Περικοπές και ανεργία πίσω από τις ταραχές

Η νύχτα της Δευτέρας ήταν η πιο ήσυχη από το ξέσπασμα των επεισοδίων πριν από μια εβδομάδα, ανακοίνωσε η σουηδική αστυνομία. Μόνο σποραδικά έσπασαν και χθες τη νύχτα τζάμια σχολείων ή πυρπολήθηκαν αυτοκίνητα. Όμως οι καταστροφές και οι πετροβολισμοί αστυνομικών αρχών, στους οποίους συμμετείχαν κυρίως νέοι με μεταναστευτικό υπόβαθρο από υποβαθμισμένα προάστια της πρωτεύουσας, έχουν σχεδόν σταματήσει.

Εύλογα τίθεται το ερώτημα για τα αίτια των ταραχών. Πόσο μάλλον σε μια χώρα που εδώ και δεκαετίες θεωρείται πρότυπο στην κοινωνική πολιτική και κυρίως την ενσωμάτωση των ξένων. Ο Τομπίας Έτσολντ από Ίδρυμα Επιστήμης και Πολιτικής στο Βερολίνο δηλώνει μιλώντας στην DW ότι «και στην Σουηδία ότι λάμπει δεν είναι χρυσός: Η κυβέρνηση καταδικάζει τη βία, γνωρίζει όμως ότι υπάρχουν προβλήματα στα προάστια. Πιστεύω ότι η κυβέρνηση δεν αγνόησε εντελώς την κατάσταση, αλλά ότι την παραμέλησε. Η εκτίμηση αυτή θα οδηγήσει πιθανότατα σε μέτρα για την αντιμετώπιση των κοινωνικών ζητημάτων».

Αποτυχία του προγράμματος ενσωμάτωσης

Οι ταραχές ξεκίνησαν στο μικρό προάστιο Χούσμπι με μόλις 12.000 κατοίκους, όπου περίπου το 85% του πληθυσμού έχει μεταναστευτικό υπόβαθρο και περισσότερο από το 30% των νέων μεταξύ 20 και 25 είναι άνεργοι.

Όταν η κυβέρνηση πήρε μέτρα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης το 2008-2009 περικόπηκαν τα επιδόματα ανεργίας και οι ενισχύσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία, με αποτέλεσμα να πληγούν οι κοινωνικά ασθενέστερες τάξεις του πληθυσμού. «Με τις ταυτόχρονες φοροελαφρύνσεις για τους εύπορους η κυβέρνηση διεύρυνε το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών», εκτιμά η Άλμουτ Μέλερ από τη Γερμανική Εταιρία Εξωτερικής Πολιτικής. Όπως διαπιστώνει, «στη Σουηδία δεν έχει γίνει για παράδειγμα ποτέ δημόσια συζήτηση για την ανεργία των νέων, που πλήττει κυρίως νέους με μεταναστευτικό υπόβαθρο και η οποία είναι υψηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η ανεργία του 25% πρέπει να ληφθεί υπόψη όταν μιλάμε για τη Σουηδία του σήμερα».

Κατά την άποψη του Τομπίας Έτσολντ, το πρόγραμμα ενσωμάτωσης της σουηδικής κυβέρνησης, το οποίο θεωρούνταν μοντέλο από πολλούς, έχει αποτύχει. Στο μέλλον η κυβέρνηση θα πρέπει να επενδύσει στην παιδεία και την απασχόληση. Μόνο έτσι η Σουηδία μπορεί να αποκτήσει ξανά ρόλο προτύπου, ο οποίος είναι σήμερα «περισσότερο κλισέ παρά πραγματικότητα», εκτιμά ο ειδικός.

Christian Ignatzi / Στέφανος Γεωργακόπουλος

Υπεύθυνος σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής