Λονδίνο: Σοκ από την εκτέλεση βρετανού υπηκόου στο Ιράν

Νάζανιν Ζακάρι – Ράτκλιφ και Ανούσε Ασούρι. Οι δυο Βρετανοϊρανοί ήταν για χρόνια το επίκεντρο μιας διπλωματικής διαμάχης μεταξύ των βρετανικών και των ιρανικών αρχών. Τελικά τον Μάρτιο του 2022 οι ιρανικές αρχές τους απάλλαξαν από τις κατηγορίες κατασκοπίας και εθνικής ασφάλειας με αντάλλαγμα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα τακτοποιούσε ένα μακροχρόνιο χρέος που είχε προς το Ιράν. 

Όμως δεν έγινε το ίδιο για τον Αλιρέζα Ακμπαρί. Όπως έγινε σήμερα γνωστό, ο επίσης βρετανοϊρανός υπήκοος εκτελέστηκε από τις ιρανικές αρχές. Πρόκειται για τον πρώην υφυπουργό Άμυνας του Ιράν, ο οποίος τα τελευταία χρόνια είχε επιλέξει ως τόπο κατοικίας του για εκείνον και την οικογένειά του το Ηνωμένο Βασίλειο. 

Όμως το 2019 αποφάσισε να ταξιδέψει στο Ιράν μετά από πρόσκληση κορυφαίου Ιρανού διπλωμάτη. Τελικά, τον συνέλαβαν με την κατηγορία ότι απέσπασε μυστικές πληροφορίες από τον υπουργό του Ανώτατου Συμβουλίου Μυστικής Ασφάλειας του Ιράν, Αλί Σαμκανί με αντάλλαγμα «ένα μπουκάλι άρωμα και ένα πουκάμισο». 

Από τότε κρατούνταν στις  ιρανικές φυλακές με την κατηγορία ότι λειτουργούσε ως κορυφαίος κατάσκοπος για τη βρετανική υπηρεσία μυστικών υπηρεσιών MI6. Στα τρία χρόνια της κράτησής του, το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών ζητούσε από τις ιρανικές αρχές να επιτραπεί για την υπόθεση του Ακμπαρί προξενική παρέμβαση όμως έτσι και αλλιώς το Ιράν δεν αναγνωρίζει όσους έχουν διπλή υπηκοότητα.  Ο Ακμπαρί στο διάστημα αυτό είχε καταγγείλει ότι αναγκάστηκε να ομολογήσει ψεύτικες κατηγορίες μετά από ψυχολογικά και σωματικά βασανιστήρια 3.500 ωρών.

Έντονες οι αντιδράσεις της βρετανικής πλευράς

Οι αντιδράσεις Βρετανών αξιωματούχων στην είδηση της εκτέλεσης του Αλιρέζα Ακμπαρί από τις ιρανικές αρχές είναι έντονες και βάζουν στο μικροσκόπιο  την ήδη τεταμένη σχέση μεταξύ των δυο χώρων. 
Ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ χαρακτήρισε την απόφαση της εκτέλεσης «σκληρή και δειλή πράξη, η οποία ελήφθη από ένα βάρβαρο καθεστώς», ενώ πρόσθεσε ότι «δε σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα των δικών τους ανθρώπων».

Παράλληλα, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Τζέιμς Κλέβερλι ξεκαθάρισε ότι η εκτέλεση «δεν θα μείνει αναπάντητη». Όπως έγραψε χαρακτηριστικά στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter «το Ιράν εκτέλεσε έναν Βρετανό υπήκοο και αυτή η πράξη αξίζει να καταδικαστεί με πιο έντονο τρόπο».

Θέση πήρε και η αξιωματική αντιπολίτευση των Εργατικών (Labour), με τον σκιώδη υπουργό Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι να καταδικάζει και να ζητά «να λογοδοτήσει το Ιράν για την καταπάτηση του διεθνούς δικαίου». Επισημαίνεται ότι πριν δυο ημέρες, η Βρετανία είχε προειδοποιήσει ότι σε περίπτωση εκτέλεσης θα ανακαλέσει τον Βρετανό πρέσβη από την Τεχεράνη, κίνηση που αποτελεί διπλωματικό επεισόδιο. 

Ζωή Κατζαγιαννάκη, Λονδίνο