Και αν αναγνωρίζαμε το κράτος της Παλαιστίνης;

Oι εκκλήσεις προς τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη ως αυτούσιο κράτος του έχουν γίνει όλο και πιο ηχηρές.

Αν και η Γερμανία δεν έχει αναγνωρίσει την Παλαιστίνη ως κράτος, το έχει πράξει η πλειονότητα των κρατών του κόσμου: 139 σε σύνολο 193 χωρών, που συμμετέχουν στα Ηνωμένα Έθνη. Αυτό που είναι σημαντικό αυτή τη φορά, ωστόσο, είναι ότι η αναγνώριση προφανώς εξετάζεται από τις ΗΠΑ, οι οποίες στο παρελθόν έχαν ασκήσει βέτο σχεδόν σε κάθε προσπάθεια να αναγνωριστεί η Παλαιστίνη ως ανεξάρτητη χώρα.

Το Ηνωμένο Βασίλειο φαίνεται επίσης να το σκέφτεται, αν και, στο παρελθόν, η χώρα ήταν εξίσου αντίθετη, όπως και οι ΗΠΑ.

«Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να δώσουμε στον παλαιστινιακό λαό μια προοπτική για ένα καλύτερο μέλλον, ένα μέλλον στο οποίο θα έχουν δικό τους κράτος», δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Κάμερον νωρίτερα αυτό το μήνα.

Ανώτεροι πολιτικοί στην Ισπανία, τη Νορβηγία και την Ιρλανδία μίλησαν επίσης πρόσφατα για πιθανή αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης.

«Σήμερα οι βασικοί παίκτες στη Μέση Ανατολή υποστηρίζουν μια κίνηση προς ένα αποστρατικοποιημένο παλαιστινιακό κράτος είναι περισσότεροι, από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μπορώ να θυμηθώ», συνόψισε αυτή την εβδομάδα ο αρθρογράφος των New York Times Τόμας Φρίντμαν.

Ωστόσο, οι ειδικοί συνιστούν επιφυλακτικότητα σχετικά με δηλώσεις από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, υποδηλώνοντας ότι διαρρέουν, ή στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου, εκφράζονται ανοιχτά, για να ασκήσουν πίεση σε μια ολοένα και πιο απερίσκεπτη ισραηλινή κυβέρνηση, που δεν ενοχλείται από την αυξανόμενη δυσφορία των στενών συμμάχων για την τακτική που ακολουθεί στη Γάζα. Όταν ζητήθηκαν διευκρινίσεις, εκπρόσωποι των ΗΠΑ είπαν ότι προς το παρόν οι κυβερνητικές πολιτικές δεν έχουν αλλάξει.

Γιατί είναι αμφιλεγόμενη η ιδέα;

Για πολλές χώρες της Δύσης, η κεντρική ιδέα ήταν πάντα ότι η αλλαγή του καθεστώτος των Παλαιστινίων θα ερχόταν στο τέλος των διαπραγματεύσεων για τη «λύση των δύο κρατών», όπου το Ισραήλ και η Παλαιστίνη θα συνυπάρχουν, ο ένας δίπλα στον άλλον.

Αυτός είναι ο λόγος που οι πρόσφατες δηλώσεις και φήμες έχουν προκαλέσει τόση συζήτηση. Κάποιοι λένε ότι η αναγνώριση της Παλαιστίνης ως κράτος θα ήταν το πρώτο βήμα προς μια διαρκή και ειρηνική λύση σε αυτή τη σύγκρουση δεκαετιών. Άλλοι, όμως, λένε ότι αν δεν αλλάξουν οι συνθήκες επί τόπου, η αναγνώριση θα ήταν άχρηστη και θα χρησιμεύσει μόνο για να εξωραίσει το status quo, με το Ισραήλ να διατηρεί όλη την εξουσία πάνω στην Παλαιστίνη.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα;

Η αναγνώριση θα έδινε στην Παλαιστίνη περισσότερη πολιτική, νομική και ακόμη και συμβολική δύναμη. Ειδικότερα, η ισραηλινή κατοχή ή προσάρτηση παλαιστινιακού εδάφους θα γινόταν πιο σοβαρό νομικό ζήτημα.

