Ουκρανία-Βρετανία: Στενοί σύμμαχοι και φίλοι
9 Μαρτίου 2023Ήταν μια στιγμή γεμάτη πάθος αλλά και μεγάλο συμβολισμό. Τη στιγμή που ο πρόεδρος της Ουκρανίας μίλησε στους βουλευτές του βρετανικού κοινοβουλίου. Μια στιγμή, κατά την οποία έγινε σαφές ότι οι ήδη στενές σχέσεις μεταξύ Ουκρανίας και Βρετανίας δεν εξαντλούνται μόνο στην οικονομική ενίσχυση και στη χορήγηση αρμάτων μάχης. Σε αυτήν την σημαδιακή ομιλία ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι είπε ότι είχε επισκεφθεί το καταφύγιο, από το οποίο ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο «πατέρας της νίκης», κατηύθυνε τις τύχες της χώρας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μάλιστα, όπως υπογράμμισε, ένας υπάλληλος του μουσείου του επέτρεψε να καθίσει στο τραπέζι όπου κάθονταν και ο Τσόρτσιλ.
Βοήθεια από την πρώτη στιγμή
«Και μόνο τότε αισθάνθηκα κάτι» είπε ο Ζελένσκι στους κοινοβουλευτικούς και συνέχισε. «Αυτό είναι το συναίσθημα του πώς η γενναιότητα μάς οδηγεί μέσα από τις πιο δύσκολες στιγμές για να μας ανταμείψει με τη νίκη στο τέλος".
Λόγια με βαρύνουσα σημασία, που ίσως να ακούγονται κάπως πολεμοχαρή, αλλά οι Βρετανοί μπορούν να τα κατανοήσουν. Η υποστήριξη της Ουκρανίας ακόμη και με όπλα είναι κάτι σχεδόν αδιαμφισβήτητο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πρόκειται για έναν απελευθερωτικό αγώνα της Ουκρανίας, όπως ακριβώς και οι Βρετανοί πολέμησαν κάποτε κατά της ναζιστικής Γερμανίας. Αλλά η εγγύτητα της ουκρανικής ηγεσίας με την βρετανική κυβέρνηση έχει να κάνει και με τα εμπλεκόμενα πρόσωπα, με χρήματα, στρατιωτικό εξοπλισμό και όπλα. «Όσον καιρό κι αν χρειαστεί, το Ηνωμένο Βασίλειο θα παραμείνει στο πλευρό της Ουκρανίας και θα της χορηγήσει κάθε δυνατή στρατιωτική και ανθρωπιστική στήριξη» διαβεβαίωνε ο Μπόρις Τζόνσον, πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας.
Με τον Ζελένκσι συνεργάστηκε καλά. Υπήρχε συναντίληψη και σε ανθρώπινο επίπεδο. Ο Τζόνσον ήταν από τους πρώτους που επισκέφθηκαν την Ουκρανία και ήταν ο πρώτος ξένος επικεφαλής κυβέρνησης που μίλησε στο ουκρανικό κοινοβούλιο. Επίσης η Βρετανία διέθεσε από τις αρχές χρήματα και όπλα, όταν άλλες χώρες βρίσκονταν ακόμα στο στάδιο της συζήτησης. Υπό αυτήν την έννοια ο Ζελένσκι κατάφερε να παραβλέψει τη διστακτικότητα των Βρετανών στην επιβολή κυρώσεων κατά των Ρώσων ολιγαρχών που υποστήριζαν τον Πούτιν και έχουν επενδύσεις στο Λονδίνο.
Και ο Σούνακ στη γραμμή Τζόνσον
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία οι Βρετανοί έχουν δώσει μέχρι στιγμής όπλα και βοήθεια αξίας γύρω στα 8,3 δις ευρώ. Συγκριτικά η Γερμανία έχει δώσει λιγότερα, γύρω στα 6,2 δις ευρώ. Η συζήτηση για τη χορήγηση τανκς ξεκίνησε από τη βρετανική κυβέρνηση, όταν ανακοίνωσε την παράδοση 14 αρμάτων μάχης τύπου Challenger II. Ένας αριθμός που σύντομα θα ξεπεραστεί από γερμανικής πλευράς, αλλά ήταν η Βρετανία εκείνη που άσκησε πιέσεις για πολιτική υπέρβαση σε αυτό το ζήτημα. Θα πρέπει ωστόσο να αναφερθεί ότι επί εποχής Μπόρις Τζόνσον ο τότε πρωθυπουργός χρησιμοποίησε την επιθετική πολιτική στο πλευρό της Ουκρανίας για να αποσπάσει την προσοχή από τα σκάνδαλα και να τονίσει την πολιτική σημασία της χώρας του παγκοσμίως. Αυτήν την πορεία συνεχίζει και ο νέος πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ.
Ήταν αυτός που έφερε τον Ζελένσκι στο Λονδίνο, ήταν αυτός που συνέδεσε το αίτημα του Ουκρανού προέδρου για μαχητικά αεροσκάφη με τον όρο ότι ο βρετανικός στρατός θα εκπαιδεύει πλέον Ουκρανούς πιλότους. Στη Διάσκεψη Ασφάλειας του Μονάχου υποσχέθηκε ότι η χώρα του θα αυξήσει σημαντικά τη βοήθεια προς την Ουκρανία. Η Βρετανία συνεχίζει και υπό τον Σούνακ να θεωρεί τη χώρα στενό σύμμαχο.
Κρίστοφ Πρεσλ, ARD
Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου