα μπορούσε να προκαλέσει αντεπίθεση, με αποτέλεσμα η Δύση να σταθεί στο πλευρό του και κάτι τέτοιο θα ενίσχυε τη χώρα «πολιτικά και διπλωματικά».

Η Τεχεράνη διαψεύδει πάντως οποιαδήποτε ανάμειξη. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών Σαεέντ Χαντιμπζαντέ, η χώρα δεν είχε καμία σχέση με τις επιθέσεις και δηλώνει ότι όποιος έχει αποδεικτικά στοιχεία για την ευθύνη του Ιράν, θα πρέπει να τα παρουσιάσει.

Το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση τις επόμενες ημέρες εξαρτάται κυρίως από τους δυτικούς συμμάχους του Ισραήλ, από τις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και από την κυβέρνηση του νέου Ιρανού προέδρου Ιμπραήμ Ραΐσι, ο οποίος αναλαμβάνει καθήκοντα αυτήν την εβδομάδα.

Κέρστεν Κνιπ

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου