1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Οι ναζί χτυπούν τις εργατικές ενώσεις

30 Απριλίου 2013

Το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ πέτυχε με ένα μείγμα λαϊκισμού, προπαγάνδας και τρομοκρατίας να θέσει από την 1η Μάιου του 1933 την εργατική τάξη υπό τον έλεγχό του, εδραιώνοντας την εξουσία του.

https://p.dw.com/p/18Pl8
Εικόνα: picture alliance/akg-images

Για τους γερμανούς εθνικοσοσιαλιστές η εργατική πρωτομαγιά του 1933 ήταν μία μοναδική ευκαιρία να κερδίσουν την εργατική τάξη. Έως τότε ένα μεγάλο μέρος της εργατικής τάξης υποστήριζε τους Σοσιαλδημοκράτες ή τους Κομμουνιστές.

Από τα τέλη του 19ου αιώνα γιόρταζε το διεθνές εργατικό κίνημα την 1η Μάιου ως «Ημέρα της Εργασίας». Η ημέρα αυτή όμως στην Γερμανία δεν αποτελούσε αργία μέχρι να αναλάβουν την εξουσία οι Εθνικοσοσιαλιστές. Έως τότε, όποιος ήθελε εκείνη την ημέρα να παρευρεθεί στις παρελάσεις και στις εορταστικές εκδηλώσεις, έπρεπε να πάρει μία μέρα άδεια. Με την εγκαθίδρυση της ναζιστικής δικτατορίας του Χίτλερ αυτό άλλαξε. Ήδη από τις 7 Απριλίου 1933, το καθεστώς του Χίτλερ καθιέρωσε την 1η Μαίου ως εθνική αργία για την εργασία. Την ημέρα εκείνη, οι εργαζόμενοι παρότι δεν θα εργάζονταν θα λάμβαναν ολόκληρο το ημερομίσθιο τους. Επρόκειτο για ένα «δωράκι» του Χίτλερ προς την εργατική τάξη.

Την 1η Μάιου 1933 το Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα (NSDAP) οργάνωσε πλήθος εορταστικών εκδηλώσεων για να εντυπωσιάσει τον κόσμο. Μεταξύ άλλων οργανώθηκαν παρελάσεις με επικεφαλείς τις οργανώσεις του NSDAP, στις οποίες συμμετείχαν η νεολαία του Χίτλερ και τμήματα των SS και των SA.

Το πραγματικό σχέδιο του Χίτλερ

Στο Βερολίνο πραγματοποιήθηκε το κεντρικό συλλαλητήριο του ναζιστικού καθεστώτος, στο οποίο μίλησε ο ίδιος ο Αδόλφος Χίτλερ. Η ομιλία του μεταδόθηκε από το ραδιόφωνο σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γερμανίας.

Ο Χίτλερ με τους εορτασμούς της 1ης Μαΐου είχε ωστόσο στο μυαλό του ένα πολύ διαφορετικό σχέδιο. Όπως σημειώνει ο Γκέμπελς στο ημερολόγιο του, «στις 2 Μαΐου θα καταλαμβάναμε τα γραφεία των Εργατικών Ενώσεων». Το γεγονός ότι οι συνδικαλιστικές οργανώσεις ήθελαν να δρουν ανεξάρτητα από το κράτος εκπροσωπώντας τους εργαζομένους είχε ενοχλήσει τους Εθνικοσοσιαλιστές. Το ναζιστικό κόμμα φοβόταν πως η δράση τους και η επιρροή που ασκούσαν στους εργαζομένους θα απέβαινε εμπόδιο στην εγκαθίδρυση της εξουσίας τους.

Το Μάιο του 1933 οι Εθνικοσοσιαλιστές προχώρησαν στη διάλυση των εργατικών οργανώσεων κηρύσσοντας παράνομα τα συνδικάτα. Τα ναζιστικά τμήματα εφόδου (SA) κατέλαβαν τα γραφεία των συνδικαλιστικών οργανώσεων, τις εργατικές τράπεζες και τις αίθουσες σύνταξης εργατικών εφημερίδων. Πολλοί ανώτεροι υπάλληλοι συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στις φυλακές και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ενώ απαλλοτριώθηκαν οι καταθέσεις τους. Ο Γκέμπελς ικανοποιημένος, σημειώνει στο ημερολόγιο του: « Όλα πάνε ρολόι».

Ίδρυση του DAF

Στις 10 Μάιου του 1933 οι ναζί ίδρυσαν στη θέση των διαλυμένων συνδικάτων το «Γερμανικό Μέτωπο Εργασίας» (DAF). Ήταν η μόνη «συνδικαλιστική» οργάνωση της οποίας η λειτουργία επιτρεπόταν στη χώρα και βασικοί του στόχοι ήταν ο έλεγχος των εργαζομένων και η μύησή τους στα εθνικοσοσιαλιστικά ιδεώδη. Ακόμα και οι εργοδότες ενθαρρύνονταν να ενταχθούν στο DAF. Η συμμετοχή στο DAF ήταν «εθελοντική αλλά επιθυμητή». Το 1942 αριθμούσε 25 εκατομμύρια μέλη και αποτελούσε τη μεγαλύτερη οργάνωση στο Τρίτο Ράιχ. Ήδη από την επόμενη χρονιά, η πρώτη Μαΐου γιορτάστηκε ως Αργία του γερμανικού λαού και όχι πια ως Ημέρα της Εργασίας.

Marc Lüpke / Ηλίας Αντωνιάδης

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής

Οι ναζιστικές δυνάμεις κατέλαβαν τα κτήρια των συνδικαλιστικών οργανώσεων
Οι ναζιστικές δυνάμεις κατέλαβαν τα κτήρια των συνδικαλιστικών οργανώσεωνΕικόνα: picture-alliance/dpa
Μεγάλο εθνικοσοσιαλιστικό συλλαλητήριο την πρώτη Μαΐου 1933 στο Νάουμπουργκ της Σαξονίας-Άνχαλτ
Μεγάλο εθνικοσοσιαλιστικό συλλαλητήριο την πρώτη Μαΐου 1933 στο Νάουμπουργκ της Σαξονίας-ΆνχαλτΕικόνα: picture-alliance/akg-images