Μειώνεται, αλλά δεν υποχωρεί ο πληθωρισμός

Επιτέλους, μία μικρή αχτίδα αισιοδοξίας για τον πληθωρισμό. Ή μήπως όχι; Με βάση τα τελευταία στοιχεία για τον μήνα Νοέμβριο, η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) ανακοίνωσε την Τετάρτη, σε μία πρώτη εκτίμηση, η οποία απομένει να επιβεβαιωθεί, ότι ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη φτάνει το 10,0%, σε ετήσια βάση. Αυτό σημαίνει ότι έχει μειωθεί σε σχέση με το 10,6% που είχε καταγραφεί στα τέλη Οκτωβρίου. Πρόκειται μάλιστα για την πρώτη μείωση στο σύνολο της ευρωζώνης από τον Ιούνιο του 2021. Σήμερα το υψηλότερο ποσοστό πληθωρισμού εμφανίζει η Λετονία (21,7%) και ακολουθεί η Λιθουανία (21,4%). H Ελλάδα κυμαίνεται στο 9%, δηλαδή λίγο κάτω από τον μέσο όρο των «19».

«Επιμένει ο δομικός πληθωρισμός»

Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι υποχωρεί η μάστιγα του πληθωρισμού, που τόσα δεινά εγκυμονεί για καταναλωτές, αποταμιευτές και δανειολήπτες; Προς το παρόν οι ειδικοί εμφανίζονται επιφυλακτικοί. Χαρακτηριστική η εκτίμηση του επικεφαλής οικονομολόγου της Commerzbank, Γιοργκ Κρέμερ. «Παρά την ανακούφιση για μία αισθητή πτώση του πληθωρισμού τον Νοέμβριο», αναφέρει ο Κρέμερ στο Reuters, «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι παραμένει στο ιστορικό υψηλό 5% ο 'δομικός πληθωρισμός', που δεν περιλαμβάνει προϊόντα επιρρεπή σε συγκυριακές αυξήσεις, όπως η ενέργεια, τα τρόφιμα και τα ποτά. Οι πληθωριστικές πιέσεις μάλλον θα διατηρηθούν στα επόμενα χρόνια. Δεν έχει επιλυθεί το πρόβλημα του πληθωρισμού στην ευρωζώνη. Σε αυτό το συμπέρασμα συντείνουν τόσο οι πληθωριστικές προσδοκίες των πολιτών, όσο και οι σημαντικές μισθολογικές αυξήσεις».

Τον πληθωρισμό συνεχίζουν να πυροδοτούν οι αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας (+34,9% σε ετήσια βάση στα τέλη Νοεμβρίου, έναντι +41,5% στα τελη Οκτωβρίου). Ανάμεικτες εντυπώσεις από τον Αλεξάντερ Κρούγκερ, επικεφαλής οικονομολόγο της ιδιωτικής τράπεζας Hauck Aufhäuser Lampe στη Φρανκφούρτη. «H αποκλιμάκωση του πληθωρισμού είναι μία ευχάριστη αποτύπωση της στιγμής», τονίζει ο Γερμανός αναλυτής στο Reuters. «Αυτό δεν σημαίνει ότι ξεπεράσαμε τη δύσκολη συγκυρία, αν και δεν αποκλείεται να έχουμε αφήσει πίσω μας τα χειρότερα. Φαίνεται όμως ότι ο δομικός πληθωρισμός συνεχίζει να πιέζει. Θα χρειαστούν μήνες για να δούμε μία διαρκή και σταθερή υποχώρηση. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δεν έχει λόγο να μην επιμείνει στην πολιτική της για περαιτέρω αύξηση επιτοκίων».

Κρίσιμη συνεδρίαση  ΕΚΤ τον Δεκέμβριο

Το ενδιαφέρον στρέφεται τώρα στην προσεχή συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ στις 15 Δεκεμβρίου. Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η ΕΚΤ θα ανακοινώσει την τρίτη, διαδοχική άνοδο επιτοκίων εντός του έτους. Ωστόσο, ήδη πριν γίνουν γνωστά τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, πολλοί αναλυτές εκτιμούσαν ότι έχει εκλείψει η δυναμική για μία «γενναία» αύξηση κατά 75 μονάδες βάσης. Και τώρα;

Ο Τόμας Γκίτσελ, επικεφαλής οικονομολόγος της VP Bank με έδρα το Λιχτενστάιν, εκτιμά ότι μετά τα στοιχεία Νοεμβρίου για τον πληθωρισμό ευνοούνται οι εισηγήσεις «εκείνων που προτείνουν μία πιο μετριοπαθή άνοδο των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης», αν και «αυτό δεν σημαίνει ότι ο κύκλος της ανόδου φτάνει στο τέλος του». Στο ίδιο μήκος κύματος η γερμανική οικονομική επιθεώρηση Handelsblatt υπενθυμίζει πρόσφατη δήλωση της επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, ότι τα «επίκαιρα οικονομικά στοιχεία» θα αποτελέσουν σημαντικό κριτήριο για την απόφαση της 15ης Δεκεμβρίου, περισσότερο απ' ότι στο παρελθόν.

Την έντονη ανησυχία του για τον καλπάζοντα πληθωρισμό εκφράζει ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν Κλωντ Τρισέ. Μιλώντας στο Γερμανικό Πρακτορειο Ειδήσεων (dpa) ο Γάλλος τραπεζίτης υπενθυμίζει ότι «στη δεκαετία του '70 είχαμε χάσει τον έλεγχο του πληθωρισμού για μία περίοδο και γνωρίζουμε πλέον ποιες είναι οι συνέπειες όταν χάνεις τον έλεγχο». Ο ίδιος θεωρεί ότι και σήμερα «ο πληθωρισμός δεν είναι προσωρινό φαινόμενο» και γι αυτό «η εγρήγορση της ΕΚΤ κρίνεται πιο απαραίτητη από ποτέ».

Γιάννης Παπαδημητρίου (DPA, HB, Reuters)