Πολιτική ή θρησκευτική η διένεξη στο Όρος του Ναού;

Βιντεοκάμερες αντί για ανιχνευτές μετάλλου; Θα μπορούσε να αποτελέσει λύση μετά την αναζωπύρωση των συγκρούσεων μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων λόγω τοποθέτησης των ανιχνευτών στις εισόδους που οδηγούν στο Τζαμί Αλ-Ακσά, λατρευτικό κέντρο των Μουσουλμάνων στην παλαιά πόλη της Ιερουσαλήμ. Με αυτήν την απόφαση η κυβέρνηση του Ισραήλ επιχειρεί αποκλιμάκωση, όπως υποστηρίζει η εφημερίδα Haaretz.

Απαρχή «εβραιοποίησης» του τεμένους;

Εάν το επιτύχει θα πρόκειται για ένα διπλωματικό και πολιτικό ανδραγάθημα. Διότι με τους ανιχνευτές η κυβέρνηση οδηγήθηκε σε δίλημμα. «Εάν τους απομακρύνει, αυτό θα σήμαινε ότι λυγίζει στις παλαιστινιακές πιέσεις, ίσως ακόμη χειρότερα και στην παλαιστινιακή τρομοκρατία» σημειώνει η εφημερίδα. «Αντίθετα οι Παλαιστίνιοι, για λόγους αρχής, τους αποφεύγουν και δεν κάνουν χρήση. Με άλλα λόγια, καμιά από τις δύο πλευρές δεν κάνει πίσω». Έτσι, Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι αναζητούν βιώσιμες λύσεις. Οι βιντεοκάμερες θα μπορούσαν να αποτελέσουν λύση, διότι χρησιμοποιούνται και σε άλλα δημόσια σημεία του Ισραήλ και δεν απευθύνονται αποκλειστικά στους Παλαιστίνιους. Αυτή η λύση ικανοποιεί τους ενδοιασμούς των Παλαιστινίων και από άλλη άποψη. Οι βιντεοκάμερες δεν μοιάζουν με τις τεράστιες συσκευές που υπάρχουν στα διάφορα σημεία ελέγχου και τα μεθοριακά φυλάκια που ισοδυναμούν στα μάτια των Παλαιστινίων με εργαλεία εδαφικής κατάκτησης.

«Αυτό που γίνεται είναι η της απαρχή 'εβραιοποίησης' του τεμένους Αλ-Ακσά, που σχεδιάζει το Ισραήλ από το 1948», ανέφερε η μεγάλη κυκλοφορίας παλαιστινιακή εφημερίδα Al Quds και συνέδεσε τα γεγονότα με την επίσκεψη του Αριέλ Σαρόν το Σεπτέμβριο του 2000 στο Όρος του Ναού, τα οποία οδήγησαν στη δεύτερη ιντιφάντα. Αυτή η διένεξη εξελήφθη ως πρόκληση με θρησκευτικά κίνητρα όχι μόνο από τους Παλαιστίνιους. Την εκδοχή αυτή δεν συμμερίζεται ο Γκιλάντ Ερντάν, υπουργός Δημόσιας Τάξης του Ισραήλ. Οι ανιχνευτές δεν έχουν κάτι το ιερό, είπε στο ισραηλινό ραδιόφωνο. «Αλλά εάν η αστυνομία δεν έχει άλλη αποτελεσματική δυνατότητα να σταματήσει την επανάληψη των συγκρούσεων, τότε οι ανιχνευτές θα παραμείνουν», είπε.

Ισλαμιστικά κίνητρα;

Το επιχείρημα Ερντάν συμπίπτει με άποψη ορισμένων Παλαιστινίων. Για παράδειγμα, η εφημερίδα Al-Ayam που εκδίδεται στη Ραμάλα, υποστήριξε ότι η διένεξη δεν είναι θρησκευτική, αλλά πολιτική. «Οι ανιχνευτές μετάλλου δεν αποτελούν τον πυρήνα του προβλήματος, το πρόβλημα είναι ότι το Ισραήλ προσπαθεί να πείσει την κόσμο ότι η διένεξη είναι θρησκευτική με κίνδυνο να διαβρωθεί η πολιτική διάσταση της διένεξης και μαζί το δικαίωμα των Παλαιστινίων σε αυτοδιάθεση και ανεξαρτησία» έγραψε. Αυτήν την ανάγνωση δεν υιοθετούν όλοι οι Παλαιστίνιοι. Η διαδικτυακή επιθεώρηση Al Monitor, που ασχολείται με την πολιτική της Εγγύς Ανατολή, βλέπει πίσω από τη δολοφονία των 3 φουρών στο Όρος του Ναού τον ηγέτη του Ισλαμιστικού κινήματος στο Ισραήλ, σεΐχη Ραέντ Σαλάχ, ισραηλινός πολίτης παλαιστινιακής καταγωγής. Στην πόλη που γεννήθηκε, Umm al-Fahm, στην οποία διετέλεσε για πολλά χρόνια δήμαρχος, του καταλογίζουν ότι αντιμετωπίζει τους επικριτές του με σκληρότητα, με κλίμα τρόμου, όπως επιβεβαιώνει και το Al Monitor.

Σύμφωνα με μάρτυρες οι 3 δράστες θεάθηκαν να προσεύχονται σε τζαμιά, όπου ο Σαλάχ είχε καλέσει για την υπεράσπιση του Αλ Ακσά, τον Νοέμβριο του 2014. «Εάν θέλει ο Θεός, η Ιερουσαλήμ θα γίνει πρωτεύουσα ολόκληρου του χαλιφάτου» είχε πει. Λίγο πριν το Ισλαμικό Κράτος κήρυξε τη Μοσούλη σε χαλιφάτο. Στο μεταξύ, η διαμάχη μεταφέρθηκε σε άλλες περιοχές της γης. Ο πρόεδρος του Αραβικού Συνδέσμου Αχμέντ Αμπούλ Γκάιιτ επέρριψε στο Ισραήλ, ότι με την τοποθέτηση ανιχνευτών παίζει με τη φωτιά. Ο τούρκος πρόεδρος  Ερντογάν και ο εμίρης του Κατάρ, που είναι σύμμαχοι των Αδελφών Μουσουλμάνων στην Αίγυπτο  επίσης επέκριναν το μέτρο.

Κέρστεν Κνιπ/Ειρήνη Αναστασοπούλου