Καλύτερη πρόληψη για την παραβατικότητα των προσφύγων

Στην έκθεση που συνέταξαν για λογαριασμό του γερμανικού υπουργείου Οικογενειακών Υποθέσεων, Τρίτης Ηλικίας, Γυναικών και Νεολαίας οι γερμανοί εγκληματολόγοι Κρίστιαν Πφάιφερ, Ντιρκ Μπάιερ και Σέρεν Κλίμιμ ζητούν περισσότερη και αποτελεσματικότερη πρόληψη κατά των περιστατικών βίας με θύτες πρόσφυγες ή μετανάστες. Όπως επισημαίνουν θα πρέπει να δοθεί άμεσα έμφαση ιδίως σε ό,τι αφορά τους νέους. Συγκεκριμενα, στην ένταξη και εκπαίδευσή τους, εστιάζοντας σε μαθήματα γλώσσας, αθλητικές δραστηριότητες αλλά και πρακτική άσκηση για απόκτηση βασικών επαγγελματικών δεξιοτήτων.

Οι τρεις ερευνητές μελέτησαν μεταξύ άλλων την αύξηση των περιστατικών βίας που καταγράφηκαν τα δύο προηγούμενα έτη στη Γερμανία, βάσει επίσημων στατιστικών στοιχείων της γερμανικής αστυνομίας. Ειδικότερα επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στο κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας, όπου παρατηρείται βάσει των στατιστικών ένας συσχετισμός της αύξησης της εγκληματικότητας με την έλευση προσφύγων και μεταναστών. Στο συγκεκριμένο κρατίδιο παρατηρείται λοιπόν το εξής: μεταξύ 2014 και 2016 καταγράφεται αύξηση των καταγεγραμμένων από την αστυνομία αξιόποινων πράξεων κατά 10,4% ενώ κατά 92,1% αυτό αποδίδεται σε πρόσφυγες.

Κρίσιμης σημασίας η προοπτική παραμονής και εργασίας

Ο αριθμός αυτός όμως δεν θα πρέπει να προκαλεί έκπληξη καθώς, όπως υπογραμμίζεται, ένα μεγάλο μέρος των προσφύγων που δείχνουν παραβατική συμπεριφορά είναι νεαροί άνδρες που ανήκουν σε ηλικιακές ομάδες «υψηλού κινδύνου», σε ομάδες δηλαδή όπου καταγράφονται συνήθως υψηλότερα ποσοστά παραβατικότητας ανεξαρτήτως εθνικότητας. Ένα ακόμη στοιχείο που σύμφωνα με τους ερευνητές έρχεται να μετριάσει το φαινομενικά υψηλό ποσοστό της παραβατικότητας των προσφύγων: αξιόποινες πράξεις με θύτες πρόσφυγες ή μετανάστες καταγγέλλονται συνήθως με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα από τα θύματα από τις περιπτώσεις όπου θύτες είναι Γερμανοί. Με απλά λόγια: ένας Γερμανός είναι πιο πιθανό να προχωρήσει σε καταγγελία όταν ο θύτης είναι πρόσφυγας παρά όταν είναι άλλος Γερμανός.

Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η τάση για βία σχετίζεται συχνά με την απουσία προοπτικής παραμονής στη χώρα υποδοχής. Σύμφωνα με τον Κρίστιαν Πφάιφερ, οι πρόσφυγες που έχουν προοπτική παραμονής συμπεριφέρονται συνήθως γενικά «καλά».

«Εντελώς διαφορετική» είναι η κατάσταση με όλους εκείνους τους ανθρώπους που αμέσως μετά την άφιξή τους μαθαίνουν ότι ότι δεν έχουν καμία πιθανότητα παραμονής και εργασίας στη χώρα. Για παράδειγμα οι πρόσφυγες από τη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν παραβατική συμπεριφορά από ότι μετανάστες από χώρες του Μαγκρέμπ.

Παράγοντες που επιτείνουν την παραβατικότητα

Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει την εκδήλωση παραβατικών συμπεριφορών είναι ο τόπος και ο τρόπος ζωής στα διάφορα προσφυγικά καταλύματα. Συνήθως εκεί ζουν ομάδες νεαρών ανδρών, μόνοι τους, χωρίς γυναίκες. «Παντού η έλλειψη γυναικών έχει αρνητικές συνέπειες», αναφέρει ο Κρίστιαν Πφάιφερ. Η έλλειψη επαφής και επικοινωνίας με το άλλο φύλο επιτείνει τα προβλήματα, ενώ ωθεί ενίοτε νέους ανθρώπους στην χρήση βίας.

Για το λόγο αυτό ο ίδιος κρίνει πολύ σημαντική την προώθηση της οικογενειακής επανένωσης. Θεωρεί πως τα γερμανικά κόμματα που συμμετέχουν στις διερευνητικές διαβουλεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης θα πρέπει να πάρουν στα σοβαρά όλα αυτά τα θέματα και να επανεξετάσουν τη γερμανική πολιτική στο προσφυγικό καθώς και το θέμα της χρηματοδοτικής στήριξης των χωρών προέλευσης, ώστε να μπορούν να σηκώσουν μελλοντικά το βάρος ενδεχόμενης επιστροφής πολιτών τους, των οποίων οι αιτήσεις χορήγησης ασύλου απορρίπτονται.

DW, dpa, ZDF/ Δήμητρα Κυρανούδη