Πιθανό το ενδεχόμενο ύφεσης στη Γερμανία;
16 Ιανουαρίου 2019
Συνεχής ανάπτυξη, ιδανικές συνθήκες στην αγορά εργασίας και συνεχώς αυξανόμενα φορολογικά έσοδα: αυτή είναι εν γένει η εικόνα της γερμανικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια. Εντούτοις το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν τα σύννεφα της αβεβαιότητας πάνω από τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης.
Τους τελευταίους μήνες οικονομικά ινστιτούτα διορθώνουν προς τα κάτω τις προβλέψεις τους για τους ρυθμούς ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας ενώ μόλις χθες, Τρίτη η Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωσε ότι το 2018 καταγράφηκε η χαμηλότερη ανάπτυξη των τελευταίων πέντε ετών (1,5% έναντι 2,2% το 2017). Τον Δεκέμβριο υποχώρησε σημαντικά και ο δείκτης Ifo -το σημαντικότερο ίσως αναπτυξιακό βαρόμετρο στη Γερμανία- και δη για τέταρτη συνεχή φορά.
Ο αντίκτυπος του εμπορικού πολέμου
«Είμαστε αντιμέτωποι με μια σειρά πολιτικών ρίσκων, αρχής γενομένης από τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ και Κίνας, μέχρι το Brexit, το ιταλικό έλλειμμα και προσφάτως και το γαλλικό φρένο στις μεταρρυθμίσεις», εξηγεί ο επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας LBBW Ούβε Μπούρκερτ.
«Την ίδια ώρα γίνονται επί τα χείρω διορθώσεις των εκτιμήσεων για την ανάπτυξη ενώ η διαδικασία του Brexit γίνεται όλο και πιο χαοτική», συμπληρώνει ο οικονομολόγος της Deka Αντρέας Σόιερλε.
Βέβαιο θεωρείται ότι ανεξαρτήτως τελικής έκβασης οι εμπορικές διαμάχες ΗΠΑ με Κίνα και ΕΕ θα έχουν επιπτώσεις για τη Γερμανία. Η πολιτική Τραμπ στο εμπόριο που στηρίζεται στην αρχή «Πρώτα η Αμερική» θέτει ουσιαστικά εν αμφιβόλω το γερμανικό οικονομικό μοντέλο που με τη σειρά του έχει θεμελιωθεί στο ελεύθερο εμπόριο.
Δικαιολογημένες οι ανησυχίες;
Πόσο πιθανός είναι λοιπόν στα συμφραζόμενα αυτά ο κίνδυνος οικονομικής ύφεσης στη Γερμανία; Οι απόψεις των ειδικών μπορεί να διίστανται, ωστόσο έχουν τουλάχιστον έναν κοινό παρανομαστή: οι χρυσές εποχές για την ανάπτυξη έχουν παρέλθει. Τις εκτιμήσεις αυτές ενισχύουν στοιχεία των τελευταίων μηνών που δείχνουν μείωση της παραγωγής αλλά και των εξαγωγών στη Γερμανία. Το Νοέμβριο οι εξαγωγές είχαν μειωθεί κατά 0,4% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα ενώ οι εισαγωγές κατά 1,6%.
Σε τροχοπέδη για την ανάπτυξη έχει εξελιχθεί το τελευταίο διάστημα και η αυτοκινητοβιομηχανία η οποία προσπαθεί να προσαρμοστεί στα νέα στάνταρ για τις εκπομπές ρύπων και να αντιμετωπίσει τις συνέπειες του πρόσφατου σκανδάλου ντίζελ.
Καθησυχαστικοί οι αναλυτές
Παρά ταύτα επιφανείς γερμανοί αναλυτές εμφανίζονται καταρχήν καθησυχαστικοί όσον αφορά το ερώτημα εάν ελλοχεύει πραγματικός κίνδυνος ύφεσης στη Γερμανία. «Δεν το πιστεύω, αν και καταλαβαίνω τους φόβους», εκτιμά ο επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank Γιεργκ Κρέμερ. «Δεδομένου ότι η αυτοκινητοβιομηχανία θα συνέλθει σύντομα, εκτιμώ ότι κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019 η γερμανική οικονομία θα καταγράψει θετικό πρόσημο. Σε τελική ανάλυση δεν πρόκειται να υπάρξει ύφεση διότι τα χαμηλά επιτόκια της ΕΚΤ θα συνεχίσουν να τροφοδοτούν την εσωτερική ζήτηση ενώ η κινεζική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται».
Τις εκτιμήσεις αυτές συμμερίζεται και ο πρόεδρος του Γερμανικού Οικονομικού Ινστιτούτου DIW Μαρσέλ Φράτσερ: «Κόντρα στις Κασσάνδρες δεν αναμένω να αποδυναμωθεί φέτος η γερμανική οικονομία. Η δυναμική αγορά εργασίας όπου καταγράφεται αύξηση της απασχόλησης και μια υγιής αύξηση των μισθών θα συνεχίσει να ανάγει την κατανάλωση στον σημαντικότερο πυλώνα της ανάπτυξης. […] Παρά το Brexit θα έχουμε μια υγιή ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας και οι γερμανικές εξαγωγές θα σταθεροποιηθούν».
Τόμας Κόλμαν
Επιμέλεια: Κώστας Συμεωνίδης