«Και η τρόικα έχει ευθύνη»

Σε συνέντευξή του στη γερμανική ραδιοφωνία (DLF) o γερμανός, αλλά ελληνικής καταγωγής, οικονομολόγος αναφέρεται στα αίτια της σημερινής κακοδαιμονίας και μερικής αποτυχίας του προγράμματος μεταρρυθμίσεων, αλλά και στα πρώτα δείγματα γραφής της νέας ελληνικής κυβέρνησης. Θεωρεί ότι η εικόνα στην Ελλάδα είναι αντιφατική, καθώς από τη μία πλευρά το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων φαίνεται να στηρίζει τους χειρισμούς της νέας κυβέρνησης, αλλά από την άλλη πλευρά όλο και περισσότεροι Έλληνες αποσύρουν τα χρήματά τους από τις τράπεζες, φοβούμενοι νέα επιδείνωση της ελληνικής κρίσης.

Μπορεί η ΕΚΤ να βοηθήσει τις ελληνικές τράπεζες να διατηρήσουν τη ρευστότητά τους; «Για ένα μεταβατικό χρονικό διάστημα η Ευρώπη μπορεί ασφαλώς να διασφαλίσει τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών μέσω των μηχανισμών έκτακτης ανάγκης της ΕΚΤ, αλλά μακροπρόθεσμα αυτό δεν λειτουργεί. Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει άλλη επιλογή από το να εδραιώσει εμπιστοσύνη στην πολιτική της και στα οικονομικά μέτρα που λαμβάνει και να αρχίσουν να πιστεύουν τη δέσμευσή της ότι θέλει να παραμείνει στην Ευρώπη, να παραμείνει στο ευρώ. Όσο υπάρχει αυτή η ανασφάλεια και όσο οι Έλληνες αντιδρούν σε αυτήν παίρνοντας τα χρήματά τους από τις τράπεζες, η Ελλάδα θα έχει τεράστιο πρόβλημα» λέει ο Αλέξανδρος Κρητικός.

«Βαθιά διχασμένη η ελληνική κοινωνία»

Ο γερμανός δημοσιογράφος δεν μπορεί να αντιληφθεί πώς κάποιος θεωρεί σωστούς τους χειρισμούς της κυβέρνησης και ταυτόχρονα δείχνει στην πράξη ότι δεν τους εμπιστεύεται, πηγαίνοντας στην τράπεζα για να πάρει τα χρήματά του. Ο Αλέξανδρος Κρητικός υποστηρίζει ότι είναι και αυτό μία ακόμη ένδειξη για τον διχασμό της ελληνικής κοινωνίας: «Από τη μία είναι εκείνοι που έτσι κι αλλιώς δεν έχουν τίποτα και χαίρονται με τη φασαρία που γίνεται και από την άλλη εκείνοι που εγκαταλείπουν τη χώρα, αν και θα μπορούσαν να κάνουν κάτι για την Ελλάδα, τοποθετώντας εκεί τα χρήματά τους. Φοβάμαι ότι αυτή η μερίδα είναι εν τέλει πιο σημαντική για τη χώρα και για την επιβίωσή της. Πρέπει να πω ότι αυτό που έγινε τις δύο προηγούμενες εβδομάδες μπορεί να φαίνεται καλό ʻγια την κερκίδαʼ, αλλά στην πραγματικότητα ήταν μία επικοινωνιακή καταστροφή που δεν συμβάλλει στο να εδραιωθεί εμπιστοσύνη προς την ελληνική κυβέρνηση. Νομίζω ότι είναι καιρός να αλλάξει αυτό, γιατί όσο λιγότερο αλλάζει, τόσο μεγαλύτερη γίνεται η εξάρτηση από την Ευρώπη».

Επίμονες οι ερωτήσεις για τα αίτια της κακοδαιμονίας. Πρώτος ύποπτος το πελατειακό κράτος και η έλλειψη αξιοκρατίας: «Πραγματικά, στον κρατικό τομέα το βασικό κριτήριο για μια δουλειά δεν είναι ποιος μπορεί να την κάνει καλύτερα, αλλά ποιος ʻείναι δικός μαςʼ. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος που η Ελλάδα δεν μπορεί να ξεπεράσει την οικονομική ανέχεια» υποστηρίζει ο επικεφαλής ερευνητής στο Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών (DIW) του Βερολίνου.

«Κατασκευαστικό λάθος» στην τρόικα

Ωστόσο ο Αλέξανδρος Κρητικός δεν παραλείπει να επισημάνει και τις ευθύνες των εκπροσώπων της ΕΕ, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ, με λίγα λόγια της περίφημης «τρόικας». Υποστηρίζει μάλιστα ότι υπήρχε εξ΄αρχής ένα «κατασκευαστικό λάθος» στις αρμοδιότητες της τρόικας, η οποία εμφανίστηκε ως ελεγκτής και όχι συμπαραστάτης στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια.

«Η τρόικα περιορίστηκε σε ρόλο ελεγκτικό. Δεν ανέλαβε σε καμία στιγμή ρόλο συμβουλευτικό ή υποστηρικτικό, γιατί δεν ήταν αυτή η αποστολή της. Θα μπορούσε να έχει αυτόν τον ρόλο, έτσι ώστε, πρώτον να καταστεί σαφές και στην ελληνική κυβέρνηση ποιές μεταρρυθμίσεις θα ήταν απολύτως απαραίτητες και δεύτερον να διαμορφωθεί μία κοινή γραμμή, ώστε και ο απλός κόσμος στην Ελλάδα να καταλάβει πόσο σημαντικές θα ήταν οι μεταρρυθμίσεις. Από τη στιγμή που δεν έγιναν όλα αυτά, μπορούμε να πούμε μετά την πάροδο πέντε ετών ότι και η τρόικα έχει μία ευθύνη για την αποτυχία του μεταρρυθμιστικού προγράμματος» λέει ο Αλέξανδρος Κρητικός.

Wolfgang Koczian (DLF) / Γιάννης Παπαδημητρίου