«[Μια τέτοια] αλλαγή θα προετοίμαζε το έδαφος για ένα μόνιμο καθεστώς μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, όχι υπό την έννοια των παραχωρήσεων από τον κατακτητή προς τον κατακτημένο, αλλά με διαπραγμάτευση και των κατεχομένων,  μεταξύ δύο οντοτήτων που εμφανίζονται ως ίσες στα μάτια του διεθνούς δικαίου», έγραψε ο Τζος Πολ στους Los Angeles Times τον περασμένο μήνα.

Μέχρι πρόσφατα, ο Πολ ήταν διευθυντής του τμήματος για τις σχέσεις με το Κογκρέσο στο Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, αλλά παραιτήθηκε λόγω διαφωνιών σχετικά με την αμερικανική πολιτική στη Γάζα.

Για την Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία κυβερνά μέρος της Δυτικής Όχθης και αποτελεί μέρος της επίσημης εκπροσώπησης του παλαιστινιακού λαού, «όλος ο λόγος ύπαρξης είναι η αναγνώριση», δήλωσε ο Φίλιπ Λιτς-Νγκo αναλυτής της Μέσης Ανατολής στη DW. "Δεν μπορούν να προσφέρουν στο παλαιστινιακό κοινό τίποτα λιγότερο από αυτό. Δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το Ισραήλ, δεν είναι ικανοί να βελτιώσουν τη ζωή των Παλαιστινίων υπό τη δικαιοδοσία τους και είναι επίσης διεφθαρμένοι και μη δημοκρατικοί. Το μόνο πράγμα που μπορούν να προσφέρουν είναι η υπόσχεση της διεθνούς αναγνώρισης».

«Σε τελική ανάλυση», συνέχισε ο Λιτς-Νγκo, «η αναγνώριση ως κράτος θα ήταν ένας τρόπος να πούμε ότι η διεθνής κοινότητα αποδέχεται ότι ο αγώνας των Παλαιστινίων είναι θεμιτός και αυτό, δεδομένης της παρατεταμένης πολεμικής κατοχής από το Ισραήλ, προσφέρει σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο.»

Ποια είναι τα μειονεκτήματα;

Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι περισσότεροι Ισραηλινοί δεν θέλουν να δουν την Παλαιστίνη ως ανεξάρτητο κράτος. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είναι κατά της αναγνώρισης, εδώ και πολλά χρόνια. Για τους Ισραηλινούς και τους διεθνείς υποστηρικτές τους, υπάρχουν επίσης φόβοι ότι εάν η Παλαιστίνη αναγνωριστεί ως κράτος τώρα, αυτόνμπορεί να ερμηνευθεί ως νίκη για όσους υποστηρίζουν τη βία.

Η πιο πρόσφατη σύγκρουση στη Γάζα ξεκίνησε μετά τις 7 Οκτωβρίου, όταν μαχητές της Χαμάς επιτέθηκαν στο Ισραήλ, σκοτώνοντας περίπου 1.200 ανθρώπους. Από τότε, η συνεχιζόμενη στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας έχει προκαλέσει περίπου 28.000 θανάτους.

Εάν η αναγνώριση γίνει τώρα, η Χαμάς «πιθανότατα θα λάβει τα εύσημα», έγραψε ο Τζερόμ Σιγκάλ στο περιοδικό Foreign Policy νωρίτερα αυτό το μήνα. «[Η Χαμάς] θα υποστηρίξει ότι αυτή η αναγνώριση ... καταδεικνύει ότι μόνο ο ένοπλος αγώνας παράγει αποτελέσματα».

Eπιμέλεια: Ευθύμης Αγγελούδης