Οι κομπίνες της πανδημίας

Το τηλέφωνο χτυπάει. Το ηλικιωμένο ζευγάρι απαντά. Ο άνδρας στην άλλη άκρη του ακουστικού εμφανίζεται ως συγγενής που μόλις έχει νοσήσει με κορωνοϊό, αλλά δεν έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στα έξοδα της θεραπείας. «Πατέρα βοήθησέ με, μη με αφήνεις να πεθάνω» φωνάζει. Για τα πρακτικά ζητήματα έχει ήδη φροντίσει και λέει ότι θα στείλει αμέσως «κάποια παιδιά εδώ από το νοσοκομείο, για να τους δώσεις τα χρήματα». Πρόκειται για μία παραλλαγή του γνωστού «κόλπου» με τον εγγονό που δήθεν έχει εμπλακεί σε τροχαίο ή άλλες κακοτοπιές και χρειάζεται επειγόντως οικονομική βοήθεια.

Δεν είναι το μόνο «κόλπο» που εντοπίζει τους τελευταίους μήνες η αστυνομία στο Μεξικό, χώρα που καταγράφει τον τρίτο μεγαλύτερο αριθμό θανάτων από κορωνοϊό παγκοσμίως. Άλλοι επιτήδειοι φροντίζουν να εξαφανίζουν τις φιάλες οξυγόνου από την αγορά, ενώ την ίδια στιγμή αυξάνονται και οι κλοπές φιαλών στις υπηρεσίες ασφαλείας. Η εξήγηση για όλα αυτά: Οι φιάλες οξυγόνου επανεμφανίζονται ως διά μαγείας στη μαύρη αγορά και πωλούνται σε αστρονομικές τιμές. Οι μεξικανικές αρχές έχουν ήδη απενεργοποιήσει εκατοντάδες ιστοσελίδες που διαφήμιζαν τέτοιες συναλλαγές. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει στην Ινδία.

«Στοπ» από τις ΗΠΑ σε δήθεν αντισηπτικά υγρά

Απατεώνες «επενδύουν» και σε αντισηπτικά υγρά, για τα οποία η ζήτηση έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Χωρίς αιδώ λανσάρουν στην αγορά υγρά που μόνο αντισηπτικά δεν είναι. Στην καλύτερη περίπτωση το προϊόν αποδεικνύεται άχρηστο, στη χειρότερη επικίνδυνο. Προκειμένου να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο στα τέλη Ιανουαρίου οι ΗΠΑ αποφάσισαν να σταματήσουν τις εισαγωγές αντισηπτικών υγρών από το γειτονικό Μεξικό.

Ακόμη και η καμπάνια εμβολιασμού, που ξεκίνησε στο Μεξικό στις 24 Δεκεμβρίου, πριν καν εξασφαλιστούν οι απαραίτητες ποσότητες εμβολίων, έδωσε αφορμή σε κάποιους «πονηρούς» να βγάλουν χρήματα, πουλώντας εμβόλια για τον κορωνοϊό. Η τουλάχιστον αυτό ισχυρίζονταν. Οι κρατικές υγειονομικές αρχές έβγαλαν ανακοίνωση, στην οποία προειδοποιούν ότι μέχρι στιγμής καμία ιδιωτική εταιρία δεν έχει την άδεια να διαχειρίζεται και να πουλάει εμβόλια.

Ανθεί το παράνομο εμπόριο

Άλλοι πάλι στρέφονται στο λαθραίο εμπόριο δήθεν «πιστοποιητικών» και αρνητικών τεστ για τον κορωνοϊό. Στο Μεξικό τα σύνορα παραμένουν ανοιχτά, αλλά όσοι ταξιδεύουν στο εξωτερικό θα πρέπει να επιδείξουν ένα αρνητικό τεστ. Όπως αποκαλύπτει η ισπανική εφημερίδα El País, εργαζόμενος σε επιδημιολογικό εργαστήριο της πόλης Κανκούν εντοπίστηκε πρόσφατα να προμηθεύει τους ενδιαφερόμενους με πλαστές αρνητικές διαγνώσεις έναντι 800 πέσος (περίπου 33 ευρώ). Πλαστά πιστοποιητικά έχε επίσης εντοπίσει η Europol σε διεθνή αεροδρόμια της Γαλλίας, της Μ.Βρετανίας και της Ισπανίας.

