Πέντε χρόνια από την προσάρτηση της Κριμαίας

Χωρίς εντυπωσιακούς πανηγυρισμούς και μεγαλειώδη πυροτεχνήματα η Ρωσία γιορτάζει αυτό το Σαββατοκύριακο την «επιστροφή» της Κριμαίας στην επικράτειά της. Σε χαμηλούς τόνους πολιτικοί από την Κριμαία μίλησαν στη Μόσχα σε διάφορες εκδηλώσεις για τα δραματικά γεγονότα του Μαρτίου του 2014.

Πώς όμως φθάσαμε στην προσάρτηση; Μετά το τέλος των αιματηρών διαδηλώσεων που πραγματοποιούνταν στο Κίεβο με στήριξη της ΕΕ και των ΗΠΑ, η κατάσταση στην Κριμαία κλιμακώθηκε. Ρώσοι της χερσονήσου ζήτησαν από τον πρόεδρο Πούτιν την επέμβαση της Ρωσίας και εκείνος ανταποκρίθηκε, βρίσκοντας μια ευκαιρία να απαντήσει στις «ταπεινώσεις» της Δύσης. Με την μυστική στρατιωτική επιχείρηση «Ρωσική Άνοιξη» ρώσοι στρατιώτες χωρίς διακριτικά έθεσαν υπό τον έλεγχό τους νευραλγικά σημεία της χερσονήσου. Λίγο αργότερα στις 16 Μαρτίου περίπου 2 εκατομμύρια Ρώσοι της Κριμαίας ψήφισαν υπέρ της προσχώρησης στην Ρωσία σε ένα διεθνώς μη αναγνωρισμένο δημοψήφισμα.

Η προσάρτηση άλλαξε πολλά σε διεθνές επίπεδο. Ποτέ από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου οι σχέσεις Ρωσίας-Δύσης δεν ήταν τόσο τεταμένες. Οι χώρες της Δύσης έκαναν τότε λόγο για νέα μεταπολεμική τάξη πραγμάτων και επέβαλαν στη Μόσχα κυρώσεις. Παράλληλα το ΝΑΤΟ ενίσχυσε την παρουσία του στις βαλτικές χώρες. Τόσο η Ρωσία, όσο και η Δύση, άρχισαν να επενδύουν περισσότερα από ότι παλαιότερα σε νέους εξοπλισμούς.

Η Κριμαία δεν παίζει ρόλο στις ουκρανικές δημοτικές εκλογές

Επισήμως η Ρωσία εμφανίζεται ως μια νέα αναγεννημένη πυρηνική δύναμη που δεν δέχεται υποδείξεις από κανέναn. Θεωρεί μάλιστα την προσάρτηση της Κριμαίας ή την απόσχιση της Αμπχασίας και της Νότιας Οσετίας από τη Γεωργία ως δικαιολογημένη αντίδραση στην διείσδυση της νατοϊκής συμμαχίας μέχρι τα σύνορα της Ρωσίας.

Πολλοί κάτοικοι της Κριμαίας, κυρίως ρωσικής καταγωγής, είναι πλέον ευγνώμονες στη Ρωσία για όσα θετικά συμβαίνουν στη χερσόνησο την τελευταία πενταετία, όπως την κατασκευή γέφυρας στα στενά του Κερτς, νέων οδικών αρτηριών ή βρεφονηπιακών σταθμών. Το Κρεμλίνο προτίθεται να επενδύσει στην Κριμαία συνολικά περισσότερα από 10 δις ευρώ στη περίοδο 2014-2022. Ποσά που μοιάζουν άπιαστο όνειρα για πολλές περιοχές της ρωσικής επικράτειας.

Στις δημοτικές εκλογές στην Ουκρανία, στις 31 Μαρτίου, η προσάρτηση της Κριμαίας αναμένεται ωστόσο να παίξει δευτερεύοντα ρόλο. Πολύ μεγαλύτερη είναι η ανησυχία για την συνεχιζόμενη στρατιωτική αντιπαράθεση με τους ρωσόφιλους στην ανατολική Ουκρανία, μιας και χιλιάδες ουκρανοί στρατιώτες έχουν χάσει τη ζωή τους σε αυτή την εστία κρίσης.

Ουλφ Μάουντερ

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος