«Μόνο ευτυχείς συγκυρίες απέτρεψαν μακελειό»

Μια ημέρα μετά τους πυροβολισμούς πάνοπλου δράστη εναντίον ανύποπτων πολιτών και το θάνατο δύο εξ αυτών κοντά σε συναγωγή στην πόλη Χάλε της ανατολικής Γερμανίας, ο γερμανός πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ επισκέπτεται νωρίς το μεσημέρι τη συναγωγή της πόλης. Σύμφωνα με ανακοίνωση, θα συναντήσει τον πρωθυπουργό του κρατιδίου Σαξονία-Άνχαλτ Ράινερ Χάζελχοφ, ενώ στην πόλη αναμένεται και ο υπουργός Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ. Μαζί με τον πρόεδρο του Κεντρικού Εβραϊκού Συμβουλίου Γιόζεφ Σύστερ και τον υπουργό Εσωτερικών του κρατιδίου ο κ. Ζεεχόφερ θα δώσει στη δημοσιότητα νέα στοιχεία.

Αρνητής του ολοκαυτώματος

Ο φερόμενος ως νεοναζιστής δράστης Στέφαν Μπ., ηλικίας 27 χρόνων, συνελήφθη αργά χθες το μεσημέρι. Νωρίτερα προσπάθησε να εισβάλει στη συναγωγή, που δεν φυλάσσονταν από την αστυνομία, αλλά οι πόρτες ήταν υψηλής ασφάλειας και τον σταμάτησαν. Εκείνη την ώρα γύρω στα 50 με 70 άτομα ήταν μέσα και προσεύχονταν ανήμερα της εορτής Γιομ Κιπούρ, της σημαντικότερης θρησκευτικής γιορτής των Εβραίων. Όταν η επιχείρηση εισβολής στη συναγωγή απέτυχε, ο δράστης  κινήθηκε σε ένα κοντινό μαγαζί που πουλά πιτόγυρο, σκότωσε δύο ανθρώπους και τραυμάτισε σοβαρά άλλους δύο. Μάλιστα με κάμερα που είχε τοποθετήσει στο κράνος του κινηματογράφησε και μετέδωσε ζωντανά μέσα από το διαδίκτυο τη διαδρομή και τη δράση του σχολιάζοντας μάλιστα στα αγγλικά. «Χάι, το όνομά μου είναι Άνον και νομίζω ότι το Ολοκαύτωμα δεν έγινε ποτέ». Σε άλλο σημείο είπε: «Οι ρίζες όλων των προβλημάτων είναι οι Εβραίοι».

Στο ίδιο βίντεο ακούγονται φράσεις του εναντίον των γυναικών. Πάντως μέχρι τώρα οι αρχές δεν επιβεβαιώνουν ότι ο άνδρας του βίντεο συμπίπτει με τον δράστη. Σε κάθε περίπτωση ο αριθμός των νεκρών θα ήταν πολύ μεγαλύτερος, εάν δεν μπλόκαρε το όπλο του. Στο βίντεο ακούγονται καθαρά δύο ακόμη προσπάθειες να πυροβολήσει πολλές φορές χωρίς αποτέλεσμα. Το βίντεο σύμφωνα με την πλατφόρμα streaming Twich είδαν 2.200 άνθρωποι πριν κατέβει.

Κριτική για ανυπαρξία αστυνομίας έξω από τη συναγωγή

Ο δράστης συνελήφθη λίγες ώρες μετά τη φονική του δράση 15 χιλιόμετρα από τον τόπο της τραγωδίας. Το νοικιασμένο αυτοκίνητό του ήταν βαριά φορτωμένο με όπλα και εκρηκτική ύλη, που εικάζεται ότι τα έφτιαξε μόνος του. Για την προσωπικότητα του δράστη δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες. Η εφημερίδα Bild στη διαδικτυακή της σελίδα, αναφέρει ότι ο Στέφαν Μπ. δεν είχε φίλους και ότι σπαταλούσε πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή.  Άλλες εφημερίδες εικάζουν ότι ο δράστης, που στο βίντεο εμφανίζεται κάποια στιγμή με πληγή στο λαιμό, ήθελε να αυτοκτονήσει. Στο μεταξύ, δεν έχει επιβεβαιωθεί εάν κείμενο που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο πρόκειται για «μανιφέστο» του δράστη, στο οποίο εξηγεί τα κίνητρά του. Σε αυτό υπάρχουν φωτογραφίες όπλων και γίνεται αναφορά στο βίντεο που τράβηξε ο δράστης.

Στόχος έντονης κριτικής το γεγονός ότι η συναγωγή σε μια τόσο σημαντική ημέρα δεν είχε αστυνομική φύλαξη. Ο πρόεδρος του Κεντρικού Εβραϊκού Συμβουλίου Γιόζεφ Σύστερ άσκησε δριμεία κριτική στην αστυνομία. «Το ότι η συναγωγή στη Χάλε σε μια γιορτινή ημέρα, όπως το Γιόμ Κιπούρ, δεν βρίσκονταν υπό αστυνομική προστασία είναι σκάνδαλο» τόνισε μιλώντας στο γερμανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο dpa. «Η αμέλεια τώρα εκδικείται. Μόνο ευτυχείς συγκυρίες απέτρεψαν ένα μακελειό. Η βιαιότητα της επίθεσης ξεπερνά ό,τι παρόμοιο έχει γίνει τα περασμένα χρόνια και αποτελεί για τους Εβραίους της Γερμανίας ένα σοκ». Σύμφωνα με τον ειδικό σε θέματα εξτρεμισμού Ματίας Κέντ, ο δράστης ήθελε να προσελκύσει τη διεθνή προσοχή, για παράδειγμα, μιλώντας στα αγγλικά και διαδίδοντας θεωρίες συνομωσίας για την υποτιθέμενη καταστροφική δύναμη του Εβραϊσμού. «Είναι κίνητρα των ακροδεξιών και εθνολαϊκιστών  παντού στον κόσμο».

Ειρήνη Αναστασοπούλου/dpa, SZ, Bild