Φυσικά η εγκληματική δράση των επιτήδειων της πανδημίας δεν περιορίζεται μόνο στο Μεξικό. Στη Γερμανία χιλιάδες μάσκες προστασίας έχουν κλαπεί από νοσοκομεία. Στο Βιετνάμ οι αρχές εντόπισαν φαινόμενα αισχροκέρδειας σε περισσότερες από 5.000 ιστοσελίδες που προσέφεραν μάσκες και αντισηπτικά υγρά. Μία εταιρεία κατασκεύαζε μάσκες προστασίας από ...χαρτί υγείας, ενώ άλλες είχαν «πουλήσει» ανύπαρκτο προστατευτικό εξοπλισμό σε χιλιάδες ανθρώπους στις ΗΠΑ μέσω διαδικτύου. Μία άλλη κομπίνα έγινε μόδα στις Φιλιππίνες, όπου απατεώνες οργάνωσαν «μαραθώνιο φιλανθρωπίας» για τους ανθρώπους που έχασαν τη δουλειά τους εν μέσω πανδημίας και καλούσαν τους ενδιαφερόμενους να στείλουν τον οβολό τους σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που ...δεν υπάρχουν. Σε μία άλλη παραλλαγή οι επιτήδειοι πωλούσαν «ιερό οινόπνευμα» για την καταπολέμηση του κορωνοϊού και άλλα παρεμφερή προϊόντα που διέθεταν την κατάλληλη ευλογία. Η Καθολική Εκκλησία αναγκάστηκε να παρέμβει, για να ξεκαθαρίσει ότι «ιερό οινόπνευμα» δεν υπάρχει...

Κύμα εγκληματικότητας στη Νότια Αφρική

Νέα φαινόμενα παραβατικότητας ξέσπασαν στη Νότια Αφρική μετά την απαγόρευση κυκλοφορίας που επιβλήθηκε το 2020, σε συνδυασμό με απαγόρευση της πώλησης καπνού και αλκοόλ στα καταστήματα. Κάποιοι άρχισαν τις λεηλασίες καταστημάτων, άλλοι επιδόθηκαν στο λαθρεμπόριο. Στη μαύρη αγορά άρχισαν να κυκλοφορούν προϊόντα αμφίβολης ποιότητας. Ο συγγραφέας Μαξ Ντουπρέ κάνει λόγο για το «μεγαλύτερο κύμα εγκληματικότητας στην ιστορία της Νότιας Αφρικής», επισημαίνοντας ότι εκατομμύρια πολίτες έφτασαν στο σημείο να παραβούν τον νόμο για πρώτη φορά. Και όλα αυτά όταν η συνήθης εγκληματικότητα παρουσιάζει μείωση κατά 40% λόγω κορωνοϊού. Την ίδια στιγμή ωστόσο εκτοξεύεται στα ύψη η εγκληματικότητα που σχετίζεται με την παραγωγή και προμήθεια ειδών πρώτης ανάγκης, όπως οι μάσκες και ο υπόλοιπος προστατευτικός εξοπλισμός.

Θορυβημένος από τις εξελίξεις ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Σύριλ Ραμαφόζα προειδοποιούσε από τον περασμένο Αύγουστο ότι «τα φαινόμενα διαφθοράς στη διάρκεια μίας εθνικής καταστροφής αποτελούν εγκλήματα ιδιαιτέρως ειδεχθή, οι υπαίτιοι θα εντοπιστούν και θα τιμωρηθούν σκληρά». Αλλά αυτό δεν είναι εύκολο. Πολλές φορές οι άνθρωποι σε θέσεις κλειδιά είναι εκείνοι που πλουτίζουν παράνομα για να εξυπηρετήσουν τους επιτήδειους- για παράδειγμα αποδεχόμενοι δωροδοκίες, ώστε να εξασφαλίσουν την πρόσβαση σε φάρμακα και πλαστά πιστοποιητικά. «Ο κορωνοϊός δεν προκαλεί μόνο μία πολιτική και οικονομική κρίση, αλλά και μία κρίση διαφθοράς» λέει η επικεφαλής της Διεθνούς Διαφάνειας Ντέλια Φερέιρα Ρούμπιο.

Νικ Κάιζερ (DPA)

Γιάννης Παπαδημητρίου